Ο τρόπος και οι μέθοδοι αποκατάστασης του Κάστρου του Διδυμότειχου διερευνώνται από το Υπουργείο Πολιτισμού με σκοπό την ανάδειξη και την ένταξή του στο περιβάλλον της πόλης, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος. Το εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα το ΥΠΠΟ το εκπονεί σε συνεργασία με την Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και με χρονικό ορίζοντας ολοκλήρωσης τον Ιούνιο 2024.
«Η ολιστική προστασία και η ισόρροπη ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, με ιδιαίτερη έμφαση στις ακριτικές περιοχές, όπως ο Έβρος, αποτελεί στρατηγική μας προτεραιότητα» αναφέρει – μεταξύ άλλων – στο σημείωμά της, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Όπως συμπληρώνει στο σημείωμά της η υπουργός Πολιτισμού, η αποκατάσταση και λειτουργική σύνδεση του Κάστρου του Διδυμότειχου με τα άλλα μνημεία της πόλης, εντάσσεται στον σχεδιασμό του ΥΠΠΟ μαζί με τα έργα για την ανάδειξη της ρωμαϊκής πόλης της Πλωτινόπολης και την αποκατάσταση του Τεμένους Βαγιαζίτ, που ήδη είναι σε εξέλιξη.
«Το Κάστρο των Διδύμων Τείχων- η σημερινή του μορφή χρονολογείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ- αποτελεί την πιο γνωστή καστροπολιτεία της Θράκης», αναφέρει η κα. Λίνα Μενδώνη για το εν λόγω κάστρο και συνεχίζει: «κατασκευασμένο πάνω σε δεκάδες λαξευτά σπήλαια δεσπόζει στην πόλη. Η πολυπλοκότητα και η σπουδαιότητά του έργου καθιστούν αναγκαία την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος από διεπιστημονική ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων, με εμπειρία σε ανάλογα έργα, όπως έχουμε πράξει και σε άλλες περιπτώσεις».
Γενική άποψη του Κάστρου Διδυμοτείχου. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Το ερευνητικό πρόγραμμα
Οι προτεραιότητες για τον προγραμματισμό των απαιτούμενων επεμβάσεων εντοπίζονται στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος. Όπως σημειώνει η κα. Λίνα Μενδώνη, «στόχος μας είναι να αναδειχθούν οι είσοδοι του Κάστρου, οι διαδρομές μέσα σε αυτό, ο άμεσος περιβάλλων χώρος, αλλά και η οργανική ένταξη του στον ιστό της πόλης του Διδυμοτείχου».
Τι περιλαμβάνουν οι εργασίες; Την έρευνα για την ιστορική, αρχιτεκτονική τεκμηρίωση, η ανάλυση και αποτύπωση του συνόλου του μνημείου και την εξέταση της παθολογίας του, ως συνόλου, αλλά και των επιμέρους τμημάτων του. Διερευνάται η διαχρονική και συγχρονική σχέση του μνημειακού συνόλου με τον αστικό ιστό που το περιβάλλει, πληροφορούμαστε από το ΥΠΠΟ.
Το Διδυμότειχο και τα τείχη του
Σημαντικό εμπορικό, διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο ήταν το Διδυμότειχο στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού, η σπουδαία γεωστρατηγική του θέση το έκανε ορόσημο από τους αρχαίους χρόνους και σε αυτό συνετέλεσε η ισχυρή του οχύρωση, με τείχη μεγάλου πάχους που διαμόρφωσαν τον περίβολο του κάστρου. Σήμερα, ο περίβολος διατηρείται στο μεγαλύτερο μήκος του. Μέσα στον περίβολο υπάρχουν διάσπαρτες λαξευμένες σπηλιές, οι οποίες χρησιμοποιούνταν ως τμήματα κατοικιών.
Στην περίμετρο των τειχών, μήκους 1 χλμ., βρίσκονται συνολικά 24 πύργοι. Ενώ, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, τα τείχη του Διδυμοτείχου ανακατασκευάστηκαν επί Ιουστινιανού και ενισχύθηκαν το 751 μ.Χ., επί Κωνσταντίνου Ε’ και αργότερα το 1303.
Ο Πύργος της Βασιλοπούλας στο Κάστρο Διδυμοτείχου. Πηγή φωτ.:
Από το 1713 ως το 1714, στο Κάστρο του Διδυμοτείχου διέμενε σε κατάσταση ημιαιχμαλωσίας ο Βασιλιάς της Σουηδίας Κάρολος ΙΒ΄. Μέσα στον περίβολο του Κάστρου υπάρχει ένα μικρό πέτρινο ναΐδριο και η σημερινή αρμενική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (Σουρπ Κεβόρκ). Είναι κτισμένη στη θέση του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου του Παλαιοκαστρίτη, όπου στις 26 Οκτωβρίου του 1341, στέφτηκε αυτοκράτορας ο Ιωάννης Στ’ Καντακουζηνός».
Κεντρική φωτ.: Η Πύλη της Γέφυρας στο Κάστρο Διδυμοτείχου. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Επιμέλεια κειμένου: Νεκταρία Μαραγιάννη