Οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις έχουν περάσει, η χώρα έχει μπει για τα καλά στο καλοκαίρι, η κυβέρνηση παλεύει με τις νέες εποχικές κρίσεις των πυρκαγιών και φέρνει τα πρώτα νομοσχέδια προς ψήφιση στη Βουλή, εκεί όπου τα νεοεισελθέντα κόμματα προσπαθούν να βρουν τα πατήματά τους. Την ίδια ώρα που όλα τρέχουν γύρω του ο ακέφαλος ΣΥΡΙΖΑ, που έπαψε να είναι στην ουσία κόμμα εξουσίας, βρίσκεται σε εσωτερική αναζήτηση προσπαθώντας να απαντήσει μια βασική ερώτηση: Ποιος είναι; Η απάντηση αυτή και η πορεία που θα ακολουθήσει βάση αυτής θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από τον/την νέο/νέα αρχηγό που θα εκλεγεί.
Μέχρι στιγμής έχουμε τρεις σοβαρές υποψηφιότητες για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη είναι αυτή του κυρίου Τσακαλώτου. Μια υποψηφιότητα με σαφές αριστερό στίγμα. Στην ουσία είναι μια επιστροφή στις ρίζες προς αναζήτηση ασφάλειας μετά από μια βαριά εκλογική ήττα. Ένα εκλογικό ταμπούρωμα εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ νιώθει άνετα, την αριστερά. Η υποψηφιότητα του κυρίου Τσακαλώτου είναι «κατευθυνόμενη από το προϊόν».
Αυτό σημαίνει πως δεν θα προσπαθήσει να ανοιχτεί σε νέα εκλογικά κοινά ικανοποιώντας τις ανάγκες/επιθυμίες τους (και άρα αλλάζοντας το προϊόν με βάση αυτές), αλλά ως στόχο έχει την προώθηση του προϊόντος (στο οποίο έδωσε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία, ο ίδιος θεωρεί πως είναι καλά για τους ψηφοφόρους) σε μια προσπάθεια να πείσει πως είναι καλό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ του κ. Τσακαλώτου βέβαια δεν μπορεί να έχει, υπό φυσιολογικές συνθήκες κυβερνητικές βλέψεις. Για το εάν μπορεί ο κ. Τσακαλώτος με θέσεις και επιχειρήματα να υπηρετήσει μια τέτοια στρατηγική και ένα τέτοιο αφήγημα δεν έχω καμία αμφιβολία.
Από την άλλη η ηγεσία της Αριστεράς της διαμαρτυρίας ενδεχομένως να απαιτεί και χαρακτηριστικά προσωπικότητας, για να υπάρξει επαφή με τους συγκεκριμένους ψηφοφόρους, που ο κ. Τσακαλώτος δεν τα έχει δείξει μέχρι τώρα. Επίσης, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το εάν θα τον ακολουθήσουν πασοκογενή στελέχη.
Η υποψηφιότητα του Νίκου Παππά από την άλλη είναι ένας διαφορετικό ΣΥΡΙΖΑ. Εξωστρεφής, ανοιγμένος σε κοινά που δεν προσέγγισε όπως θα έπρεπε τα προηγούμενα έτη. Είναι η μετατόπιση που έπρεπε να είχε κάνει ο Αλέξης Τσίπρας μετά την ήττα το 2019. Ένας ΣΥΡΙΖΑ πλήρως συστηματοποιημένος που θα προσπαθήσει να παίξει στα «μεγάλα σαλόνια» των κύριων ευρωπαϊκών κομμάτων που θα έχει πάρει «μεταγραφή» στους σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης. Ένας ΣΥΡΙΖΑ που θα ανταναγωνίζεται τη ΝΔ στην επίλυση των προβλημάτων και θα δώσει τέρμα στην τοξική αντιπολίτευσης.
Με δυο λέξεις ένας ενηλικιωμένος ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι μια υποψηφιότητα που κατευθύνεται από την αγορά, έχει ως στόχο την εξουσία και για να τον πετύχει είναι διατεθειμένος να αλλάξει το προϊόν και να το προσαρμόσει στις ανάγκες της εκλογικής αγοράς. Το εγχείρημα του Νίκου Παππά απαιτεί ολικό rebranding στο κόμμα. Τα ερωτήματα εδώ είναι δύο: Το κατά πόσον ο ίδιος ο κ. Παππάς θα μπορέσει να ισορροπήσει σε μια τέτοια τοποθέτηση και το πόσοι από τους αριστερογενείς του ΣΥΡΙΖΑ (στελέχη και ψηφοφόροι) θα αποχωρήσουν.
Τέλος, η Έφη Αχτσιόγλου είναι κάπου στη μέση. Προερχόμενη από την Αριστερά, κοιτάει προς τη σοσιαλδημοκρατία δίχως όμως να έχει δώσει σαφές στίγμα για το τι ΣΥΡΙΖΑ οραματίζεται. Αυτή η στρατηγική σε μια μάχη τριών, όπου δεν υπάρχει κάποιο μομέντουμ συγεκριμένης τάσης, μπορεί να της κλειδώσει τη νίκη εάν πάει στο δεύτερο γύρο καθώς είναι πολύ πιθανό να την ψηφίσουν οι υποστηρικτές του τρίτου που έμεινε έξω, αφού θα νιώθουν πιο κοντά της από ότι στον τελικό αντίπαλό της.
Με αυτή την στρατηγική εξελέγη άλλωστε ο Νίκος Ανδρουλάκης αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Η κα. Αχτσιόγλου πατάει σε δυο βάρκες οι οποίες είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Εάν κερδίσει θα πρέπει να δείξει το ποιον ΣΥΡΙΖΑ θέλει. Να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει πίσω. Διότι η δημιουργική ασάφεια μπορεί να την ευνοήσουν στα εσωκομματικά, δε συμβαίνει όμως το ίδιο όταν ζητάς να κυβερνήσεις.
Το ποιον από τους τρεις ΣΥΡΙΖΑ θα δούμε μετά την εκλογή αρχηγού στο κόμμα έχει μεγάλη σημασία καθώς θα καθορίσει και τις κινήσεις των αντιπάλων στην εκλογική σκακιέρα. Άλλη αντιμετώπιση απαιτεί ένας αριστερόστροφος ΣΥΡΙΖΑ και άλλη ένας σοσιαλδημοκρατικός. Μέχρι τότε βέβαια θα παρακολουθούμε τις στρατηγικές των υποψηφίων στην εσωκομματική μάχη.
* Ο Απόστολος Πιστόλας είναι πολιτικός αναλυτής
