Η Κίνα περνάει στην αντεπίθεση με αφορμή το νομοσχέδιο που περνάει από το Κογκρέσο και το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στην απαγόρευση του TikTok στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας το «άδικο», αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC, συμπληρώνοντας ότι πρόκειται για το πιο πρόσφατο επεισόδιο σε μια διαμάχη που κρατάει χρόνια, λόγου του φόβου για την ασφάλεια της εφαρμογής που ανήκει σε εταιρεία της Κίνας.
«Αξιωματούχοι, πολιτικοί και προσωπικό ασφαλείας σε πολλές δυτικές χώρες έχουν λάβει οδηγία να μην εγκαθιστούν την εφαρμογή στα τηλέφωνα εργασίας τους» σημειώνει το βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο και παραθέτει τις τρεις μεγαλύτερες ανησυχίες στον κυβερνοχώρο σχετικά με το TikTok αλλά και το πώς απαντάει το ίδιο το σε αυτές.
Is TikTok really a danger to the West? What are the three biggest cyber concerns about TikTok, and how does the company respond to them https://t.co/RjecG8SWWZ
— Joe Tidy (@joetidy) March 19, 2024
1. Το TikTok συλλέγει έναν «υπερβολικό» όγκο δεδομένων
Το TikTok υποστηρίζει ότι η συλλογή δεδομένων από την εφαρμογή είναι «σύμφωνη με τις πρακτικές του ολόκληρου του κλάδου».
Οι επικριτές του TikTok κατηγορούν την πλατφόρμα ότι συλλέγει μεγάλες ποσότητες δεδομένων. Μια έκθεση κυβερνοασφάλειας που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2022 από ερευνητές της Internet 2.0, μιας αυστραλιανής εταιρείας, αναφέρεται συχνά ως απόδειξη αυτών των ισχυρισμών.
Οι ερευνητές μελέτησαν τον πηγαίο κώδικα της εφαρμογής και ανέφεραν ότι πραγματοποιεί «υπερβολική συλλογή δεδομένων των χρηστών». Οι ίδιοι αναφέρουν ότι στα δεδομένα που συλλέγει το TikTok βρίσκεται η τοποθεσία, ποια συσκευή χρησιμοποιεί ένας χρήστης αλλά και ποιες άλλες εφαρμογές έχει εγκαταστημένες.
Ωστόσο μια άλλη παρόμοια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Citizen Lab έδειξε ότι το TikTok «σε σύγκριση με άλλες δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, συλλέγει παρόμοιους τύπους δεδομένων για να παρακολουθεί τη συμπεριφορά των χρηστών».
Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και η έκθεση του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια που ανέφερε ότι «τα περισσότερα κοινωνικά δίκτυα και εφαρμογές για τα κινητά κάνουν τα ίδια πράγματα».
2. Το TikTok χρησιμοποιείται από την Κίνα για να κατασκοπεύει τους χρήστες
Το TikTok αναφέρει ότι η εφαρμογή είναι πλήρως ανεξάρτητη και «δεν παράσχει δεδομένα χρηστών στην κινεζική κυβέρνηση, ούτε θα το κάναμε αν μας είχε ζητηθεί».
Μπορεί να προκαλεί την έντονη αντίδραση όσων υπερασπίζονται την ιδιωτικότητα, οι περισσότεροι χρήστες έχουν δεχτεί ότι η ενασχόληση τους με τα Social Media είναι αυτόματα και συναίνεση για την παραχώρηση μεγάλου όγκου προσωπικών δεδομένων.
Σε αντάλλαγμα, οι πλατφόρμες παρέχουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν και από τη συλλογή των πληροφοριών τις χρησιμοποιούν για να πουλήσουν διαφημίσεις στην πλατφόρμα τους ή να πουλήσουν τα δεδομένα των χρηστών σε άλλες εταιρείες που επιδιώκουν να ενισχύσουν τα έσοδα από τις διαφημιστικές τους επιχειρήσεις.
Ένας από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει το TikTok είναι ότι ανήκει στον τεχνολογικό γίγαντα ByteDance που εδρεύει στο Πεκίνο, , γεγονός που το καθιστά μοναδικό mainstream social media το οποίο δεν ανήκει σε εταιρεία των ΗΠΑ. Το Facebook, το Instagram και το YouTube συλλέγουν τα ίδια δεδομένα αλλά ανήκουν σε εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ.
Για χρόνια, οι αμερικανοί νομοθέτες, μαζί με το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου, έχουν υποθέσει ένα επίπεδο εμπιστοσύνης: ότι τα δεδομένα που συλλέγονται από αυτές τις πλατφόρμες δεν θα χρησιμοποιηθούν για κακόβουλους λόγους που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια.
Το 2020 ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η συλλογή δεδομένων του TikTok θα μπορούσε να επιτρέψει στην Κίνα να «παρακολουθεί τις τοποθεσίες ομοσπονδιακών υπαλλήλων και εργολάβων, να δημιουργεί φακέλους με πληροφορίες για εκβιασμό και εταιρική κατασκοπία».
Για την ώρα, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα παραπάνω είναι θεωρητικά ένας κίνδυνος που ενισχύεται από ένα ασαφές κείμενο ενός νόμου της Κίνας που ψηφίστηκε το 2017.
Το άρθρο 7 του εθνικού νόμου περί πληροφοριών ορίζει ότι όλοι οι κινεζικοί οργανισμοί και οι πολίτες θα πρέπει να «υποστηρίζουν, να βοηθούν και να συνεργάζονται» με τις ενέργειες των υπηρεσιών πληροφοριών της χώρας. Το συγκεκριμένο επιχείρημα χρησιμοποιείται συχνά από τους πολέμιους του TikTok και των άλλων εταιρειών από την Κίνα.
Από το 2020, τα στελέχη της TikTok έχουν επανειλημμένα προσπαθήσει να καθησυχάσουν τον κόσμο ότι προσωπικό από την Κίνα δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στα δεδομένα μη Κινέζων χρηστών.
Όμως, το 2022 η ByteDance παραδέχθηκε ότι αρκετοί από τους υπαλλήλους της με έδρα το Πεκίνο είχαν όντως πρόσβαση στα δεδομένα τουλάχιστον δυο δημοσιογράφων στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για να εντοπίσουν τις τοποθεσίες τους και να ελέγξουν εάν συναντούσαν υπαλλήλους του TikTok που ήταν ύποπτοι για διαρροή πληροφοριών.
Το TikTok ανέφερε ότι οι υπάλληλοι που είχαν πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα απολύθηκαν.
Η εταιρεία επιμένει ότι τα δεδομένα των χρηστών δεν έχουν αποθηκευτεί στην Κίνα και παράλληλα κατασκευάζει data center στο Τέξας για τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών. Το ίδιο κάνει και σε διάφορες τοποθεσίες στην Ευρώπη για τους Ευρωπαίους πολίτες.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το TikTok έχει βρεθεί στο επίκεντρο, περισσότερο από κάθε άλλη εφαρμογή. Η ΕΕ έχει προσλάβει μια ανεξάρτητη εταιρεία κυβερνοασφάλειας για να επιβλέπει κάθε χρήση δεδομένων στις ευρωπαϊκές τοποθεσίες.
3. Το TikTok θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο «πλύσης εγκεφάλου»
Το TikTok αναφέρει ότι οι κοινοτικές οδηγίες του «απαγορεύουν την παραπληροφόρηση που θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη στην κοινότητά μας ή στο ευρύτερο κοινό».
Τον Νοέμβριο του 2022, ο Christopher Wray, διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου ερευνών, δήλωσε στους νομοθέτες των ΗΠΑ: «Η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε να ελέγχει τον αλγόριθμο προτάσεων περιεχομένου, ο οποίος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επιρροή της μάζας». Το συγκεκριμένο επιχείρημα έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές.
Οι ερευνητές του Citizen Lab πραγματοποίησαν μια σύγκριση ανάμεσα στο TikTok και το Douyin και κατάληξαν στο συμπέρασμα ότι το πρώτο δεν έχει ίδια πολιτική στο θέμα της λογοκρισίας. «Η πλατφόρμα δεν επιβάλει προφανή λογοκρισία αναρτήσεων», δήλωσαν οι ερευνητές.
Οι αναλυτές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια πραγματοποίησαν αναζητήσεις για θέματα όπως η ανεξαρτησία της Ταϊβάν ή αστεία για τον Κινέζο πρωθυπουργό Xi Jinping και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι χρήστες μπορούν εύκολα να βρουν τέτοια βίντεο στην πλατφόρμα.
Τέλος, το BBC καταλήγει στο συμπέρασμα οι φόβοι που υπάρχουν βασίζονται κυρίως σε θεωρητικές ανησυχίες που δεν έχουν επαληθευτεί μέχρι στιγμής.
