Του Max Eden
Την περασμένη εβδομάδα, η Καλιφόρνια ενέκρινε ένα νέο πλαίσιο εξαιρετικά αμφιλεγόμενων προτύπων για τη διδασκαλία των μαθηματικών.
Όσον αφορά τη διδακτική πρακτική, ο καθηγητής μαθηματικών του Στάνφορντ, Μπράιαν Κόνραντ, συνέταξε ένα έγγραφο 25 σελίδων που περιγράφει λεπτομερώς τους τρόπους με τους οποίους η έρευνα που αναφέρεται στο πλαίσιο είτε δεν υποστηρίζει, είτε έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους ισχυρισμούς του πλαισίου.
Ο πρώην συνεργάτης του Ινστιτούτου Brookings, Tom Loveless, παρείχε ακόμη περισσότερα τεκμήρια γι’ αυτό και υποστήριξε ότι το νέο πλαίσιο θα αφήσει τους μαθητές της Καλιφόρνιας χρόνια πίσω από τον ανεπτυγμένο κόσμο. Η Καλιφόρνια όμως γίνεται παγκόσμια ηγέτης σε ένα πεδίο: στη χρήση των μαθηματικών ως οχήματος για τη μαρξιστική ιδεολογία.
Ένας συντάκτης του Education Week σημείωσε ότι τα πρότυπα «αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό πολιτική κριτική—συχνά από συντηρητικούς που αντιτίθενται στην ιδέα ότι το μάθημα των μαθηματικών θα μπορούσε να είναι ένας χώρος συζήτησης για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης». Αλλά οι συντηρητικοί δεν αμφισβητούν ότι το μάθημα των μαθηματικών θα μπορούσε να το κάνει αυτό - αντιτίθενται στην ιδέα ότι θα έπρεπε αυτό να γίνει. Κι αυτό, διότι οι συντηρητικοί ανησυχούν ότι η «κοινωνική δικαιοσύνη» είναι ένας ευφημισμός για τη μαρξιστική ιδεολογία - μια ανησυχία που ενισχύεται άμεσα από τις αναφορές στα ίδια τα πρότυπα.
Το πλαίσιο διακηρύττει ότι «η διδασκαλία στην κατεύθυνση της κοινωνικής δικαιοσύνης μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο για τη μετατόπιση των θεωρήσεων των μαθητών». Για να υποστηρίξει αυτόν τον ισχυρισμό, παραθέτει ένα βιβλίο του Κωνσταντίνου Ξενοφώντου από το 2019, με τίτλο “Equity in Mathematics Education: Addressing a Changing World” (Ισότητα στη Μαθηματική Εκπαίδευση: Αντιμετωπίζοντας έναν κόσμο που αλλάζει). Στην εισαγωγή του, ο Ξενοφώντος σημειώνει ότι κανείς δεν φαίνεται να «προάγει ρητά μια εκπαίδευση που υποστηρίζει την κοινωνική αδικία» και ότι ο όρος «κοινωνική δικαιοσύνη» είναι ιδεολογικά φορτισμένος και «χρησιμοποιείται για να συγκαλύψει διαφορετικές ατζέντες».
Τούτου λεχθέντος, ο συγγραφέας θεμελιώνει τη διδασκαλία υπέρ της «κοινωνικής δικαιοσύνης» στο έργο του Βραζιλιάνου μαρξιστή Paolo Freire, ο οποίος «μιλά για το πώς η εκπαίδευση πρέπει να προχωρήσει προς την αποαποικιοποίηση, τη διάρρηξη των σχέσεων μεταξύ ‘καταπιεστή’ και ‘καταπιεσμένου’».
Η Marilyn Frankenstein, μια άλλη πανεπιστημιακός άνοιξε το πεδίο της «κριτικής εκπαίδευσης των μαθηματικών» που είναι «μια προσπάθεια να επανασυλλάβουμε τα σχολικά μαθηματικά ως πεδίο πολιτικής ισχύος, ηθικής αμφισβήτησης και ηθικής οργής». Ο Ξενοφώντος επισημαίνει επίσης ότι «άλλοι μελετητές χρησιμοποιούν τον όρο μαθηματική εκπαίδευση υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης με το ίδιο περιεχόμενο». (Οι υπογραμμίσεις στο πρωτότυπο.)
Στη συνέχεια ο Ξενοφώντος εξηγεί τις καλύτερες «διδακτικές πρακτικές που προάγουν την ισότητα στην τάξη των μαθηματικών». Για παράδειγμα, οι δάσκαλοι θα πρέπει να «παρακολουθούν τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές τοποθετούνται», «να παρακολουθούν την αναπαργωγή των υπαρχουσών δομών κοινωνικής θέσης, ώστε να επανατοποθετούν ορισμένους μαθητές με τους συμμαθητές τους».
Οι δάσκαλοι πρέπει να «κατασκευάσουν κοινωνικές δομές που θα επιτρέψουν στους μαθητές να αναπτύξουν στρατηγικές που βοηθούν στη διατήρηση ορισμένων θέσεων και στη μείωση άλλων». Θα πρέπει να «επικυρώνουν πιθανές διαφορές στις γλωσσικές πρακτικές [των μαθητών]» και «να αναγνωρίζουν τη γλώσσα του σπιτιού ως έγκυρη γλώσσα των μαθηματικών». Και οι δάσκαλοι θα πρέπει να «συζητούν αμφιλεγόμενα θέματα» και «να επιτρέπουν στα κοινωνικά ζητήματα να οδηγήσουν τη διδασκαλία».
Φυσικά, δεν πιστεύει απαραιτήτως ο κάθε δάσκαλος μαθηματικών ότι το μάθημα των μαθηματικών πρέπει να καθοδηγείται από κοινωνικά ζητήματα. Ο Ξενοφώντος υποστηρίζει ότι «η πλειονότητα των εκπαιδευτικών . . . δεν συνειδητοποιούν τις πολιτιστικές και πολιτικές διαστάσεις της μαθηματικής εκπαίδευσης. . . και υποστηρίζουν απόψεις όπως αυτές που ισχυρίζονται ότι ‘Είμαι απλώς ένας από τους ανθρώπους που υπηρετούν τα μαθηματικά για χάρη των μαθηματικών’ οι οποίες νομιμοποιούν σιωπηρά ένα ολόκληρο σύνολο κοινωνικών πρακτικών που σχετίζονται με τα σχολικά μαθηματικά και ως εκ τούτου υπηρετούν την αναπαραγωγή των σχέσεων ισχύος που ενυπάρχουν σε αυτά».
Οι γονείς μπορεί να πιστεύουν ότι τα μαθηματικά δεν έχουν και δεν πρέπει να έχουν πολιτικό χαρακτήρα. Αλλά σύμφωνα με τον Ξενοφώντος, προφανώς, κάνουν λάθος. Το επίγραμμα του συγκεκριμένου κεφαλαίου έχει ως εξής: «Λόγω του ότι τα μαθηματικά είναι πολιτικά, όλη η διδασκαλία των μαθηματικών είναι πολιτική. Όλοι οι καθηγητές μαθηματικών εργάζονται σε ζητήματα ταυτότητας, ανεξάρτητα από το αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους έτσι ή όχι».
Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι οι ακαδημαϊκοί που παρατίθενται άκριτα από τους αρχιτέκτονες του πλαισίου πιστεύουν ότι οι δάσκαλοι που διδάσκουν μαθηματικά ξεκάθαρα και αποτελεσματικά ενισχύουν τις καταπιεστικές δομές εξουσίας, η πολιτικοποίηση και η παιδαγωγική αναποτελεσματικότητά τους αρχίζει να έχει πολύ νόημα.
Αλλά να θυμάστε, αν πιστεύετε ότι η διδασκαλία των μαθηματικών πρέπει να έχει ως στόχο να βοηθήσει τους μαθητές να μάθουν μαθηματικά - αντί να εμφυσά την αριστερή ιδεολογία - τότε πιθανότατα θα χαρακτηριστείτε "συντηρητικοί" από τους δημοσιογράφους, και σίγουρα αντιτίθεστε στη "διδασκαλία για κοινωνική δικαιοσύνη" και "ισότητα".
--
Ο Max Eden είναι ερευνητής στο American Enterprise Institute όπου εστιάζει στα ζητήματα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και ιδίως στα πεδία της υποχρεωτικής και προσχολικής εκπαίδευσης.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 19 Ιουλίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
