«Ίσως να είχαν δίκιο που έβαλαν την αγάπη στα βιβλία. Ίσως επειδή δεν θα μπορούσε να ζει πουθενά αλλού» (Ουίλιαμ Φώκνερ, 1897-1962). H αγάπη για το διάβασμα κινεί τα βήματα και τα χέρια να ανασύρουν από τη βιβλιοθήκη τα βιβλία, τα ανοίγουν και «γεύονται» εκείνο που μοσχομυρίζει από το σημείο που δένουν οι σελίδες. Άρωμα χαρτιού και μαγείας συνάμα, το πάθος για το διάβασμα βαπτίζεται ως χάρισμα και ένα από τα ερωτήματα που τίθενται είναι εάν μπορεί να διδαχθεί η αγάπη για το διάβασμα.
Τροφή και συνάμα νερό για τη σκέψη και την ψυχή το διάβασμα, μέσω αυτού διατηρείται ζωντανή η σκέψη του/της συγγραφέα τον/την οποίο/α το αναγνωστικό κοινό μελετά. Το ίδιο το πρόσωπο που συγγράφει είναι ένα βιβλίο, όπως κάθε αναγνώστης ξεχωριστά (μεταφορικά) είναι ένα βιβλίο, και κάθε άνθρωπος αποτελεί ένα βιβλίο· αλλιώτικο, με μαλακό ή χοντρό εξώφυλλο, απαλές, τραχείς ή μυτερές σελίδες, εύκολα ή δύσκολα αναγνώσιμο.
Η διαδικασία συγκλίνει να είναι κοινή, είναι μοναχική: της συγγραφής αλλά και της ανάγνωσης. Το πρόσωπο που δημιουργεί συνδιαλέγεται με το μέσα του και γράφει – ενίοτε συνειδητά, ενίοτε παρορμητικά – το κοινό βρίσκεται σε διαδικασία εσωτερικής αναζήτησης ενώ και αφότου ολοκληρώσει την ανάγνωση. Ως ένας καθρέπτης οι λέξεις που ξεπηδούν από τις σελίδες –λέξεις ή φράσεις μας «χτυπούν» κατά μέτωπο σαν να είχαν γραφτεί για εμάς. Ενίοτε γίνονται προστατευτικό κάλυμμα, ενίοτε σχηματίζουν ένα τρόπον τινά άτυπο μονοπάτι που καθορίζει τις αποφάσεις μας.
Γίνονται μία υπενθύμιση όσων αξίζουν της φροντίδας, της αγάπης και του χρόνου μας, εκείνων που με μια λέξη θα αποκαλούσαμε στοιχειώδη, των απαραίτητων για την υγιή πορεία μας στην περιορισμένης διάρκειας ύπαρξή μας. Των απαραίτητων εκείνων που –μεταξύ άλλων– θα μας χαρίσουν πνευματικότητα, θα βοηθήσουν την ψυχή μας να ανεβεί παραπάνω σκαλί. Θα την κάνουν να αναρωτιέται και να αναζητά, σαν ακάματος εργάτης που διψά για μάθηση μένοντας πάντα νέος. Και αυτή η διαδικασία θα είναι αθόρυβη, μία αθόρυβη «εξέγερση».
Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες ενός βιβλίου μπορούμε να συναισθανθούμε τη φροντίδα του δημιουργού για το –κάθε φορά– «πνευματικό του παιδί» (ενν. το βιβλίο). Όπως και τη φροντίδα όσων συνέβαλαν για την έκδοση και διάδοσή του, εκτός του δημιουργού-συγγραφέα: μεταφραστές, εικονογράφοι, γραφίστες, τυπογράφοι, εκδότες, βιβλιοπώλες.
Εκείνων που μαζί με τον/την δημιουργό συμβάλουν στην προώθηση της βιβλιοφιλίας, της φιλαναγνωσίας και της διάδοσης του βιβλίου, και υπενθυμίζουν ότι «το διάβασμα είναι ένας άλλος τρόπος να είσαι κάπου» (Ζοζέ Σαραμάγκου, Πορτογάλος συγγραφέας, 1922-2010, Νόμπελ 1998).
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Τα παραπάνω είναι ορισμένα μόνο από όσα ξεπήδησαν από τη δική μας πένα για τη μαγεία, τη λύτρωση και τη δύναμη του βιβλίου. Γράφονται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου που έχει καθιερωθεί από την UNESCO να γιορτάζεται στις 23 Απριλίου, ημέρα κατά την οποία τα βιβλία έχουν την τιμητική τους.
Η ημέρα επιλέχθηκε και είναι αφιερωμένη σε δύο μεγάλους δημιουργούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας που «έφυγαν» την ίδια ημέρα (23 Απριλίου 1616) από τη ζωή: τους Ουίλιαμ Σαίξπηρ και Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Ξεκινώντας από το 2016, η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου καθιέρωσε και στην Ελλάδα την 23η Απριλίου ως Ημέρα Βιβλίου, με κεντρικό μήνυμα «διαβάζω & αλλάζω».
Την ημέρα αυτή οργανώνεται σε όλη την Ελλάδα ο Περίπατος Βιβλίου σε δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους, με σκοπό να δημιουργηθούν νέοι αλλά και να κινητοποιηθούν οι παλιοί αναγνώστες. Ώστε, όλοι μαζί να οδηγηθούν στα βιβλιοπωλεία και στις βιβλιοθήκες –εκεί, άλλωστε όπου φυλάσσεται και «αναπνέει» το βιβλίο.
Ο κάθε φορά εορτασμός γίνεται με τη φιλοδοξία να ξεκινήσουν νέες ενέργειες και ευκαιρίες ανάδειξης της ανάγνωσης, να προωθηθεί η αναγκαία υπόθεση της παιδείας και του πολιτισμού, που βάλλονται στις ημέρες μας.
