© Μάκης Δημ. Τριγώνης
Σε ένα ταξίδι στην τηνιακή μαρμαρογλυπτική μας προσκαλεί το Books Plus/Art & Coffee, το οποίο σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο Πανόρμου «Γιαννούλης Χαλεπάς» του Δήμου Τήνου, παρουσιάζει αυτήν τη Δευτέρα 16 Oκτωβρίου, στις 19.00, έκθεση έργων των τηνιακών μαρμαρογλυπτών Ονούφριου Ε. Δεσύπρη, Μάκη Δημ. Τριγώνη και Γιάννη Αντ. Χονδρογιάννη.
Όπως μας είπε η κ. Φλώρα Σαρτζετάκη του χώρου: "Η χαρά μας είναι μεγάλη που καταφέραμε να φέρουμε στην Αθήνα ένα μικρό δείγμα της Τηνιακής μαρμαρογλυπτικής. Για την οργάνωση αυτής της έκθεσης δουλέψαμε μαζί με τον Μανώλη Σώχο (Πρόεδρο του Πνευματικού Κέντρου Πανόρμου «Γιαννούλης Χαλεπάς», Δήμου Τήνου) και τον Κώστα Δανούση (ερευνητή – συγγραφέα) και ευελπιστούμε ότι καταφέραμε να σας φέρουμε λίγη από την Τηνιακή καλλιτεχνία και το μεράκι. Η έκθεση περιλαμβάνει κάποια μεγάλα έργα των καλλιτεχνών και αρκετά μικρά. Η πρόταση μου να δημιουργηθούν μικρά έργα όπου θα τοποθετηθούν σε κάθε τραπέζι, είχε ως στόχο, το κοινό να έχει την δυνατότητα να έρχεται σε επαφή με το έργο- αντικείμενο και να μοιράζεται λίγο από τα συναισθήματα που νοιώθουν οι καλλιτέχνες, την ώρα που απελευθερώνουν τις μορφές στα γλυπτά τους."
Μια σειρά παραγόντων συνετέλεσαν στο να αναδειχθεί η Τήνος ως κέντρο του μαρμάρου, της μαρμαροτεχνίας και της μαρμαρογλυπτικής. Το πλαίσιο της "ανάγκης", η πενία του εδάφους, η αφθονία της πρώτης ύλης, η κινητικότητα του πληθυσμού, την οποία ενίσχυε η ναυτοσύνη του τόπου, η γεωπολιτική θέση του νησιού και, χωρίς αμφιβολία, το πολιτιστικό status που είχε διαμορφωθεί από την πολύχρονη βενετική παρουσία.
Έτσι, ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα, στην Εξωμεριά, τη βορειοανατολική Τήνο δηλαδή, είχαν καλλιεργηθεί τεχνικές δεξιότητες που επέτρεψαν τη συγκρότηση οικοδομικών και μαρμαροτεχνικών συνεργείων που στήριξαν όλα τα μεγάλα οικοδομικά προγράμματα του αιγαιακού χώρου. Αυτά τα συνεργεία στήριξαν, επίσης, και την ανοικοδόμηση των πρώτων μεγάλων πόλεων (Ερμούπολη και Αθήνα) της νέας Ελλάδας. Οι Τηνιακοί, όμως, τεχνίτες που έχτισαν τα μεγάλα κτίρια της Αθήνας πολύ νωρίς κατανόησαν ότι τα παιδιά τους θα είχαν περιορισμένους ορίζοντες χωρίς συγκροτημένη καλλιτεχνική παιδεία. Γι'' αυτό και ήταν οι πρώτοι που στελέχωσαν το Σχολείο των Τεχνών (1837). Από τους σπουδαστές εκείνους προήλθαν οι πατριάρχες της νεοελληνικής τέχνης (Γύζης, Λύτρας, Χαλεπάς κ.ά.).
Οι καλλιτέχνες εκείνοι και οι εμπειρικοί μαρμαρογλύπτες του τόπου εμπέδωσαν τη μεγάλη καλλιτεχνική παράδοση της Τήνου, κάνοντας το νησί συνώνυμο του μαρμάρου, της λατομικής, της μαρμαροτεχνίας, και της μαρμαρογλυπτικής. Για το λόγο αυτό, πρόσφατα, το 2015, η τηνιακή γλυπτική εντάχθηκε στον κατάλογο της άυλης παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco.
Η παράδοση αυτή συνεχίζεται και ένα δείγμα της είναι η έκθεση που διοργανώνεται στο φιλόξενο χώρο του Books Plus/Art & Coffee, όπου τρεις νέοι Τηνιακοί καλλιτέχνες εκθέτουν τα έργα τους.
Στα εγκαίνια της έκθεσης θα μιλήσει ο ερευνητής και συγγραφέας Kώστας Δανούσης.
Λίγα λόγια για τους καλλιτέχνες
Ο Ονούφριος Ε. Δεσύπρης κατάγεται από τα Υστέρνια της Τήνου και γεννήθηκε το 1974. Σπούδασε στο Προπαρασκευαστικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου (1988-1991), με δάσκαλο το Γιάννη Μανιατάκο. Δούλεψε κοντά στους μαρμαρογλύπτες Γιώργο Τσακίρη και Μιχάλη Βιδάλη. Από το 1997 διατηρεί το δικό του εργατήριο στα Υστέρνια. Για τα έργα του εμπνέεται από το ίδιο το υλικό και την τηνιακή παράδοση έως τα σύγχρονα κοινωνικά δρώμενα, χρησιμοποιώντας στοιχεία γλυπτικής, ελεύθερου και γραμμικού σχεδίου. Κατά καιρούς παρουσιάζει την εργασία του σε εκθέσεις ατομικές και ομαδικές. Έργα του βρίσκονται σε ιερούς ναούς, σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Μάκης Δημ. Τριγώνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. ΤΟ διάστημα 1989-1992 φοίτησε στο Προπαρασκευαστικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου, απ'' όπου πήρε και τα πρώτα καλλιτεχνικά ερεθίσματα. Η ανάγκη για εξειδίκευση στην τέχνη του μαρμάρου τον κάνει να επιστρέψει στην Αθήνα το 1995, όπου εργάστηκε στο εργαστήριο του μαρμαρογλύπτη Σταύρου Σκαλκώτου μέχρι το 1998. Το 1998 επιστρέφει μόνιμα πια στην Τήνο και εργάζεται στους μαρμαρογλύπτες Αντώνη Χονδρογιάννη και Πέτρο Ράλλη. Το 2006 δημιουργεί το δικό του καλλιτεχνικό εργαστήριο μαρμάρου στον Πάνορμο της Τήνου. Οι δημιουργίες του αντλούν στοιχεία από την παραδοσιακή λαϊκή τέχνη, οι οποίες, σε συνδυασμό με σύγχρονες αντιλήψεις και μεράκι συνθέτουν την καλλιτεχνική του ταυτότητα.
Ο Γιάννης Αντ. Χονδρογιάννης γεννήθηκε το 1985. Κατοικεί στον Πύργο της Τήνου, χωριό με μεγάλη καλλιτεχνική παράδοση και γενέτειρα σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως ο Γιαννούλης Χαλεπάς κ.ά. Από μικρό παιδί εργάζεται στο εργαστήρι μαρμαρογλυπτικής του πατέρα του, Αντώνη Χονδρογιάννη, σμιλεύοντας το μάρμαρο. Εκεί ανακαλύπτει την καλλιτεχνική του κλίση και αποφασίζει να συνεχίσει την οικογενειακή επιχείρηση. Τελειώνει το Λύκειο το 2003 και στη συνέχεια σπουδάζει στο Προπαρασκευαστικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου, από το οποίο αποφοιτά το 2006. Έκτοτε ασχολείται επαγγελματικά με τη μαρμαρογλυπτική και τη γλυπτική. Με εφόδια τις σπουδές, το πηγαίο ταλέντο, την εργασιακή εμπειρία, τις συμβουλές του καλλιτέχνη πατέρα του και τις νέες ιδέες υλοποιεί δημιουργίες εμπνευσμένες από την κλασική εποχή, την τοπική παράδοση, αλλά και από τα καθημερινά βιώματα και τις ανάγκες της εποχής, δίνοντας ψυχή στα έργα του.
Διάρκεια έκθεσης: 16 Οκτωβρίου - 5 Νοεμβρίου 2017
Περισσότερες πληροφορίες: www.booksplus.gr
