Εξωδικαστικός: Ποιες αλλαγές έρχονται και πώς διαγράφονται τα χρέη στην εφορία
Shutterstock
Shutterstock

Εξωδικαστικός: Ποιες αλλαγές έρχονται και πώς διαγράφονται τα χρέη στην εφορία

Στην περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών στον εξωδικαστικό μηχανισμό προχωρά το οικονομικό επιτελείο θέλοντας να δώσει τη δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους οφειλέτες να ρυθμίσουν τα χρέη τους.

Η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ αλλάζει τα δεδομένα στη φορολογική ενημερότητα και φέρνει έκπτωση στους τόκους. Ειδικότερα, σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης ή εξόφλησης της ρύθμισης, ο οφειλέτης μπορεί να αποκτήσει όλα τα φορολογικά εργαλεία που δικαιούται, όπως φορολογική ενημερότητα ή άρση όλων των πράξεων εκτέλεσης, δηλαδή την παρακράτηση που επιβάλλεται στην έκδοση ενημερότητας για όσους βρίσκονται σε ρύθμιση οφειλών.

Επίσης,  η συγκεκριμένη διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί και πριν από την ολοκλήρωση διαγραφής του υπολοίπου των ρυθμιζόμενων οφειλών.

Η ίδια εγκύκλιος προβλέπει ότι σε περίπτωση προεξόφλησης, συμψηφισμού ή εξόφλησης του χρέους που είχε υπαχθεί στον εξωδικαστικό, χορηγείται έκπτωση στο σύνολο των ανεξόφλητων τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και αντιστοιχούν στις δόσεις της ρύθμισης που προεξοφλούνται.

Μάλιστα, ειδικά στις περιπτώσεις που με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης ρυθμίζονται οφειλές που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος υπό εκκαθάριση νομικού προσώπου ή νομικού προσώπου που έχει παύσει να υφίσταται, για τις οποίες ο αιτών έχει ολόκληρη την ευθύνη, οι έννομες συνέπειες της ρύθμισης επέρχονται όχι μόνο ως προς τους τυχόν υπόλοιπους συνοφειλέτες, αλλά επιπλέον και ως προς το νομικό πρόσωπο σε βάρος του οποίου έχουν βεβαιωθεί οι οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση.
 
Ωστόσο, όσοι έχουν μπει ως εγγυητές εξακολουθούν να ευθύνονται για το ανεξόφλητο υπόλοιπο των οφειλών.

Αν ένας οφειλέτης καταφέρει να ξεπληρώσει το χρέος του στον εξωδικαστικό, η ρύθμιση δεν ανατρέπεται αν στην πορεία προκύψει για παράδειγμα μια νέα καταγγελία από άλλον πιστωτή. Η σύμβαση ανατρέπεται λόγω μεταγενέστερης καταγγελίας της σύμβασης από άλλον συμμετέχοντα πιστωτή, εάν αποδειχθεί με δημόσια έγγραφα ότι τα στοιχεία που είχε δηλώσει ο οφειλέτης στην αίτηση ρύθμισης και στα υποβληθέντα με αυτήν έγγραφα είναι ανακριβή.

Πώς γίνεται η προεξόφληση 

Με βάση την εγκύκλιο της ΑΑΔΕ, το τελικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί/αποδοθεί για την εξόφληση ή προεξόφληση της ρύθμισης δεν δύναται να υπερβαίνει την οφειλή, όπως θα έχει διαμορφωθεί κατά το χρόνο της εξόφλησης/προεξόφλησης, με τις τρέχουσες προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που την επιβαρύνουν. 

Συνεπώς, το συνολικό ποσό που απαιτείται για την εξόφληση/προεξόφληση της ρύθμισης είναι σε κάθε περίπτωση μικρότερο ή – κατ' ανώτατο όριο – ίσο με το ύψος της υπαχθείσας στη ρύθμιση οφειλής, όπως θα είχε διαμορφωθεί κατά τον χρόνο της εξόφλησης/προεξόφλησης, αν δεν είχε μεσολαβήσει η ρύθμιση.

Πότε διαγράφεται η οφειλή

Αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο τον χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων και όχι τον χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις.

Όταν εξοφληθεί το χρέος που έχει ρυθμιστεί μέσω του εξωδικαστικού εφόσον έχει:

  • ολοκληρωθεί κάθε εκκρεμής πίστωση ποσών που έχουν καταβληθεί, συμψηφιστεί, 
  • αποδοθεί από επιβληθέντα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης παρακρατηθεί κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής, και δεν υφίσταται εγγυητική ευθύνη τρίτων για οφειλές που έχουν υπαχθεί σε αυτήν, 
  • διενεργείται διαγραφή του υπολοίπου των ρυθμιζόμενων οφειλών, το οποίο έχει ήδη αποσβεστεί.

Το ποσό που διαγράφεται στο τέλος της ρύθμισης αντιστοιχεί στο ανεξόφλητο υπόλοιπο των οφειλών που εντάχθηκαν σε αυτή και δεν έχουν εξοφληθεί.

Η απόφαση διαγραφής ανήκει στον Προϊστάμενο της Προϊσταμένου της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης (ΕΜΕΙΣ) που μόλις ελέγξει όλα τα στοιχεία εξόφλησης, απευθύνεται στην Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ., Τελωνεία, ΚΕΒΕΙΣ, ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ) στα εισπρακτέα βιβλία της οποίας έχουν καταχωριστεί οι οφειλές που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση και υπόκεινται σε διαγραφή, πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

α. την ημερομηνία εξόφλησης ή προεξόφλησης,
β. το ποσό που εξοφλήθηκε ή προεξοφλήθηκε,
γ. διαπίστωση ότι κατά τον χρόνο της εξόφλησης/προεξόφλησης, η εξωδικαστική ρύθμιση ήταν ενεργή, δηλαδή δεν είχε συντρέξει νόμιμος λόγος ανατροπής, 
δ. το συνολικό ποσό προς διαγραφή,
ε. τις οφειλές που εντάχθηκαν στη ρύθμιση και του υπολοίπου αυτών κατά την ημερομηνία της εξόφλησης ή της προεξόφλησης,
στ. τις οφειλές που θα διαγραφούν καθώς και του ποσού προς διαγραφή που αντιστοιχεί σε καθεμία από αυτές,
ζ. τυχόν οφειλές που εξαιρούνται της διαγραφής λόγω εγγυητικής ευθύνης τρίτου προσώπου.

Όσον αφορά τις τελωνειακές οφειλές, για τη διαγραφή του υπολοίπου των ρυθμιζόμενων οφειλών, μετά την κοινοποίηση της απόφασης διαγραφής της ΕΜΕΙΣ στον Προϊστάμενο του αρμόδιου Τελωνείου, θα διενεργείται η σχετική καταχώριση στο Υποσύστημα Ειδικών Πληροφοριών & Υποθέσεων του Πληροφοριακού Συστήματος ICISNET, μέσω της οθόνης με τίτλο: «Διαχείριση Στοιχείων Απόφασης Διαγραφής Οφειλής», ώστε να ενημερώνονται τα υπόλοιπα και να μηδενίζουν οι οφειλές.