Διαποτισμένα με οδυνηρές μνήμες από την περίοδο που τα κτίρια του νησιού Σπιναλόγκα χρησιμοποιούνταν στο πλαίσιο της ευρύτερης λειτουργίας του νησιού ως Λεπροκομείο, αποκαθίστανται και επαναχρησιμοποιούνται με σκοπό τη δημιουργία εκθεσιακών χώρων.
Πρόκειται για τα κτίρια των κοιτώνων και του νοσοκομείου του Λεπροκομείου στη Σπιναλόγκα, όπως διευκρινίζει σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, σημειώνοντας ότι το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο των συνολικών εργασιών ανάδειξης, συντήρησης και προστασίας που εκτελεί στο Ενετικό Φρούριο το ΥΠΠΟΑ.
Υπενθυμίζεται ότι, πλην του Λεπροκομείου, η νήσος είχε λειτουργήσει και ως σημαντικό φρουριακό συγκρότημα της περιόδου της Ενετοκρατίας.
Ο σχεδιασμός
Γενική άποψη του Φρουρίου στη Σπιναλόγκα. Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Εκτός από τις σημαντικές αναστηλωτικές παρεμβάσεις και εργασίες ανάδειξης και αποκατάστασης του κτιριακού αποθέματος του νησιού, που βρίσκονται σε εξέλιξη, και εκτός από τα έργα προσβασιμότητας και αναβάθμισης του εκδοτηρίου– πωλητηρίου, στον σχεδιασμό του ΥΠΠΟΑ περιλαμβάνεται και η αποκατάσταση των κτιρίων του Λεπροκομείου, των κοιτώνων και του νοσοκομείου, με σκοπό τη φιλοξενία εκθέσεων για την ιστορία και τη μνήμη της νησίδας, αναφέρει η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
«Θέλουμε να αναδειχθεί το πολιτισμικό παλίμψηστο της Σπιναλόγκας, η ιστορία της, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τις διαφορετικές περιόδους κατοίκησης και τις ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώθηκαν σε αυτές. Οι Ενετοί μετέτρεψαν έναν άγονο βράχο σε ισχυρό φρούριο, οι μουσουλμάνοι σε ένα από τα ισχυρότερα οικονομικά και εμπορικά κέντρα της περιοχής, ενώ οι ασθενείς του Λεπροκομείου δημιούργησαν μια κοινωνία αλληλεγγύης», συμπλήρωσε η Λίνα Μενδώνη.
Η έγκριση της μουσειολογικής μελέτης αποτελεί ουσιαστικό βήμα για τη μουσειακή επανάχρηση των κτιρίων του Λεπροκομείου, τα οποία αποτελούν τα μοναδικά εναπομείναντα κατάλοιπα της οργανωμένης οικοδομικής δραστηριότητας εκείνης της περιόδου, καθώς τα υπόλοιπα κατεδαφίστηκαν τη δεκαετία του 1980.
Η έκθεση
Το ΥΠΠΟΑ σημειώνει ότι για την οργάνωση της μόνιμης έκθεσης αξιοποιούνται τα κτίρια των κοιτώνων του Λεπροκομείου και το κτίριο του νοσοκομείου.
Κτίριο νοσοκομείου. Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Η δε έκθεση, χωρίζεται σε τέσσερις μεγάλες εννοιολογικά αυτοτελείς ενότητες και μια μικρή ενότητα με τη διαχρονία της κατοίκησης της νησίδας, που καλύπτει χρονολογικά μια περίοδο από τον 16ο αι. (ενετική) έως τον 20ο αι. (1957, τελευταίο έτος λειτουργίας του Λεπροκομείου).
«Στους επιμέρους στόχους εντάσσονται οι αναφορές στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής γύρω από το νησί, η δημιουργία μιας αφήγησης που να βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των μνημείων και να ενθαρρύνει μια ολοκληρωμένη μουσειακή εμπειρία, η διαχείριση της μνήμης και της ''δύσκολης κληρονομιάς''», προσθέτει το ΥΠΠΟΑ. Η ανάδειξη των ιστοριών των ανθρώπων που κατοίκησαν το νησί και των αντικειμένων, αλλά και το εποπτικό υλικό της συλλογής, έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τον επισκέπτη να βιώσει την ιδιαιτερότητα της ζωής στο νησί.
Στο κτίριο του νοσοκομείου προβλέπεται η διαμόρφωση αίθουσας πολλαπλών πολιτιστικών χρήσεων (για περιοδικές εκθέσεις, διαλέξεις, συνέδρια και εκδηλώσεις), χώρος αναψυκτηρίου και εξυπηρέτησης των επισκεπτών.
Νότιο Κτίριο Λεπροκομείου. Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Όλα τα κτίρια προβλέπεται να είναι προσβάσιμα σε ΑμεΑ με τη χρήση ραμπών και ανελκυστήρων.