Πώς μιλάμε στα παιδιά για τον κίνδυνο και τον πόλεμο; Ποιες λέξεις χρησιμοποιούμε; «Είναι αυτοί με τα μηχανήματα;» θα μπορούσε να είναι η φράση που αναφέρεται στους εισβολείς και βγαίνει από παιδικά χείλη και «έρχονται γιατί η γη μας είναι πολύτιμη» η απάντηση της μητέρας στην ερώτηση του παιδιού που ξεκινά ή αρκείται στο «γιατί;».
Οι παραπάνω είναι ορισμένες από τις φράσεις που κρατήσαμε παρακολουθώντας τη νέα δουλειά του χορογράφου Άκραμ Καν, με τίτλο «Jungle Book reimagined (Το βιβλίο της ζούγκλας όπως το φανταζόμαστε από την αρχή)», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Μία παραγωγή που αναφέρεται στην απειλή συνδεδεμένη άρρηκτα με τον ανθρώπινο παράγοντα, στην κλιματική αλλαγή, στον πόλεμο που ξεκινά για την κατάκτηση μιας γης όπου οι περιβαλλοντικές συνθήκες θα ευνοούν τη συνέχιση της διαμονής έναντι της περιβαλλοντικής προσφυγιάς. Και η αντίδραση, η λέξη απέναντι σε κάθε απώλεια, κάθε πληγή στον πλανήτη, είναι ένα όχι που γυρίζει ως ηχώ· «no» η λέξη που ακούσαμε σαν σπαραγμό, με διάρκεια δευτερολέπτων.
Από την παράσταση «Jungle Book reimagined (Το βιβλίο της ζούγκλας όπως το φανταζόμαστε από την αρχή)» © Ambra Vernuccio. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Η απειλή και η κρισιμότητα της κατάστασης υπονοούνται από τα πρώτα δευτερόλεπτα της νέας του δουλειάς: ήχος σειρήνας ασθενοφόρου, έπειτα της αστραπής και των ουρανών που ανοίγουν ώστε η βροχή να πλημμυρίσει τη γη. Οι σταγόνες της βροχής κινούνται πλάγια, χτυπούν σαν βέλη όχι μόνο τη Γη αλλά και όποιο ον βρεθεί στη διαδρομή τους. Ανάμεσα σε αυτά τα όντα, και η Μόγλη, το κεντρικό πρόσωπο του έργου «Το βιβλίο της ζούγκλας» του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, που ο Άκραν Καν, στη δική του παρουσίαση του έργου του Κίπλινγκ, επέλεξε να αλλάξει το φύλο.
Η αλλαγή αυτή δεν ενέχει κάποια παραβίαση του έργου του Κίπλινγκ· ο Καν εμπνεύστηκε από το μυθιστόρημα και δημιούργησε μία ιστορία που αναφέρεται στην κλιματική αλλαγή και τον σπαραγμό της Γης, τοποθετώντας στο κέντρο της ιστορίας την προσφυγοπούλα Μόγλη και επεκτείνοντας την ιστορία στο σήμερα.
Από την παράσταση «Jungle Book reimagined (Το βιβλίο της ζούγκλας όπως το φανταζόμαστε από την αρχή)» © Ambra Vernuccio. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Στο έργο του Καν, η Μόγλη είναι μία περιβαλλοντική πρόσφυγας που κατάφερε να επιβιώσει από τον κατακλυσμό και την ταχεία άνοδο της στάθμης της θάλασσας, να βρεθεί ανάμεσα σε ζώα που θέλησαν να τη φροντίσουν· «είναι άνθρωπος, ένα κοριτσάκι! Θα την φροντίσω σαν παιδί μου, μας έχει ανάγκη […] Είναι καθήκον μου να την προστατεύσω» ακούμε την πάνθηρα Μπακίρα. Ενώ, σε μερικά σημεία, η Μόγλη ανακαλεί τις συζητήσεις με τη μητέρα της,
Η προστασία και η φροντίδα προς τον αδύναμο καθότι δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνος στην επιβίωση και λόγω της μικρής ηλικίας, ενέχει στοιχεία μητρικής αγάπης. Και η οπτική του Καν ενέχει τη μητρική εξιστόρηση και φροντίδα, ώστε το παιδί να μάθει την αλήθεια με τρόπο τέτοιο ώστε να μην κλονιστεί ο ψυχισμός του. Μία από εκείνες τις φράσεις είναι «η γη δεν είναι δική μας, είμαστε περαστικοί στο χρόνο» που απευθύνει η μητέρα της Μόγλη στην ίδια σε μια συζήτηση που η τελευταία ανακαλεί.
Μία απεύθυνση και συνάμα παρατήρηση γεμάτη ουσία, με απλές λέξεις, ακριβώς γιατί η αλήθεια μπορεί να αποτυπωθεί μέσα από την απλότητα. Απλές λέξεις τοποθετημένες στη σωστή σειρά ώστε να αναφερθούν στον πλανήτη που έχει πληγές και επίκεινται φροντίδας.
Διαβάστε ακόμη:
«Το Βιβλίο της ζούγκλας» του Άκραμ Καν για την κλιματική αλλαγή
