Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια μακροχρόνια ασθένεια, αλλά είναι δυνατό τα άτομα που την αποκτούν να την διαχειριστούν και να ζήσουν καλά. Ο γιατροί θα συνεργαστούν μαζί τους για να βρεθεί μια θεραπεία που θα ελέγχει τα συμπτώματα και θα τα βοηθά να μην επανέλθουν.
Όταν περνάει χρόνος για λίγο χωρίς συμπτώματα, αυτό λέγεται ύφεση. Όταν χειροτερεύουν ξανά γρήγορα, αυτό ονομάζεται έξαρση. Δεν μπορούν να αποτρέψουν πλήρως τις εξάρσεις. Αλλά μπορούν να κάνουν τέτοια βήματα για να διατηρήσουν την ελκώδη κολίτιδα υπό έλεγχο.
Προσοχή στα φάρμακα
Πρέπει να γίνεται η λήψη των φαρμάκων για ελκώδη κολίτιδα ακριβώς όπως συνταγογραφούνται. Είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορούν να κάνουν τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα για να διαχειριστούν την ασθένεια και να αποτρέψουν εξάρσεις.
Τα συμπτώματα είναι πιο πιθανό να εκτοξευθούν εάν παραλειφθούν δόσεις ή πάρουν λάθος δόση. Εάν παίρνουν τα φάρμακά τους σύμφωνα με τις οδηγίες και εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα, πρέπει να επικοινωνήσουν με το γιατρό τους. Μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουν τη δόση ή να τους ζητηθεί να δοκιμάσουν ένα διαφορετικό φάρμακο.
Καλό είναι να υπάρχει επικοινωνία με το γιατρό για οποιαδήποτε άλλα φάρμακα, ακόμη και φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή, που λαμβάνουν. Μπορεί να τους πει ποιες προτείνει για διάρροια, αέρια και πόνο.
Ορισμένα φάρμακα μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας όπως:
ΜΣΑΦ: Τα αναλγητικά, όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στα έντερα. Καλό είναι να χρησιμοποιείται ένα διαφορετικό φάρμακο, όπως ακεταμινοφαίνη, για τον πόνο και τον πυρετό.
Αντιβιοτικά: Αυτά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια και φλεγμονή αλλάζοντας την ισορροπία των βακτηρίων στα έντερα. Εάν ένας γιατρός συνταγογραφήσει αντιβιοτικά, πρέπει να ενημερωθεί για την ελκώδη κολίτιδα πριν γίνει η λήψη τους.
Εργασία με τον γιατρό
Θα χρειαστεί να επισκέπτονται τακτικά τον γιατρό. Μπορεί να είναι κάθε 6 μήνες καθώς βρίσκονται σε ύφεση. Θα έχουν συνήθεις διαδικασίες όπως κολονοσκοπήσεις και αιματολογικές εξετάσεις για να ελεγχθεί η ελκώδης κολίτιδα.
Εάν υπάρχει έξαρση, πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους. Η ελκώδης κολίτιδα δεν είναι το μόνο πράγμα που προκαλεί πεπτικά συμπτώματα. Μπορεί να χρειαστούν εξετάσεις για να αποκλείσουν κάτι άλλο, όπως λοίμωξη.
Ορισμένα συμπτώματα σημαίνουν ότι τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα χρειάζονται βοήθεια αμέσως. Ο γιατρός πρέπει να ενημερωθεί όταν: εμφανίζεται σοβαρή διάρροια, υπάρχουν κόπρανα με αίμα, συνεχόμενος πόνος, πυρετός.
Όταν τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα έχουν έξαρση, μπορούν να κάνουν ερωτήσεις στον γιατρό όπως αυτές:
Η ελκώδης κολίτιδα προκαλεί τα συμπτώματα ή μπορεί να οφείλονται σε άλλη πάθηση;
Χρειάζεται να γίνουν κάποιες εξετάσεις; Αν ναι, πόσο συχνά θα χρειαστεί να επαναλαμβάνονται;
Θα χρειαστεί να αλλαχθεί η δόση ή ο τύπος του φαρμάκου;
Πρέπει να γίνουν κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής;
Πότε πρέπει να γίνει το επόμενο ραντεβού;
Διαχείριση συμπτωμάτων μιας έξαρσης
Ενώ γίνεται συνεννόηση με το γιατρό για να τεθεί υπό έλεγχο η έξαρση, μπορούν να ληφθούν μέτρα για την ανακούφιση ορισμένων συμπτωμάτων:
Πόνος. Οι ειδικοί λένε ότι η ακεταμινοφαίνη είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για την ανακούφιση από τον πόνο. Εάν δεν βοηθά αρκετά όταν υπάρχει πόνος στο στομάχι ή σε άλλο μέρος του σώματος, να ερωτηθεί ο γιατρός ποια άλλα φάρμακα θα συνιστούσε.
Μερικές φορές η ελκώδης κολίτιδα συνδέεται με πόνο πέρα από το έντερο. Εάν πονάνε τα μάτια ή εάν τα μάτια είναι ευαίσθητα στο φως, πρέπει να επισκεφθούν έναν οφθαλμίατρο το συντομότερο δυνατό. Μερικοί άνθρωποι που ζουν με ελκώδη κολίτιδα αναπτύσσουν οφθαλμικά προβλήματα που χρειάζονται γρήγορη θεραπεία.
Εάν εμφανιστεί πόνος στα πόδια ή πόνος σε άλλη μεγάλη άρθρωση, μπορεί να οφείλεται σε αρθρίτιδα που συνδέεται με την ελκώδη κολίτιδα. Ο γιατρός μπορεί να μιλήσει για ξεκούραση της άρθρωσης που πονάει. Μπορεί επίσης να συστήσει να καταπραϋνθεί περιστασιακά με υγρή θερμότητα, όπως από ένα ζεστό μπάνιο ή ένα θερμαινόμενο πανί πλύσης. Θα μπορεί επίσης να πει ο γιατρός εάν η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει.
Ερεθισμένος πρωκτός. Είναι πολύ σημαντική η καθαριότητα με υγρά μαντηλάκια και η προστασία του με κρέμα για πάνες. Πολύ καλό επίσης κάνει ένα λουτρό θαλασσινού νερού.
Διάρροια. Ο γιατρός ξέρει εάν μπορεί να γίνει λήψη ενός αντιδιαρροϊκού φαρμάκου.
Πληγές ελκών. Το φαρμακευτικό στοματικό διάλυμα μπορεί να μειώσει τον ερεθισμό που προκαλούν τα μικρά στοματικά έλκη. Μια ισορροπημένη διατροφή και ένα συμπλήρωμα πολυβιταμινών ή μετάλλων μπορεί επίσης να βοηθήσουν. Η επικοινωνία με το γιατρό πριν ληφθεί οποιοδήποτε νέο συμπλήρωμα είναι απαραίτητη.
Ημερολόγιο
Μπορεί ο ασθενής με ελκώδη κολίτιδα να παίξει ενεργό ρόλο στη διαχείριση της πάθησής του. Η παρακολούθηση των συμπτωμάτων και η σημείωση τυχόν αλλαγών είναι σημαντικές. Η καταγραφή φαγητών και ποτών/ροφημάτων που καταναλώνονται πώς αισθάνονται και τι συμβαίνει στη ζωή τους, η καταγραφή των φαρμάκων και των διαδικασιών είναι πολύ σημαντικά. Μπορεί να ανακαλυφθεί μια σχέση μεταξύ αυτού που πράττεται και του πώς αισθάνονται που μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα και το γιατρό τους να προσαρμόσουν τη θεραπεία.
Φαγητά και ποτά
Μπορεί να έχουν δει το φως της δημοσιότητας δίαιτες για άτομα με ελκώδη κολίτιδα. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένα τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν ελκώδη κολίτιδα, να το θεραπεύσουν ή να πυροδοτήσουν έξαρση. Αλλά εάν είναι σε έξαρση, αυτό που τρώνε και πίνουν μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα:
Τα τηγανητά ή λιπαρά τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν διάρροια και αέρια.
Τρόφιμα όπως τα φασόλια, το λάχανο και το μπρόκολο είναι πιθανό να προκαλέσουν αέρια.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να προκαλέσουν αέρια, διάρροια και κράμπες εάν προϋπάρχει δυσανεξία στη λακτόζη.
Τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως τα ωμά φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως, μπορεί να δημιουργήσουν πιο συχνά κενώσεις. Ωστόσο, μην παραλείπονται τα φρούτα και τα λαχανικά. Μπορούν να τα βράσουν ή να τα ψήσουν στη σχάρα αντί να τα φάνε ωμά.
Ανθρακούχα ποτά όπως η σόδα μπορούν να προκαλέσουν αέρια.
Το αλκοόλ και η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσουν διάρροια.
Όταν αντιμετωπίζεται έξαρση καλό θα είναι να γίνεται:
Κατανάλωση μικρότερων γευμάτων πιο συχνά.
Άφθονο νερό. Η διάρροια που συνοδεύει την ελκώδη κολίτιδα μπορεί προκαλέσει αφυδάτωση.
Αποφυγή ή μείωση των γαλακτοκομικών, του αλκοόλ και της καφεΐνης.
Μακριά από σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες όπως ξηρούς καρπούς, σπόρους, καλαμπόκι και ποπ κορν.
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να δυσκολέψει το κανονικό φαγητό, επομένως μπορεί να μειωθεί το βάρος. Το σώμα επίσης μπορεί να μην είναι σε θέση να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται.
Η επικοινωνία με το γιατρό για να συστήσει τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής είναι απαραίτητη. Θα μπορούσε επίσης να πραγματοποιηθεί επίσκεψη σε έναν διατροφολόγο. Μπορούν να καταλήξουν σε ένα πρόγραμμα διατροφής.
Άσκηση
Δεν θα σταματήσει τις εξάρσεις από το να συμβούν, αλλά το να είναι κάποιος δραστήριος μπορεί να βελτιώσει τη γενική υγεία, να ανεβάσει τη διάθεση, να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να αποτρέψει ορισμένες επιπλοκές της νόσου. Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να περιορίζει τις δραστηριότητες που μπορούν να γίνουν, αλλά ακόμη και η ελαφριά άσκηση, όπως το περπάτημα, μπορεί να βοηθήσει.
Προετοιμασία
Το να έχει κάποιος ελκώδη κολίτιδα μπορεί να δημιουργεί άγχος στο να φύγει από το σπίτι επειδή δεν γνωρίζει πότε μπορεί να χρειαστεί να πάει στην τουαλέτα. Μπορεί όμως να:
Έχει μαζί του ένα κιτ προμηθειών με πράγματα όπως μωρομάντηλα και ανταλλακτικά εσώρουχα.
Μάθει πού βρίσκονται οι δημόσιες τουαλέτες στην περιοχή που θα επισκεφθεί.
Εάν τα συμπτώματα τείνουν να εμφανίζονται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, καλό είναι να προγραμματίζονται έξοδοι άλλες ώρες.
Να έχει κάποιον που μπορεί να καλέσει για να βοηθήσει σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού στη δουλειά να ενημερώσει για τυχόν χώρους που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στο χώρο εργασίας.
Διαχείριση άγχους
Είναι αγχωτικό να ζει κάποιος με μια ασθένεια όπως η ελκώδης κολίτιδα. Το άγχος μπορεί να μην προκαλεί έξαρση, αλλά επιδεινώνει τα πεπτικά συμπτώματα. Μαζί με την άσκηση, μερικά πράγματα που μπορούν να γίνουν για τη μείωση του άγχους περιλαμβάνουν:
Διαλογισμό, βιοανάδραση, γιόγκα ή τάι τσι, ασκήσεις χαλάρωσης και αναπνοής.
Υποστήριξη
Μπορεί το άτομο με ελκώδη κολίτιδα να ντρέπεται να μιλήσει για την ασθένειά του. Αλλά αν ενημερώσει την οικογένεια και τους φίλους του σχετικά με το τι περνάει, μπορούν να βοηθήσουν και να το υποστηρίξουν. Υπάρχουν ομάδες υποστήριξης για να μιλήσει με άλλους που διαχειρίζονται την ελκώδη κολίτιδα. Είναι καλό να συνδέεται με άτομα που ξέρουν τι περνάει. Αν χρειάζεται βέβαια μπορεί να ζητήσει επαγγελματική βοήθεια εάν αντιμετωπίζει προβλήματα διαχείρισης των συναισθημάτων ή πιστεύει ότι μπορεί να έχει κατάθλιψη.
