Της Γιάννας Σουλάκη
Μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί αποτελεσματικός τρόπος για την καταπολέμηση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης: εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, κολπική ξηρότητα και γενικότερα για όλα αυτά τα συμπτώματα, που προαναγγέλλουν για τη γυναίκα το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου.
Οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης που κάποτε αποτελούσαν λύση για πολλές γυναίκες, σήμερα δεν θεωρούνται ασφαλείς, από τη στιγμή που συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού, αλλά και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Αυτός ήταν ένας βασικός λόγος για τον οποίο μέχρι σήμερα - και παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων και μελετών - το 40-50% των γυναικών στις δυτικές χώρες αναγκάζονταν να χρησιμοποιούν συμπληρωματικές φυτικές θεραπείες για να επιτύχουν μείωση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Ολα αυτά άλλαξαν, όμως, καθώς μία νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε από το JAMA του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου, αποδεικνύει ότι ορισμένες από αυτές τις θεραπείες μπορούν να είναι πραγματικά βοηθητικές.
Η μελέτη
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Erasmus Medical Center της Ολλανδίας και του Πανεπιστημίου του Cambridge στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέλυσαν 62 τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, που έγιναν σε σύνολο 6.653 γυναικών. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στο πώς ορισμένες φυτικής προέλευσης θεραπείες, π.χ. τα τρόφιμα που περιέχουν σόγια, τα συμπληρώματα σόγιας, αλλά και τα κινέζικα φαρμακευτικά βότανα, μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. (Η συγκεκριμένη μελέτη χρηματοδοτήθηκε από εταιρεία συμπληρωμάτων διατροφής, όμως, οι επιστημονικοί συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν ότι αυτό δεν επηρέασε τα αποτελέσματα της έρευνας).
Αποκαλύφθηκε ότι θεραπευτικές προσεγγίσεις με τη χρήση φυτο-οιστρογόνων, δηλαδή φυτικών χημικών ενώσεων, η δράση των οποίων προσομοιάζει με τη δράση των οιστρογόνων στον γυναικείο οργανισμό, συνδέθηκαν με μια μέτρια πτώση στις καθημερινές εξάψεις και στην κολπική ξηρότητα στις εμμηνοπαυσικές γυναίκες. Οι θεραπείες που αποδείχθηκαν αποτελεσματικές ήταν αυτές που αποτελούνταν από σόγια, εκχυλίσματα σόγιας και φυτικά συμπληρώματα από κόκκινο τριφύλλι. Παρόμοια οφέλη ωστόσο, δεν παρατηρήθηκαν και στις νυχτερινές εφιδρώσεις. Οι ερευνητές να σημειωθεί τέλος, ότι δεν εντόπισαν καμία ευεργετική επίδραση στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης από τα κινέζικα φαρμακευτικά βότανα.
Το μυστικό κρύβεται στις ισοφλαβόνες
Κατά την εμμηνόπαυση οι θηλυκές ορμόνες, τα οιστρογόνα μειώνονται στον γυναικείο οργανισμό, κάτι που μπορεί να εξηγεί γιατί οι θεραπείες που περιέχουν φυτο-οιστρογόνα φαίνονται να είναι αποτελεσματικές έναντι των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, λέει ο κορυφαίος επιστήμονας της μελέτης Δρ Ταουλάντ Μούκα, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Erasmus Medical Center.
Τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης που γίνονται από φασόλια σόγιας είναι τα: τόφου, miso, tempeh και edamame, τρόφιμα που όπως απέδειξε η μελέτη είναι πλούσια σε ισοφλαβόνες σόγιας. "Ωστόσο, όταν μιλάμε για τις δυτικές χώρες που έχουν άλλη διατροφική προσέγγιση, η πρόσληψη ισοφλαβονών είναι πολύ μικρή, περίπου 2 mg ανά ημέρα," υποστηρίζει ο Δρ.Μούκα, ενώ οι γυναίκες στις χώρες της Ασίας καταναλώνουν 25-50 mg την ημέρα. «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι οι περισσότερες τις μελέτες σε σχέση με τις ισοφλαβόνες και τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, μιλούν για ευεργετική δράση σε δόση 10-100 mg την ημέρα."
Προσοχή στη λήψη φυτικών συμπληρωμάτων
Οι επιστήμονες συμφωνούν, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, καθώς κάποιες από αυτές τις μελέτες που αναλύθηκαν, παρακολουθούσαν γυναίκες για μικρό διάστημα περίπου 12-16 εβδομάδων, λέει ο Δρ.Μούκα, κι έτσι δεν ξέρουμε τη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα των φυτικών θεραπειών, αλλά και την ασφάλειά τους”
Ωστόσο, οι επιστήμονες συμβουλεύουν τις γυναίκες πριν ακολουθήσουν οποιαδήποτε διατροφή με συμπληρώματα, να συμβουλευθούν προηγουμένως τον γιατρό τους. Ιδιαιτέρως θα πρέπει να προσέξουν οι γυναίκες που βρίσκονται σε παράλληλη φαρμακευτική αγωγή, κάτι που μπορεί να τους προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες και αρνητικές επιπτώσεις.
"Ένας υγιεινός τρόπος ζωής είναι η ραχοκοκαλιά για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και μπορεί να σας βοηθήσει να είστε υγιείς σε μακροπρόθεσμη βάση», λέει ο Δρ. Μούκα.
Τί λένε οι έλληνες γιατροί
Οι ισοφλαβόνες είναι φυσικά συστατικά των φυτών και ανευρίσκονται σε υψηλή περιεκτικότητα στο φασόλι της σόγιας και σε άλλα προϊόντα σόγιας. Σημαντικότερες ισοφλαβόνες που βρέθηκαν στη σόγιa είναι οι : Genistein, Daidzein και Glycitein
“Έχουν παρόμοια δομή με τα οιστρογόνα και εμφανίζουν μεγάλη συγγένεια με τους υποδοχείς των οιστρογόνων εξασκώντας άλλοτε οιστρογονική και άλλοτε αντι-οιστρογονική δράση”, υποστηρίζει η ρευματολόγος Βαρβάρας Βιδαλάκη και τονίζει ότι : “Ο βαθμός που οι ισοφλαβόνες της σόγιας μπορούν να εξασκήσουν οιστρογονική και αντι-οιστρογονική δράση στον άνθρωπο, αποτελεί αντικείμενο σημαντικών επιστημονικών μελετών. Δυνητικά η αντι-οιστρογονική τους δράση σε ιστούς αναπαραγωγής θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου μήτρας, μαστού και προστάτη, ενώ η οιστρογονική τους δράση σε άλλους ιστούς θα μπορούσε να βοηθήσει στην διατήρηση της οστικής μάζας και να βελτιώσει το λιπιδαιμικό προφίλ στο αίμα”, καταλήγει η ρευματολόγος
Με πληροφορίες από myoskeletiko.com και time.com