Αν κάτι πιστώνεται χωρίς αστερίσκους η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι το άλμα, που η πολιτεία έχει κάνει στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Το gov.gr, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, με τη μορφή του ψηφιακού βοηθού, τα έγγραφά μας στο wallet του κινητού μας, είναι ίσως οι πιο γνωστές από τις εφαρμογές, που αλλάζουν την καθημερινότητα του πολίτη στις σχέσεις του με το δημόσιο.
Πλέον, έρχεται η κατάργηση της έκδοσης πιστοποιητικών, ως ένα ακόμη βήμα στην αντιμετώπιση της «ψηφιακής γραφειοκρατείας» και ο προσωπικός αριθμός τις επόμενες εβδομάδες. Το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης εισάγεται την ερχόμενη Τρίτη στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής. Ο αρμόδιος υπουργός, Δημήτρης Παπαστεργίου, εξηγεί στο Liberal τι ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Λίδα Μπόλα
Οι πλατφόρμες δίνουν έως σήμερα την αίσθηση του απολύτως ανεξέλεγκτου χώρου.
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Διακυβέρνησης είναι για το DSA, η πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες, που στην ουσία βάζει μία τάξη στις πλατφόρμες. Σε όποιον έχει τύχει να γίνει κάτι που τον ενόχλησε ή έπεσε θύμα απάτης από κάποια διαφήμιση ή σχόλιο ή ανάρτηση στο διαδίκτυο, έχει καταλάβει ότι μέχρι τώρα οι πλατφόρμες σχεδόν δεν απαντούσαν, ή απαντούσαν πολύ αργά. Μιλάμε για 22 μεγάλες πλατφόρμες, για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα μεγαλύτερα, αυτά τα οποία ξέρουμε και υπάρχουν σε επίπεδο Ευρώπης και για πλατφόρμες, όπως το booking και βέβαια και για τα τοπικά, τα ελληνικά, τα μεγάλα market places.
Αυτό το οποίο πλέον πετυχαίνουμε με το DSA, που είναι ένας ευρωπαϊκός κανονισμός, είναι ότι πλέον εάν προκύψει οτιδήποτε οι πλατφόρμες είναι υποχρεωμένες να απαντήσουν σε εύλογο χρόνο, αν δεν το κάνουν, υπάρχει ένας τοπικός φορέας, η Εθνική Επιτροπή Ταχυδρομείων, που αναλαμβάνει να κάνει αυτή την επικοινωνία με τον συντονιστή της χώρας, που έχει έδρα η πλατφόρμα, για να λυθεί αυτή η διένεξη άμεσα και να καταλήξει κάπου ότι είναι απάτη ή δεν είναι απάτη ή είναι παραπληροφόρηση και να αναφερθεί αυτό και να μείνει εκεί με επισήμανση και να γραφτεί ότι είναι παραπληροφόρηση.
Αυτό το κομμάτι έχει να κάνει και με τα fake news;
Έχει να κάνει με τα fake news, αν αυτά αναρτώνται στις πλατφόρμες αυτές, δεν αγγίζει αυτό, που γράφει μια εφημερίδα ή ένα δημοσιογραφικό site. Εδώ πλέον μπαίνει η τεχνητή νοημοσύνη, πως μπορεί κανείς να διακρίνει τα fake news. Υπάρχει ένα κομμάτι τι κάνουμε στο εσωτερικό κι ένα άλλο κομμάτι με την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό. Έχουμε αναλάβει μια πρωτοβουλία με το ΥΠΕΞ, γιατί είναι σοβαρό θέμα το να διακινούνται οργανωμένα ψευδείς ειδήσεις για τη χώρα, υπάρχουν πλέον εργαλεία, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
Το νομοσχέδιο, όμως, δεν έχει μόνο αυτό
Το νομοσχέδιο έχει κι άλλα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα σε σχέση με την καθημερινότητα των πολιτών μας. Το πρώτο έχει να κάνει με την κατάργηση των πιστοποιητικών. Μαζί με το υπουργείο εσωτερικών είδαμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι πιο παρεμβατικό σε σχέση με τη γραφειοκρατία, ακόμη κι αν αυτή είναι η ψηφιακή αν το καλοσκεφτούμε γιατί να ζητάμε ένα πιστοποιητικό την ώρα που τα δεδομένα υπάρχουν στο μητρώο πολιτών;
Θα έπρεπε απλά εμείς να ζητήσουμε από την όποια υπηρεσία θέλει αυτά μας τα στοιχεία για να προχωρήσει μια αίτηση μας, μία υπόθεση, να τα πάρει από εκεί που υπάρχουν. Άρα, πάμε να καταργήσουμε πιστοποιητικά με σκοπό να απλουστευθεί η ζωή των πολιτών και οι διαδικασίες οι ίδιες.
Αν για παράδειγμα πάμε να γράψουμε το παιδί μας τον παιδικό σταθμό θα συναινούμε εκείνη την ώρα, αλλά αυτό μπορεί να γίνει πιο ενδιαφέρον με την δεύτερη διάταξη που έχουμε. Για παράδειγμα, σήμερα τα νέα τιμολόγια, τα χρωματιστά ρεύματος δίνουν την δυνατότητα να αλλάζεις πάροχο ακόμα και κάθε μήνα. Το να αλλάξεις πάροχο πηγαίνοντας σε ένα κατάστημα δεν είναι το πιο πρακτικό.
Τι είναι πιο πρακτικό; να σου έρθει ένα μήνυμα από την εταιρεία που έχεις συμφωνήσει και να σου λέει ό,τι θέλει για το νέο Συμβόλαιο που έχετε τα στοιχεία σας, «συναινείτε να τα πάρω» και να συναινείς με ένα μήνυμα, μέσω του wallet. Είναι ένα project που δουλεύουμε και με το υπουργείο περιβάλλοντος και με τους παρόχους για τις τηλεπικοινωνίες και με τις ασφαλιστικές εταιρείες για να μπορούμε να συνάπτουμε νέα συμβόλαια πάντα με την συναίνεση μας για να πάρουν αυτά τα στοιχεία. Μια μικρογραφία την έχουμε δει στις τράπεζες. Το ίδιο πλέον θα γίνεται για τις επιχειρήσεις για να αντλούν στοιχεία από το ΓΕΜΗ έτσι ώστε οι επιχειρηματίες να μην τρέχουν.
Το άλλο μεγάλο project που έχετε βάλει σε εφαρμογή είναι να μπήκε η τεχνητή νοημοσύνη στη θέση του βοηθού μας.
Πάρα πολύ ενδιαφέρον κι αυτό που δείχνει η καθημερινότητα με 5000-6000 ερωτήματα που έχουμε κάθε μέρα στο ψηφιακό βοηθό, δείχνει την χρησιμότητα του αλλά και το κενό που έρχεται να καλύψει. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι μια κορυφαία τεχνολογία κι έρχεται να βοηθήσει και ανθρώπους που είναι εντελώς αδαείς σε σχέση με την πληροφορική. Τι χρειάζεται; απλά να εκφωνήσεις το περίγραμμα της ερώτησης σου, τι περίπου ψάχνεις και ας μην ξέρεις ποιο ακριβώς πιστοποιητικό είναι, πως λέγεται η διαδικασία.
Ο ψηφιακός βοηθός ξεκίνησε το Δεκέμβριο, έχουμε 520.000 ερωτήσεις σήμερα και περιμένουμε πλέον το να ζητήσουμε από το bot να γίνει action bot. Για παράδειγμα, του λες «θέλω να βγάλω μια ληξιαρχική πράξη γάμου» σου λέει «συναινείς να το κάνω εγώ για σένα», λες εσύ «συναινώ» και σε λίγα δευτερόλεπτα το έχει στην θυρίδα σου, τόσο απλά.
Γεννάται το ερώτημα με όλα αυτά, ποιος θα είναι από δω και πέρα ο ρόλος του δημοσίου υπαλλήλου; Μήπως όλο αυτό οδηγεί και σε ένα νέο μοντέλο Δημόσιας διοίκησης στη χώρα;
Προφανώς αλλάζουν και οι απαιτήσεις και ο τρόπος λειτουργίας του Δημοσίου πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξουμε τελείως την σχέση του πολίτη με το Δημόσιο. Τα ΚΕΠ ήταν πραγματικά μία τομή για την πρώτη έκφραση μηχανοργάνωσης του ελληνικού Δημοσίου, με ανθρώπους που ήταν καλοί στην πληροφορική, είχαν γνώσεις πληροφορικής και έδωσαν λύσεις σε εποχές που δεν είχε «τρέξει» ακόμη η ψηφιοποίηση του Δημοσίου.
Θα συνεχίσουν να το κάνουν για ανθρώπους, που δεν έχουν καμία εξοικείωση με την τεχνολογία, ούτε καν να πατήσουν ένα κουμπί, άρα θα συνεχίσουν να είναι χρήσιμα για μια μερίδα ανθρώπων, αλλά από την άλλη δημιουργούνται πλέον καινούργιες υποδομές, που βοηθούν την καθημερινότητα και προφανώς δημιουργούνται και νέες θέσεις εργασίας. Τροφοδοτούμε με γνώση τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, είναι κάτι πιο εξειδικευμένο, σε δύο χρόνια από τώρα θα είναι κάτι τελείως απλό το να υπάρχουν δημόσιοι υπάλληλοι που θα μας βοηθούν, τροφοδοτώντας για παράδειγμα με υποθέσεις που ρωτάει ο πολίτης για παράδειγμα για τον ΕΦΚΑ, τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.
Άρα, δε σταματάει ποτέ η δουλειά, αλλάζει η δουλειά κι εγώ στη ζωή μου άλλαξα τέσσερα επαγγέλματα, ως μηχανικός, αλλιώς ήταν η σχολή μου και το πολυτεχνείο όταν σπούδαζα κι άλλη σήμερα, που ακόμα και οι προγραμματιστές περνάνε σε δεύτερη μοίρα γιατί τον κώδικα θα τον γράφει τεχνητή νοημοσύνη. Αλλά θα πρέπει να μάθεις να τροφοδοτείς τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.
Πώς φαντάζεστε σε 15 χρόνια από τώρα την Ελλάδα; Όλο αυτό έχει μία καταλήξει, φτάνει κάπου και λέμε ότι τώρα γίναμε ένα ψηφιοποιημένο κράτος;
Είναι εξαιρετικά παράτολμο να σας πω σε 15 χρόνια, δεν τολμώ να σας πω σε 15 μήνες! Μπορώ να πω ότι θα ήθελα πραγματικά να είναι το κράτος το κινητό μας, να μη χρειάζεται να μετακινηθούμε και να μην κάνουμε πράξεις ψηφιακής γραφειοκρατίας, όλα αυτά να γίνονται με την συναίνεση μας σε ένα καλό και ασφαλές πλαίσιο ταυτοποίησης του ποιοι είμαστε, από το κινητό μας και το Δημόσιο να αλληλεπιδρά με τα συστήματα του, έτσι ώστε εμείς να έχουμε χρόνο για τη ζωή μας, για την οικογένειά μας, για τα πράγματα τα οποία αγαπάμε να κάνουμε. Σε αυτό βοηθά η τεχνολογία, να μας απελευθερώσει για να κάνουμε πράγματα που αγαπάμε.
Υπάρχει μία χώρα πρότυπο πάνω σ’ αυτό;
Υπάρχει το γνωστό μοντέλο της Εσθονίας, σε μια χώρα βέβαια πολύ πιο μικρή, η οποία ξεκίνησε σχεδόν από μηδέν. Είναι πιο εύκολο να κάνεις κάτι από την αρχή, το εντυπωσιακό είναι ότι είχε ψηφιακή κουλτούρα και κατάφερε να χτίσει από την αρχή! Είναι πιο εύκολο από το να ανακαινίζεις!
Μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία η Βρετανία ή ακόμη και Ηνωμένες Πολιτείες δεν ξέρω αν έχουν ψηφιοποιηθεί τόσο πολύ.
Όχι, μεγάλες χώρες που έχουν και μεγάλη ιστορία, είναι δύσκολο να αλλάξουν γιατί έχουν πολλά μοντέλα που έχουν ήδη εγκατασταθεί, συστήματα που δουλεύουν χρόνια, νοοτροπίες που είναι κραταιές και δεν αλλάζουν εύκολα. Όσο πιο μεγάλη και πιο παλιά είναι μια χώρα, τόσο πιο δύσκολο είναι να κάνει αυτό το «πέταγμα», εμείς προσπαθούμε να πάρουμε καλά μοντέλα από κάθε άλλη χώρα. Το γεγονός ότι δεν είχαμε και θα αποκτήσουμε σε λίγο καιρό προσωπικό αριθμό, είναι κάτι που σ’ έχει πάει πολύ πίσω.
Τον περιμέναμε από τον Δεκέμβριο τον προσωπικό αριθμό.
Έπρεπε να κάνουμε μια πιο προσεκτική μελέτη για την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, η οποία εγκρίθηκε, αυτή την ώρα είναι στο στάδιο έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Είναι θέμα εβδομάδων. Το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι ότι αργήσαμε δυο μήνες, είναι ότι άλλες χώρες το έχουν 30 χρόνια! Ο προσωπικός αριθμός ουσιαστικά θα κρύψει όλους τους άλλους αριθμούς, τον ΑΦΜ τον ΑΜΚΑ, τον αριθμό ταυτότητας, κάπου, θα υπάρχουν αλλά δεν θα χρειάζεται κανείς να θυμάται κανέναν απ’ αυτούς. Θα είναι το ΑΦΜ μας συν 3 ψηφία, τα δύο από αυτά θα τα επιλέγουμε μόνοι μας.
Υπάρχει κι ένα άλλο project, που εμπλέκει και την τοπική αυτοδιοίκηση και το υπουργείο πολιτικής προστασίας, ενόψει της αντιπυρικής περιόδου.
Είναι η πλατφόρμα των ακαθάριστων οικοπέδων, που είναι σχεδόν έτοιμη, θα την έχουμε πολύ νωρίτερα, πάντα σε συνεργασία με το υπουργείο πολιτικής προστασίας, για να την δείξουμε στους δήμους. Αλλά το πιο σημαντικό είναι κάτι που μπορεί να φαίνεται αστείο, αλλά έχοντας την εμπειρία από τα χρόνια μου στην τοπική αυτοδιοίκηση, είναι η διαδικασία των συστημένων επιστολών για να ειδοποιήσουμε κάποιον πολίτη για το οικόπεδο του.
Ξέρετε πόσο κόστιζε αυτή η διαδικασία των συστημένων επιστολών στο δήμο Τρικαίων σε ετήσια βάση; Κοντά στα 80.000 €. Πλέον αυτό λύθηκε και σε επίπεδο νομοθεσίας χάρη σε κάτι που κάναμε με το υπουργείο Δικαιοσύνης, με την επίδοση κάποιον δικαστικών εγγράφων με ειδοποίηση και τοποθέτηση του εγγράφου στην θυρίδα του πολίτη, που θα ενημερώνεται με e-mail ή SMS ότι «έχεις έγγραφο στην θυρίδα σου πρέπει να μπεις να το δεις».
Και στη δικαιοσύνη επιβάλλεται να γίνουν πολύ μεγάλες τομές έτσι δεν είναι;
Απ. Πολλά και μεγάλα τρέχουν σήμερα, θέλουν ακόμη το χρόνο τους, γιατί είναι έργα του ταμείου ανάκαμψης. Κάποιο πρώτο δείγμα είναι αυτό με την συστημένες επιστολές, ώστε να ειδοποιούμε ψηφιακά πχ μάρτυρες, πρώτον για την αμεσότητα της επίδοσης, δεύτερον για την εξοικονόμηση ανθρωπίνων πόρων. Σήμερα περίπου 700 αστυνομικοί ασχολούνται με όλες τις επιδόσεις, μόνο απ’ αυτές τις τρεις πρώτες που βγάλαμε ψηφιακά 200 αστυνομικοί γύρισαν στην υπηρεσία τους και είναι στη διάθεση του πολίτη για την προστασία του. Αν συνδυάσουμε και την ψηφιοποίηση που τώρα ξεκίνησε ως έργο, των αποφάσεων, μαζί και με την τεχνητή νοημοσύνη για να έχει ο δικαστής την νομολογία μπροστά του, σκεφτείτε πόσο πιο εύκολα θα μπορεί να κάνει τη δουλειά του.
Αυτό που περιγράφουμε αναρωτιέται κάποιος πόσο ασφαλές είναι, κυρίως όταν μιλάμε για τα προσωπικά δεδομένα κάποιου;
Ποτέ δεν πρέπει να νιώθουμε απολύτως ασφαλείς, κυρίως εμείς που έχουμε τα συστήματα γιατί αυτή η ασφάλεια είναι πολλές φορές που σε προδίδει! Μέχρι σήμερα δεν είχαμε σοβαρά ζητήματα, ήταν το γνωστό περσινό ζήτημα με τη βάση θεμάτων, που δημιούργησε μία ενόχληση στους μαθητές, όμως τόσο ήταν, ωστόσο στην ελληνική πραγματικότητα δεν είχαμε τέτοια ζητήματα. Ασχολούμαστε καθημερινά με το να είμαστε ακόμη πιο ασφαλείς απέναντι σε οποιαδήποτε επίθεση.
Είναι εκατομμύρια οι επιθέσεις που αποκρούουμε κάθε μέρα, γι’ αυτό και δημιουργήθηκε η νέα αρχή κυβερνοασφάλειας. Δεν είναι μόνο το ελληνικό Δημόσιο, το ίδιο πρόβλημα θα δημιουργηθεί αν κάποιος αύριο το πρωί χτυπήσει ένα μεγάλο μεταφορικό τομέα, για παράδειγμα αεροδρόμια ή τρένα. Από την άλλη, όμως, νομίζω ότι ο αδύναμος κρίκος δεν είναι τα συστήματα τα ίδια, αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας.
Όσες φορές είχαμε τέτοιες επιθέσεις έγιναν με πλάγιες μεθόδους, με μεθόδους απάτης, όπου κάποιος πολίτης κάτι λέει, δίνει ένα κωδικό, άρα πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε νυχθημερόν για τα συστήματα του δημόσιου. Το 85% των επιχειρήσεων λαμβάνει τα μέτρα του, ωστόσο το 15% που δεν τα λαμβάνει θα μπορούσε να είναι αυτό που θα αποτελέσει τον δούρειο ίππο για κάποιον να μπει σε ένα συνεργαζόμενο φορέα.
Τι ακολουθεί; Γιατί η κυβέρνηση έχει μπροστά της έναν ορίζοντα τριάμισι ετών, τι περιμένουμε να μπει στο τραπέζι και να αρχίσει να υλοποιείται;
Απλούστευση διαδικασιών, πάντα σε συνεργασία με το υπουργείο εσωτερικών που έχει την αρμοδιότητα κι εμείς να στηρίξουμε για να απλοποιήσουμε την ζωή του πολίτη, μεγαλύτερα επίπεδα ασφαλείας σε επίπεδο πολιτικής προστασίας -δοκιμάσαμε τον Οκτώβριο κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις, ήδη το πρόγραμμα «Αιγις» με 2,1 δισεκατομμύρια από το Πολιτικής Προστασίας «τρέχει» και με μοντέλα τεχνολογίας, την τεχνητή νοημοσύνη για ελαφρού τύπου ελικόπτερα, αεροπλάνα ασφαλείας, στην καθημερινότητά μας και ευκολίες για την κυκλοφορία μας στην πόλη, αυτό θέλει δουλειά και με τους δήμους.
Σίγουρα περιμένουμε βοήθεια και επιτάχυνση πολλών διαδικασιών στο επίπεδο της υγείας, στο πως μπορούμε κι εμείς πλέον να βοηθήσουμε την ιατρική έρευνα έχοντας όλα αυτά τα ανώνυμα και το τονίζω ανώνυμα δεδομένα της ιατρικής κοινότητας, της επιστημονικής κοινότητας, περιμένω μια πιο εύκολη και ασφαλή ζωή με την βοήθεια της τεχνολογίας.
Αν ο κάθε δήμος λειτουργούσε έτσι όπως λειτουργούσατε εσείς ως δήμαρχος, μήπως θα μπορούσαμε να έχουμε γλιτώσει και χρόνο και να έχουμε τρέξει πιο γρήγορα και να έχουμε βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών λίγο περισσότερο;
Αρκετοί δήμοι έκαναν αρκετά πράγματα, δεν ήταν μόνο Δήμος Τρικκαίων, ίσως λόγω τεχνολογίας και προσωπικής αγάπης να έτρεξαν κάποια πράγματα πιο γρήγορα, αλλά ήρθε το υπουργείο ψηφιακής εδώ και ενάμιση χρόνο κι έβγαλε 320 εκατομμύρια ευρώ, έτσι ώστε αυτά τα καλά παραδείγματα από τους δήμους να τα κάνει πλέον οριζόντιες δράσεις, με 230 εκατομμύρια από το ΕΣΠΑ, με 90 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης, με άλλα 130 εκατομμύρια από το πρόγραμμα Τρίτσης, έτσι ώστε αυτή η γνώση και τα μαθήματα να αποκτήσουν μια οριζόντια δράση σε ολόκληρη τη χώρα.
Η ψηφιακή μετάβαση και η αντίσταση σε αυτή, περισσότερο αφορούν σε φορείς και οργανισμούς. Η εσωστρέφεια, που αποτελεί και αιτία ύπαρξης κάποιων φορέων και οργανισμών, ακόμη συναντάται σε κάποιες διαδικασίες, δηλαδή τα δεδομένα μου, λέει κάποιος, είναι δικά μου, αν στα δώσω δεν έχω αιτία ύπαρξης.
Πότε θα πείτε «ό,τι ήταν να κάνω σε αυτό υπουργείο το έκανα, μπορώ να προχωρήσω παρακάτω», όταν θα έχετε κάνει τι;
Όταν καταφέρω τις πολύ δημοφιλείς διαδικασίες να μπορούμε πλέον να τις κάνουμε όπως σας έδειξα (από το κινητό), όσες απαιτούνται γιατί οι υπόλοιπες ελπίζω να έχουν καταργηθεί, όταν δηλαδή πλέον ο πολίτης δεν θα σκέφτεται «πω πω που θα μπλέξω τώρα γιατί πρέπει να κάνω αυτό», το οποίο «αυτό» μπορεί να είναι μία μεταβίβαση ακινήτου, μία αίτηση για συνταξιοδότηση, όταν για παράδειγμα η αίτηση συνταξιοδότησης -παρότι δε σκέφτομαι καθόλου την σύνταξη και ελπίζω να μην την σκέφτομαι πότε- θα γίνεται με την αποστολή ενός μηνύματος. Ακόμη περισσότερο όταν θα μου έρχεται ένα μήνυμα, έξι μήνες πριν, που θα μου λέει «σα να βλέπω ότι έχεις τα χρονάκια σου»
Σε τι πλαίσιο βλέπετε να διεξάγονται οι ευρωεκλογές που έρχονται;
Η Ευρώπη κλείνει πάρα πολλά πράγματα από τις πολιτικές που εφαρμόζουμε, σε πολλά από αυτά συμμετέχουμε και χαράσσουμε κι εμείς πολιτικές, όπως για την δράση για την τεχνητή νοημοσύνη, όπου η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά και με πολύ εύστοχες παρατηρήσεις, άρα σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια της οποίας την καθημερινότητα και πολιτική χαράσσουμε κι εμείς, δε μπορούμε να πάμε χαλαρά, «δεν έγινε και τίποτα», προφανώς και έγινε και θα πρέπει να συμμετέχουμε με σοβαρότητα, όπως και στις βουλευτικές εκλογές.
Κρίνονται πάρα πολλά, ίσως να μην κρίνεις τον άνθρωπο που θα διοικεί στον Δήμο σου αύριο το πρωί ή τον πρωθυπουργό, αλλά κρίνεις ένα πολύ πιο μεγάλο κομμάτι μίας οριζόντιας και πιο οραματικής πολιτικής που έχει σχέση με σένα, αλλά κυρίως με τις επόμενες γενιές.
Φοβόσαστε ότι σε όλο αυτό μπορεί να υπάρχουν και άνθρωποι που μένουν πίσω;
Ναι γι’ αυτό είπα νωρίτερα ότι πρέπει να βρούμε τρόπους η τεχνολογία να τους πάρει όλους μαζί της, δηλαδή δεν θα κλείναμε όσο κι αν είχαμε ψηφιοποίησει τα πάντα, τα ΚΕΠ, γιατί πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα έχουν ανάγκη από μια πιο προσωπική εξυπηρέτηση.
