Η ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων, που θα λειτουργήσουν από το 2025, με αυστηρές προϋποθέσεις, αναμένεται να λειτουργήσει ανασχετικά στο brain drain και να ενισχύσει τη συνολικά αναπτυξιακή πολιτική της χώρα, προσελκύοντας ξένους φοιτητές και μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας.
Η νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή τον ερχόμενο Ιανουάριο. Ήδη, έντονο είναι το ενδιαφέρον από κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού για τη λειτουργία παραρτημάτων τους στην Ελλάδα από φημισμένα ιδρύματα των ΗΠΑ καθώς και δύο από την Κύπρο έχουν ήδη στρέψει το βλέμμα τους στην Ελληνική επικράτεια.
Το γνωστό πανεπιστήμιο Columbia, εξέφρασε το ενδιαφέρον του να αναπτύξει συνεργασίες και συμπράξεις στο πλαίσιο του νέου εκπαιδευτικού περιβάλλοντος που θα διαμορφωθεί με την υλοποίηση της νομοθετικής μεταρρύθμισης, ενώ ο πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαϊωάννου, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα, αποκάλυψε ότι ενδιαφέρον υπάρχει και από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες το πανεπιστήμιο της Λευκωσίας και το ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο της Κύπρου έχουν στόχο να δημιουργήσουν μη κρατικές ιατρικές σχολές σε συνεργασία με ιδιωτικά ιατρικά κέντρα της Ελλάδας.
«Το Πανεπιστήμιο Columbia προωθεί συνεργασίες με το διεθνές περιβάλλον μέσω των συμπράξεων που διαμορφώνουν τα Global Centers, τα οποία λειτουργούν ήδη σε 10 πόλεις σε όλο τον κόσμο. Το Columbia Global Center στην Αθήνα θα λειτουργήσει ως ενδέκατος κόμβος, συνδέοντας καθηγητές και φοιτητές του Columbia με καθηγητές και φοιτητές στην Ελλάδα αντίστοιχα, επιδιώκοντας συνεργασίες σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος», τονίζεται σε
Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Μη Κρατικών ΑΕΙ παρουσιάστηκε στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο από τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη, με τον πρωθυπουργό να υπογραμμίζει στην εισηγητική του τοποθέτηση ότι «Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια έρχονται να διορθώσουν μια ιστορική ανορθογραφία», χαρακτηρίζοντας την κυβερνητική πρωτοβουλία «θεμελιώδες βήμα για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος».
«Πρόκειται για μία πραγματικά ιστορική μεταρρύθμιση στην παιδεία και ειδικά στην ανώτατη εκπαίδευση. Ενισχύουμε ακόμη περισσότερο το δημόσιο πανεπιστήμιο και ταυτόχρονα διαμορφώνουμε το πλαίσιο ώστε να λειτουργήσουν επιτέλους και στην Ελλάδα μη κερδοσκοπικά, μη κρατικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Κυρ. Μητσοτάκης: Ιστορική μεταρρύθμιση τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια
O πρωθυπουργός, στην εισαγωγική του τοποθέτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο μίλησε για ιστορική μεταρρύθμιση στην Παιδεία, καθώς επιτέλους η Ελλάδα θα καταστεί τόπος προσέλκυσης ξένων φοιτητών, αλλά και πολλοί Έλληνες φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν στη χώρα τους, ενώ απευθύνεται στην παγκόσμια ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα.
Επισήμανε πως τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια θα μπορούν να λειτουργούν ως παραρτήματα διεθνών πανεπιστημίων. Τα προγράμματα σπουδών θα εγκρίνονται με αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια και οι κτηριακές υποδομές τους θα έχουν προϋποθέσεις. Σύμφωνα με τον ίδιο «Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια έρχονται να διορθώσουν μια ιστορική ανορθογραφία», επισήμανε.
Ξεκαθάρισε ότι παραμένει προτεραιότητα το δημόσιο πανεπιστήμιο το οποίο ενισχύεται ακόμα περισσότερο, ενώ με πρόσθετη χρηματοδότηση θα μπορεί να διευρύνει τις συνεργασίες με κορυφαία διεθνή πανεπιστημιακά ιδρύματα. Παράλληλα, πρόσθεσε, απελευθερώνεται από την κρατική γραφειοκρατία.
Αναφέρθηκε στην οικονομική διάσταση της πρωτοβουλίας, ότι θα βοηθήσει τις οικογένειες να σπουδάσουν τα παιδιά τους, ενώ θα ενισχύσει το ελληνικό ΑΕΠ. «Κάνουμε ένα θεμελιώδες βήμα για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και θα είναι ευκαιρία να δούμε στην πράξη ποιος είναι πραγματικά μεταρρυθμιστής και ποιος όχι», είπε.
Κυρ. Πιερρακάκης: Από το 2025 η λειτουργία των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων
«Από την έναρξη της ακαδημαϊκής περιόδου 2025/2026 και σε κάθε περίπτωση έως το τέλος αυτής της κυβερνητικής περιόδου θα είμαστε έτοιμοι να δούμε να λειτουργούν τα παραρτήματα των ξένων ιδρυμάτων στην Ελλάδα» δήλωσε χθες στον ALPHA ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ο υπουργός Παιδείας περιέγραψε την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει αυτή την «ιστορική μεταρρύθμιση ως «ένα ασφαλές και στέρεο βήμα» και σε σχέση με πιθανές προσφυγές στο ΣτΕ και επανέλαβε πως «με το νομοσχέδιο για την ίδρυση των Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα παύουμε να είμαστε η μόνη χώρα στον πλανήτη χωρίς μη Κρατικά ΑΕΙ», ενώ αναφερόμενος στις τωρινές συνταγματικές προβλέψεις εκτίμησε ότι «το Σύνταγμα μετεξελίσσεται συνεχώς και χρειάζεται να συνομιλεί με την πραγματικότητα».
Ο κ. Πιερρακάκης επεσήμανε πως «μετά το 2020 και την κρίσιμη αλλαγή που σημειώθηκε στο ενωσιακό δίκαιο με αφορμή μια υπόθεση που αφορούσε στην Ουγγαρία άνοιξε ο δρόμος για να μεταφέρουμε και στην Ελλάδα τη δυνατότητα της ίδρυσης και λειτουργίας Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, ως παραρτημάτων πανεπιστημίων του εξωτερικού. Στη συνέχεια προσδοκούμε πως με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τη δυνατότητα ξένων ιδρυμάτων να εγκαθίστανται στη χώρα και να ιδρύουν μόνα τους παραρτήματα των πανεπιστημίων τους, όπως συμβαίνει σε ολόκληρο τον πλανήτη, χωρίς κανένα πρόβλημα».
Ο υπουργός διευκρίνισε σειρά όρων και προϋποθέσεων για την ίδρυση και λειτουργία των Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών ΑΕΙ αναφέροντας πως «θα χρειάζονται τουλάχιστον τρεις σχολές για να εξεταστεί ο φάκελός τους, τα κριτήρια ίδρυσης θα είναι τα πιο αυστηρά σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς έχουμε μελετήσει τι ισχύει σε κάθε χώρα και έχουμε επιλέξει την πιο αυστηρή εκδοχή του πακέτου των κριτηρίων, ο ελάχιστος αριθμός των καθηγητών θα είναι 30 καθηγητές με διδακτορικό, την ευθύνη εξέτασης των φακέλων τόσο στην κτιριακή υποδομή όσο και στο πρόγραμμα σπουδών αλλά και στην επάρκεια των καθηγητών θα έχει η ανεξάρτητη αρχή ανώτατης εκπαίδευσης, η πολιτεία δεν έχει κανένα λόγο να παρέμβει στο πλαίσιο λειτουργίας αυτών των ιδρυμάτων».
Ο κ. Πιερρακάκης υπερακόντισε της πολύ μεγάλης ελληνικής καθηγητικής διασποράς στο εξωτερικό από την οποία η χώρα προσδοκά να βρει καθηγητές και διδακτικό προσωπικό για αυτή τη νέα μορφή ΑΕΙ που θα θεσμοθετήσει, ενώ αποκάλυψε πως ήδη υπάρχουν στο τραπέζι ξένα ΑΕΙ που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα ιδρύοντας δικά τους παραρτήματα, εξέλιξη στην οποία έχει βοηθήσει σημαντικά και η ελληνική καθηγητική διασπορά που βρίσκεται παντού και ελέγχει μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Ο υπουργός Παιδείας επανέφερε το παράδειγμα της Κύπρου, επιμένοντας στη συμφωνία όλων των πολιτικών δυνάμεων του νησιού στην ίδρυση μη Κρατικών ΑΕΙ και τόνισε πως η μετατροπή του νησιού σε περιφερειακό εκπαιδευτικό κέντρο, όπως και η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει, έχει προσθέσει στο ΑΕΠ της Κύπρου ένα 6%, ενώ σημείωσε πως σε πρώτη φάση χρειάζεται να ανακοπεί το ρεύμα μετακίνησης φοιτητών σε ξένα ΑΕΙ που κοστίζει στην ελληνική οικονομία 500 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο και αφορά σε περίπου 40.000 φοιτητές.
Για τον κ. Πιερρακάκη η νέα μορφή των ΑΕΙ δεν θα ανταγωνίζεται τα δημόσια ΑΕΙ που παραμένουν στον πυρήνα του κυβερνητικού ενδιαφέροντος και ήδη απολαμβάνουν αλλαγών που θα διευρυνθούν ακόμη περισσότερο, ώστε να τα οδηγήσουν στην εξωστρέφεια και στην βελτίωση της λειτουργίας τους.
Διευκρίνισε για το θέμα των διδάκτρων των μη κρατικών ΑΕΙ πως είναι ένα ζήτημα που θα απασχολήσει όσα από αυτά ενδιαφερθούν να επενδύσουν στην Ελλάδα σε συνεργασία με εγχώρια πανεπιστήμια και επιβεβαίωσε πως αυτά τα παραρτήματα θα ακολουθούν τους όρους λειτουργίας των μητρικών τους ιδρυμάτων και σε θέματα παροχής υποτροφιών.
Πώς θα λειτουργήσουν τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια
Η λειτουργία των παραρτημάτων θα γίνει υπό την αυστηρή επίβλεψη της εθνικής αρχής ανώτατης εκπαίδευσης η οποία θα θέσει τα κριτήρια αλλά και τις προϋποθέσεις λειτουργίας προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα των σπουδών που θα προσφέρουν. Όπως η δημιουργία ευρωπαϊκών προδιαγραφών campus αλλά υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό προσωπικό.
Οι ενδιαφερόμενοι θα εγγράφονται με το απολυτήριο λυκείου ενώ σε ορισμένες σχολές υψηλής ζήτησης – όπως νομικές, ιατρικές – ίσως να παίζει ρόλο και η υψηλή βαθμολογία σε συγκεκριμένα μαθήματα.
Μεγάλο στοίχημα της ηγεσίας του υπουργείου παιδείας αποτελεί η ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου.Ήδη ανακοινώθηκε γενναία χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό ύψους 128 εκ ευρώ ενισχυμένος κατά 11 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι.
Πρύτανης ΑΠΘ: Το δημόσιο πανεπιστήμιο δεν έχει να φοβηθεί τίποτε
«Επί της αρχής, πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι στο αν είμαστε με την πρόοδο ή με τη στασιμότητα» τόνισε ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαϊωάννου, σχετικά με την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
«Υπάρχουν συνάδελφοι που είναι αντίθετοι, που κάποια στιγμή νομίμως παίρνοντας εκπαιδευτική άδεια πήγαν και δίδαξαν σε τέτοιου είδους ιδιωτικά πανεπιστήμια της αλλοδαπής. Άρα, μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Ή με την πρόοδο ή με το χθες, ή με την αξιοκρατία σε όλους τους τομείς ή με το βόλεμα. Εγώ είμαι με το αύριο και με την αξιοκρατία» επισήμανε ο κ. Παπαϊωάννου.
«Εν έτει 2023, είναι δυνατόν να χάνουμε χρόνο και να συζητούμε με βάση ιδεοληψίες και ιδεολογικές προσεγγίσεις του 60 και του 70, για να μην πάμε ένα βήμα παρακάτω» διερωτήθη ο κ. Παπαϊωάννου. Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο δεν έχει να φοβηθεί τίποτε από την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων μέσω του άρθρου 28 των διακρατικών συμφωνιών, προσέθεσε.
«Οι υπέρμαχοι αυτών των ιδεοληψιών, προφανώς τιμούμε όλες τις απόψεις αλλά προσωπικά δεν τις αποδέχομαι, ότι δεν θα υπάρχει οικονομική ευρωστία, δεν θα δίνει το κράτος χρήματα στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Ουδέν ψευδέστερον αυτού. Μα, το μη κρατικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο που θα προέλθει από διακρατική συμφωνία, δεν θα στηρίζεται σε χρήματα του ελληνικού λαού. Ή θα έχουν τη δυνατότητα της δικής τους αυτάρκειας οικονομικής ή δεν έχουν» εξήγησε ο Πρύτανης του ΑΠΘ.
