της Γιάννας Σουλάκη
Να μειώσει τις ποσότητες αλατιού - από το ψωμί, μέχρι τις φέτες γαλοπούλας για τόστ - πιέζει την βιομηχανία τροφίμων η κυβέρνηση Ομπάμα, έτσι ώστε να περιοριστούν οι χιλιάδες ετήσιοι θάνατοι από καρδιακά αγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια. Ηδη από τα τέλη Μαϊου οι αμερικανικές υγειονομικές αρχές έχουν εκδόσει προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές, που όμως, προς το παρόν δεν υποχρεώνουν τις εταιρείες τροφίμων να συμμορφωθούν, με την επιβολή αντίστοιχων ποινών.
Είναι η πρώτη φορά που μία κυβέρνηση συστήνει κάτι παρόμοιο με την πρόταση, να τεθούν όρια περιεκτικότητας στο αλάτι σε περίπου 150 κατηγορίες τροφίμων, που περιλαμβάνουν από τα δημητριακά, μέχρι τις πίτσες και τα σάντουιτς.
«Το σύνολο των επιστημονικών στοιχείων, τα οποία θεωρούνται αξιόπιστα από όλους τους μεγάλους επιστημονικούς οργανισμούς, εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη μείωση της κατανάλωσης νατρίου, κάτω από τα σημερινά επίπεδα», δήλωσε η Σούζαν Μέιν, διευθυντρια του Κέντρου για την Ασφάλεια Τροφίμων του αμερικανικού FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων). "Στην πραγματικότητα, ξέρουμε ότι είναι πολύ δύσκολο για τους σημερινούς καταναλωτές των προϊόντων να μην καταναλώνουν πάρα πολύ αλάτι”, συμπληρώνει η Σούζαν Μέιν.
Ο σημερινός μέσος αμερικανός καταναλώνει περίπου 1½ κουταλάκι του γλυκού αλάτι την ημέρα, ή 3.400 χιλιοστόγραμμα. Αυτό είναι περίπου κατά 1/3 περισσότερο από αυτό που προτείνουν οι επιστήμονες για την καλή υγεία του ανθρώπου, αλλά και ικανή ποσότητα για να προκαλέσει αύξηση του κινδύνου υψηλής αρτηριακής πίεσης, εγκεφαλικών επεισοδίων και άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας. Οι περισσότερες ποσότητες αλατιού δε, είναι “κρυμμένες” μέσα στα επεξεργασμένα τρόφιμα, αλλά και γεύματα που προσφέρουν τα εστιατόρια.
Οι στόχοι που έχουν τεθεί θα χρειαστούν περίπου 10 χρόνια μέχρι την τελική τους υλοποίηση. Αν οι εταιρείες τελικά επιλέξουν να μην συμμορφωθούν με αυτές τις υποδείξεις, οι Αμερικανοί δεν θα παρατηρήσουν άμεσα κάποια διαφορά στην γεύση των τροφίμων που έχουν τις υψηλότερες τιμές νατρίου, όπως είναι οι πίτσες, τα ζυμαρικά, το ψωμί και οι σούπες. Η ιδέα, πάντως, είναι να προωθηθεί η σταδιακή αλλαγή στις γευστικές συνήθειες των καταναλωτών, ώστε να προσαρμοστούν και οι ίδιοι, αλλά και να δώσουν τον χρόνο και στην βιομηχανία τροφίμων να αναπτύξει τρόφιμα με λιγότερο νάτριο.
Πώς μπορείτε να μειώσετε μόνοι σας το αλάτι από τη διατροφή σας
Το αλάτι (χλωριούχο νάτριο) είναι απαραίτητο για τον οργανισμό, καθώς βοηθά την μεταφορά νευρικών ερεθισμάτων, τη σύσπαση μυικών ινών και εξισορροπεί τα επίπεδα των υγρών στο εσωτερικό όλων των κυττάρων του οργανισμού μας. Η ιδιαιτερότητα είναι ότι το σώμα μας μπορεί να διατηρεί αυτό το στοιχείο, ώστε να μην χρειάζεται να καταναλώνουμε καθημερινά μεγάλες ποσότητες.
Αντίθετα, η μεγάλη κατανάλωση πυροδοτεί μεταβολές που οδηγούν σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία αν πάρει χρόνια μορφή, μπορεί να οδηγήσει με τη σειρά της, σε πίεση της λειτουργίας της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων, αλλά και σοβαρά αγγειακά, εγκεφαλικά και καρδιολογικά επεισόδια.
Το τμήμα διατροφής της σχολής Δημόσιας Υγείας του Harvard εξέδωσε επιστημονικό οδηγό με στρατηγικές που βοηθούν τον περιορισμό του αλατιού στην διατροφή μας.
Οι πιο σημαντικές είναι οι εξής :
1) Γεμίστε το 50% του πιάτου σας με φρούτα και λαχανικά.
Ο οργανισμός μας για να λειτουργεί σωστά, χρειάζεται μια δεδομένη περιεκτικότητα σε κάλιο και νάτριο, και συγκεκριμένα, χρειάζεται μεγαλύτερη ποσόστητα καλίου, και λιγότερο νάτριο. Αυτό που κάνουμε στην πραγματικότητα, όμως, είναι ακριβώς το αντίθετο, επιφέροντας μία ανισορροπία που ενοχοποιείται τελικά για την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Τα φρούτα και τα λαχανικά - που είναι φυσική πηγή λιγότερου νατρίου και περισσότερου καλίου - είναι το κλειδί για τη διατήρηση της πολύτιμης ισορροπίας μεταξύ αυτών των δύο στοιχείων που έχει ανάγκη ο οργανισμός μας.
2) Να καταναλώνετε καλά λιπαρά.
Οι πληροφορίες για τα πλεονεκτήματα της κατανάλωσης προϊόντων με χαμηλά λιπαρά που έχουν επικρατήσει τα τελευταία χρόνια, δεν έχουν καλή επιστημονική τεκμηρίωση. Για να πετύχουν χαμηλές ποσότητες λιπαρών οι βιομηχανίες που παράγουν αυτά τα τρόφιμα, μαζί με τα κακά (τρανς) λιπαρά, αφαίρεσαν από τις τροφές και τα καλά λιπαρά, τα οποία είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας. Ταυτόχρονα για να παραμείνουν εύγευστες αυτές οι τροφές
ενισχύθηκαν με ζάχαρη και αλάτι. Αποφύγετε, λοιπόν, να καταναλώνετε τροφές με χαμηλά λιπαρά για να κρατήσετε σε υγιή επίπεδα την αρτηριακή σας πίεση.
3) Ξαναρυθμίστε την γεύση σας.
Μπορείτε να μετατοπίσετε την αίσθηση της γεύσης σας, ώστε να μπορείτε να απολαμβάνετε το φαγητό σας με λιγότερο αλάτι. Το κλειδί της επιτυχίας είναι να ακολουθήσετε μία σταδιακά σταθερή μείωση του νατρίου, αντί να προσπαθήσετε να το κόψετε με τη μία.
4) Προσέξτε το “κρυμμένο” αλάτι στα τρόφιμα.
Στα περισσότερα επεξεργασμένα, αλλά και μαριναρισμένα τρόφιμα υπάρχει κρυμμένο αλάτι, επομένως ελέγχετε τις ετικέτες τροφίμων, όσο πιο αναλυτικά μπορείτε κι όπου αυτό είναι δυνατό. Να είστε υποψιασμένοι: Υπάρχουν τρόφιμα με πολύ υψηλές περιεκτικότητες σε νάτριο, που δεν είναι καθόλου αλμυρές, όπως π.χ τα δημητριακά, τα ενεργειακά ποτά και τα muffins.