Της Γιάννας Σουλάκη
Αν η ιδιοφυΐα είναι πραγματικά 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας, τότε κάποιοι από εμάς, θα πρέπει να είμαστε πολύ πιο έξυπνοι από τους άλλους. Ενώ η εφίδρωση είναι μια φυσιολογική ανθρώπινη λειτουργία, κάποιοι “τυχεροί” φαίνεται να παράγουν υψηλότερες - από το φυσιολογικό - ποσότητες, ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες.
Αλλά προτού μείνετε αγκαλιά με το air-condition όλο το καλοκαίρι, υπάρχουν κάποια πράγματα που θα πρέπει να μάθετε για τον ιδρώτα.
Δείτε τις βασικές πληροφορίες για το τι είναι η εφίδρωση γιατί συμβαίνει (και μάλιστα σε κάποιους περισσότερο από άλλους), αλλά και συμβουλές για το τι μπορείτε να κάνετε εάν σας προβληματίζει πολύ αυτή η ιδιαιτερότητα του οργανισμού σας.
Υπάρχουν τρία είδη ιδρώτα
Όλοι οι άνθρωποι δεν ιδρώνουν με τον ίδιο τρόπο, λέει η Laure Rittie, PhD, επίκουρος καθηγήτρια στο τμήμα δερματολογίας του Πανεπιστήμιο του Michigan και ερευνήτρια. Και ο καθένας ιδρώνει διαφορετικά: Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν προβλήματα και με τους τρεις τύπους του ιδρώτα, ενώ άλλοι μπορεί πραγματικά να έχουν πρόβλημα με έναν ή δύο.
1) Ο άοσμος ολόσωμος ιδρώτας: είναι αυτός που προκύπτει κατά τη διάρκεια μιας προπόνησης ή σωματικής κόπωσης, ή όταν στέκεστε έξω στον καυτό ήλιο. Αυτό το είδος του ιδρώτα υπάρχει για να βοηθήσει τον οργανισμό σας να διατηρήσει την ψύξη του δέρματος και την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος, κάτω από τους 37 βαθμούς. Θα τον αισθανθείτε σχεδόν σε όλο το σώμα, αλλά κυρίως κατά μήκος του μετώπου και της σπονδυλικής στήλης.
2) Εφίδρωση στις παλάμες και στα πέλματα των ποδιών. Αυτό το είδος του ιδρώτα βοηθά στην βελτίωση της πρόσφυσης των ποδιών και των χεριών για πιο δυνατό κράτημα, λέει η Dr. Rittie. Πρόκειται για μια εξελικτική διαδικασία του ανθρώπινου οργανισμού, όταν αντιδρά απέναντι σε μία απειλή. (Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κάποιοι άνθρωποι θα αισθανθούν να ιδρώνουν σ''αυτά τα σημεία, όταν αισθάνονται ανήσυχοι). "Αν θέλετε να κρατήσετε κάτι, θα το καταφέρετε καλύτερα με βρεγμένα δάχτυλα", εξηγεί η Dr.Rittie. “Στην αρχή, οι άνθρωποι δεν φορούσαν παπούτσια, έτσι τα ιδρωμένα πόδια τους βοηθούσαν να τρέξουν ή να αναρριχηθούν, όταν αντιμετώπιζαν κάποιο κίνδυνο”. Και αυτός ο ιδρώτας δεν έχει οσμή.
3) Ο ιδρώτας που εκλύεται από τις μασχάλες και την περιοχή των γεννητικών οργάνων. Αυτός είναι ο τύπος που παράγει τη λεγόμενη “οσμή του σώματος”, εξαιτίας των βακτηρίων που αναπτύσσονται σε αυτά τα σημεία. "Δεν είμαστε απολύτως σίγουροι για το ποια είναι η ακριβής λειτουργία του οργανισμού, λέει η καθηγήτρια, αλλά πιστεύουμε ότι υπάρχει κάποιου είδους φερομόνη που ενεργοποιεί κάποια χημική επικοινωνία», λέει : "Αν ένα άτομο αισθανθεί κίνδυνο αρχίζει να εκπέμπει αυτές τις έντονες οσμές, με τις οποίες προειδοποιεί και τα υπόλοιπα άτομα γύρω του".
Η έντονη εφίδρωση δεν σημαίνει ότι είστε η εξαίρεση
Το σώμα αρχίζει να παράγει ιδρώτα όταν αρχίζει να ζεσταίνεται, είτε εξωτερικά, από τις υψηλές θερμοκρασίες, είτε εσωτερικά, από μυϊκή άσκηση (όπως κατά τη διάρκεια άσκησης). Έτσι, αν πιέσετε το σώμα σας περισσότερο από ότι έχει συνηθίσει, ο οργανισμός σας είναι πιθανόν να αρχίσει τη διαδικασία για τον εσωτερικό κλιματισμό του. Γι'' αυτό και ένας επαρκώς εκπαιδευμένος αθλητής μπορεί να τρέξει ενάμιση χιλιόμετρο σε 10 λεπτά χωρίς να ιδρώσει καθόλου, ενώ με την ίδια ακριβώς σωματική άσκηση κάποιος άλλος, μπορεί να γίνει μούσκεμα στον ιδρώτα και κατακόκκινος από την προσπάθεια.
Όσο πιο γυμνασμένο είναι το σώμα σας, και όσο περισσότερο χρόνο βρίσκεστε σε ζεστή και υγρή ατμόσφαιρα, τόσο πιο φυσιολογική θα είναι η εφίδρωσή σας. "Το σώμα σας προσαρμόζεται και αντιδρά νωρίτερα, πριν προλάβει να θερμανθεί υπερβολικά" λέει η Dr. Rittie, "έτσι εφίδρωση σας θα είναι “απλώνεται” χρονικά και σε ολόκληρο το σώμα σας, αντί να απελευθερώνεται όλος ο ιδρώτας απότομα, αφήνοντας μια μεγάλη στάμπα στο πουκάμισό σας".
Η ποσότητα του ιδρώτα που θα εκλύετε στη ζωή σας καθορίζεται πριν κλείσετε την ηλικία των 2 ετών
Είτε ιδρώνετε υπερβολικά, είτε παραμένετε στεγνοί τις ζεστές μέρες, αυτό έχει να κάνει με την γενετική. “Αν οι γονείς σας σας έντυναν από μικρό με βαριά ρούχα, τότε υπάρχει μια πιθανότητα να έχετε προδιάθεση στο να ιδρώνετε πολύ”, λέει ο φυσιολόγος Michael ergeron, PhD, Πρόεδρος της Αθλητικής Νεολαίας Αμερικής. Οι άνδρες κατά κανόνα έχουν την τάση να ιδρώνουν περισσότερο από τις γυναίκες, λέει, αν και αυτό δεν συμβαίνει πάντα.
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι, γενικά ιδρώνουν περισσότερο, επειδή ο οργανισμός τους καταβάλλει περισσότερη προσπάθεια για τη σωματική άσκηση, π.χ. για να μεταφέρουν ένα βαρύ φορτίο. Επίσης, επειδή οι μύες παράγουν θερμότητα, άνθρωποι με μεγαλύτερη μυϊκή μάζα τείνουν επίσης να ιδρώνουν περισσότερο απ' ότι οι πιο αδύνατοι συνομήλικοί τους.
Στην πραγματικότητα, όμως, στους περισσότερους ανθρώπους το πόσο πολύ ιδρώνουν έχει να κάνει περισσότερο με τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής, λένε οι επιστήμονες. Είναι τότε που ενεργοποιούνται για πρώτοι φορά οι ιδρωτοποιοί αδένες, υποστηρίζει η καθηγήτρια L.Rittie. Aν δεν ενεργοποιηθούν πλήρως κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πιθανότατα δεν θα ενεργοποιηθούν ποτέ. Με άλλα λόγια, ένα υπερ-ενεργητικό μικρό παιδί που τρέχει στη ζέστη κατά πάσα πιθανότητα θα αναπτύξει μεγαλύτερη ικανότητα εφίδρωσης, από κάποιο που δεν είναι ιδιαίτερα δραστήριο.
Όσοι ιδρώνουν υπερβολικά χρειάζονται περισσότερη ενυδάτωση
«Όσο περισσότερο ιδρώνετε, τόσο περισσότερο χρειάζεται να αναπληρώνετε τα χαμένα υγρά του σώματός σας», υποστηρίζει ο Μ. ergeron. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι περισσότεροι ενήλικες μπορούν άνετα και με ασφάλεια να καταναλώσουν περίπου 1,5 λίτρο νερού ανά ώρα. Αν ιδρώνετε περισσότερο από αυτό, μπορείτε να ζυγίζεστε πριν και μετά από μια προπόνηση για να γνωρίζετε πόσο ποσό νερό πρέπει να καταναλώσετε επιπλέον, πριν και μετά τη γυμναστική σας.
Ο ιδρώτας περιέχει επίσης ηλεκτρολύτες, όπως είναι το νάτριο, συστατικό που το σώμα σας χρειάζεται για τη σωστή του λειτουργία. Οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν αρκετό αλάτι στη διατροφή τους και δεν χρειάζεται να ανησυχούν για αυτό, αλλά αν γυμνάζεστε περισσότερο από μία ώρα ή ιδρώνετε πραγματικά πάρα πολύ ίσως πρέπει να αντικαταστήσετε το νάτριο που χάνετε.
Θεραπείες που μπορεί να βοηθήσουν
Τα άτομα με υπερβολική ημερήσια εφίδρωση, μια παθολογική κατάσταση γνωστή ως υπεριδρωσία, έχουν να δοκιμάσουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές που μπορεί να είναι από φάρμακα, έως ακόμη και botox στους μασχαλιαίους ιδρωτοποιούς αδένες, μία θεραπεία την οποία έχει εγκρίνει ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής (FDA). Έτσι, εάν ανήκετε σ 'αυτήν την βαριά κατηγορία πρέπει να επικοινωνήσετε οπωσδήποτε με τον γιατρό σας.
Υπάρχουν, ωστόσο, πιο φιλικές και φυσικές επιλογές εάν θέλετε απλώς να περιορίσετε την ποσότητα του ιδρώτα, ώστε να αισθάνεστε πιο άνετα στην καθημερινότητα σας.
Δείτε ορισμένες έξυπνες συμβουλές:
- Αποφύγετε το άμεσο ηλιακό φως ή φορέστε ένα καπέλο για να αποτρέψετε την υπερθέρμανση.
- Να φοράτε φαρδιά ρούχα (από βαμβάκι ή άλλες φυσικές αντιιδρωτικές απορροφητικές ίνες).
- Να φοράτε ρούχα με φωτεινά χρώματα, γιατί δεν απορροφούν θερμότητα
- Προτιμήστε τα χλιαρά ντους (αποφύγετε τα καυτά ή τα ατμόλουτρα)
- Αποφύγετε τα σκληρά αποσμητικά ή σαπούνια
- Αποφύγετε τα ζαχαρώδη, πικάντικα και ιδιαίτερα-επεξεργασμένα τρόφιμα
- Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλκοόλ, τα ναρκωτικά και τα τσιγάρα
- Κρατήστε την περιοχή της μασχάλης και της βουβωνικής χώρας, ξυρισμένες και καθαρές
- Προσπαθήστε να αποφύγετε – όσο γίνεται – το άγχος
- Προσπαθήστε να παραμένετε πάντα ενυδατωμένοι
Αν η εφίδρωση είναι ένα πραγματικό πρόβλημα στην καθημερινή σας ζωή, μιλήστε με τον γιατρό σας για πιθανές λύσεις. Διαφορετικά, πιάστε ένα μπουκάλι με νερό, αγκαλιάστε τον ιδρωμένο εαυτό σας, και νιώστε ευγνωμοσύνη για το σώμα σας που... κάνει καλά τη δουλειά του!