Στα μέσα της εβδομάδος το Documento αναδημοσίευσε κείμενο υπαλλήλων του ΥΠ.ΠΟ., που αντιτίθενται στη μετατροπή των πέντε μουσείων σε ΝΠΔΔ. Τη φορά αυτή στο στόχαστρο της εφημερίδας – και των συνδικαλιστών – βρέθηκε ο ζωγράφος Μιχάλης Μαδένης, καθώς δέχτηκε να μετέχει στο Δ.Σ. του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών.
Γιατί ακριβώς κατηγορείται; Το γεγονός ότι είχε φιλοτεχνήσει το πορτρέτο του Δημήτρη Λιγνάδη ως Μακμπέθ (στην ομώνυμη παράσταση του Εθνικού όπου είχε τη σκηνοθεσία και τον πρωταγωνιστικό ρόλο) προκαλεί, σύμφωνα με τον συντάκτη του άρθρου, «συνειρμούς» και για να μην υπάρχουν παρανοήσεις έχει φωτογραφία του έργου. Προτού δούμε τι ακριβώς εννοεί το δημοσίευμα, σημειώνουμε κάτι που δεν αναφέρεται: η τριετής θητεία στο Διοικητικό Συμβούλιο είναι άμισθη.
Όποιος έχει έστω μικρή επαφή με τα εγχώρια εικαστικά πράγματα, το όνομα του Μιχάλη Μαδένη δεν είναι άγνωστο. Με εκθέσεις στο ενεργητικό του σε μουσεία και γκαλερί – από το ξεκίνημά του στις ιστορικές «Νέες Μορφές» (1992) ως την τελευταία παρουσίαση του έργου του στην κεντρική γκαλερί «Ευριπίδης» (2022) – έχει διαγράψει μια πορεία 30 χρόνων που σήμερα είναι αναγνωρίσιμη και δεν χρειάζεται βιογραφικά. Ο ζωγράφος δεν έρχεται στο Βυζαντινό προκειμένου να αποκτήσει κάποιου είδους οντότητα.
Εκείνο που καταλογίζεται στον Μαδένη είναι ότι εργάστηκε στη δημόσια εκπαίδευση και έστησε το καλλιτεχνικό εργαστήριο για παιδιά στην Εθνική Πινακοθήκη. Οι συνδικαλιστές αποκαλύπτουν πως «ενδεχομένως αυτό να μέτρησε για την επιλογή ο “Κύριος Μιχάλης, ο αγαπημένος των παιδιών”, όπως αποκαλεί τον Μιχάλη Μαδένη ένα παλαιότερο δημοσίευμα, να βρεθεί διορισμένος από την Λίνα Μενδώνη στο ΔΣ του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, με το σκεπτικό πως θα μπορούσε ίσως να συνδράμει στα… εκπαιδευτικά προγράμματα του μουσείου».
Είναι γνωστό πως κι άλλοι ζωγράφοι έχουν διατελέσει μέλη σε διοικητικά συμβούλια οργανισμών, όπως η Εθνική Πινακοθήκη, και ποτέ δεν είχαν ειδικό ρόλο στην εκπόνηση τέτοιων προγραμμάτων. Ο ρόλος τους είναι συμβουλευτικός στην καθολική λειτουργία ενός ιδρύματος και σχετίζεται με την εμπειρία τους στα μουσεία του κόσμου (ο Μαδένης έζησε στην Ολλανδία με υποτροφία του ολλανδικού κράτους και έχει συμμετάσχει σε διεθνείς εκθέσεις).
Εκεί, όμως, που οι «συνειρμοί» ξεκαθαρίζουν, αφού γίνεται ειδική μνεία στην ικανότητα του ζωγράφου στο ανδρικό γυμνό, είναι το σημείο όπου οι συνδικαλιστές επισημαίνουν εμφατικά (με bold στην ιστοσελίδα τους): «Από την άλλη, ίσως και να μέτρησε στα θετικά της υποψηφιότητάς του το γεγονός πως ο Μιχάλης Μαδένης έχει φιλοτεχνήσει και το πορτρέτο του καταδικασμένου ως παιδοβιαστή, πρώην Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου (με διορισμό επισης από την Λίνα Μενδώνη που είχε… ''εξαπατηθεί'' από τις δεινές υποκριτικές του ικανότητες), Δημήτρη Λιγνάδη. Όχι γυμνό, αλλά ως Μάκμπεθ…»
Πώς να σχολιάσεις αυτή τη χυδαιότητα; Αυτονόητα, θα περίμενε κανείς το εικαστικό επιμελητήριο να πάρει θέση σε τέτοια επίθεση. Όμως, η ιδεολογία είναι ομπρέλα. Με φραστικά σχήματα, θράσος και υπονοούμενα, μπορεί κι ένας νάνος να ανυψωθεί σε μέγεθος. Το έργο του Μιχάλη Μαδένη αντέχει στις χυδαίες επιθέσεις των ιδεολόγων κάθε είδους, που θα δουν στον ζωγράφο τον κοινό εχθρό. Στ’ αλήθεια, όμως, όσοι διαφωνούν με το νομοσχέδιο, περιμένουν με λάσπη να δικαιωθεί ο αγώνας;
Περισσότερα για τα πέντε μουσεία - ΝΠΔΔ, εδώ.
Κεντρική φωτογραφία: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθήνας
