Της Γιάννας Σουλάκη
Οι 17 από τους 24 ασθενείς στους οποίους δοκιμάστηκε η νέα θεραπεία είδαν την εξέλιξη της νόσου να σταματά ή ακόμα και να αντιστρέφεται, σύμφωνα με τη δημοσίευση που έγινε στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet».
Πρόκειται για μία νέα υπερδραστική θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, η οποία φάνηκε από τις πρώτες δοκιμές της σε ανθρώπους ότι σταματά τα συμπτώματα και τις επιπλοκές της νόσου, ενώ υπάρχουν -σύμφωνα με τους ερευνητές- σοβαρές ενδείξεις ακόμη και για θεραπεία. Η νέα θεραπεία, όμως, έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής επικίνδυνη.
Στις κλινικές δοκιμές που έγιναν ανάμεσα σε 24 ασθενείς στον Καναδά, μία από αυτούς, η οποία ήταν προηγουμένως ακινητοποιημένη σε αναπηρικό αμαξίδιο, κατάφερε όχι μόνο να σηκωθεί στα πόδια της, αλλά και να ζήσει μια φυσιολογική ζωή μετά τη λήψη της θεραπείας. Όμως, δυστυχώς, η θεραπεία -η οποία χαρακτηρίζεται από τους ερευνητές ως πολύ δραστική- προκάλεσε έναν θάνατο, γεγονός που προβλημάτισε τους επιστήμονες, οι οποίοι εργάζονται τώρα στην κατεύθυνση να επιτύχουν μεγαλύτερη ασφάλεια για όλους τους ασθενείς που θα τους χορηγηθεί.
Η νέα θεραπεία στην πραγματικότητα ανακαλύφθηκε τυχαία, από μία ερευνητική ομάδα στο Ottawa Hospital Research Institute του Καναδά (στη ΦΩΤ. οι επικεφαλής της ερευνητικής .ομάδας), κατά τη διάρκεια μελέτης σε ασθενείς που έπασχαν ταυτόχρονα από λευχαιμία και σκλήρυνση κατά πλάκας.
Οι γιατροί, προσπαθώντας να καταπολεμήσουν τον αιματολογικό καρκίνο, επιχείρησαν με επεμβατικές διαδικασίες στον μυελό των οστών (μεταμόσχευση αυτόλογων βλαστικών κυττάρων), να ανασυστήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών, κάτι που -ως «επανεκκίνηση» του ανοσοποιητικού συστήματος- φάνηκε να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Η ταυτότητα της ασθένειας
.jpg)
Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση είναι μία σοβαρή νόσος που προκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στην προστατευτική μεμβράνη (μυελίνη) των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού και του νευρικού συστήματος. Έτσι, κατά τη διάρκεια της εκφυλιστικής της πορείας της, η ασθένεια καταλήγει να κόβει εντελώς στον ανθρώπινο οργανισμό την επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος.
«Επανεκκίνηση»
Έτσι, όταν οι γιατροί μετά τη θεραπεία παρατήρησαν θετικά αποτελέσματα στη λευχαιμία, αποφάσισαν να δοκιμάσουν τη νέα τεχνική μόνο σε ασθενείς με ΣΚΠ, προσπάθησαν δηλαδή να κάνουν «επανεκκίνηση» στο ανοσοποιητικό τους σύστημα, ώστε να αρχίσει να δουλεύει από την αρχή πιο αποτελεσματικά.
«Η θεραπεία προορίζεται να σταματήσει την εξέλιξη της πολλαπλής σκλήρυνσης, αλλά σε πολλές περιπτώσεις φάνηκε να λειτουργεί ως πλήρης αντιστροφή της προόδου της νόσου, γεγονός που μας κάνει να συμπεραίνουμε ότι το νευρικό σύστημα ίσως και να μπορεί τελικά σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και να “επισκευαστεί”», αναφέρει η Clare Wilson στο New Scientist.
Ισχυρές παρενέργειες από τη θεραπεία, που φαίνεται όμως να έχει δυναμική
Η μελέτη άρχισε το 2000, και συνολικά 17 από τα 24 άτομα που συμμετείχαν σε αυτήν είδαν τα συμπτώματα της σκλήρυνσης να σταματούν ή να αντιστρέφονται.
Γεγονός είναι ότι δεν πρόκειται για μία εύκολη θεραπεία, λόγω κάποιων έντονων και εξουθενωτικών παρενεργειών, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι οι ερευνητές, κι αυτήν τη στιγμή δοκιμάζεται μόνο σε άτομα με τελικού σταδίου με πολλαπλή σκλήρυνση, δηλαδή σε ασθενείς που έχουν μείνει ουσιαστικά χωρίς να λειτουργεί το ανοσοποιητικό τους σύστημα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Το γεγονός, όμως, ότι καταφέρνει να έχει αποτελέσματα σε ασθενείς με τόσο προχωρημένο πρόβλημα δείχνει ότι η δυναμική της θεραπείας είναι πολύ μεγάλη, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, εάν όμως κατορθώσουν τελικά να βρουν τον τρόπο να καταστήσουν τη μέθοδο ασφαλέστερη για τους ασθενείς.
«Όλοι μας διστάζουμε προς το παρόν να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη “θεραπεία”, αλλά η πραγματικότητα λέει ότι οι ασθενείς θεραπεύονται», δήλωσε στο Vox ο νευρο-επιστήμονας Michael Rudnicki από το Ottawa Hospital Research Institute του Καναδά, ο οποίος δεν συμμετείχε στη συγκεκριμένη έρευνα.
«Επανάσταση»
«H Jennifer Molson (σ.σ. ασθενής που συμμετείχε στη μελέτη/ΦΩΤ.) ήταν σε αναπηρική καρέκλα σε κέντρο αποκατάστασης και ήταν τελείως αδύνατον γι'' αυτήν να περπατήσει και να εργαστεί. Δύσκολο να το πιστέψει κανείς, αλλά σήμερα δουλεύει, παντρεύτηκε, πήρε δίπλωμα οδήγησης και κάνει σκι. Νομίζω ότι αυτή η θεραπεία πρόκειται να αποτελέσει επανάσταση στη θεραπεία της εκφυλιστικής νόσου της πολλαπλής σκλήρυνσης», συμπλήρωσε ο Μ.Rudnicki.
Μιλώντας στο New Scientist, η ίδια η ασθενής J.Molson είπε ότι ένοιωσε ότι ξαναβρήκε την εμπιστοσύνη της στη ζωή και τη χαμένη της αισιοδοξία: «Ένοιωσα ότι θα απογοήτευα τον εαυτό μου, εάν δεν τολμούσα να αδράξω αυτήν την ευκαιρία», λέει.
Οι μέχρι στιγμής θεραπείες για την Πολλαπλή Σκλήρυνση σταματoύν τις συνέπειες της νόσου και μειώνουν τον αριθμό ή την ένταση των υποτροπών, όμως, δεν λειτουργούν το ίδιο σε όλους τους ασθενείς.
ΠΩΣ ΕΞΕΛΙΣΕΤΑΙ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ
Οι επιστήμονες ακόμα δεν έχουν καταφέρει να κατανοήσουν γιατί η πολλαπλή σκλήρυνση προκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στα νευρικά κύτταρα, αλλά δηλώνουν αισιόδοξοι ότι με τη μέθοδο της «επανεκκίνησης» του ανοσοποιητικού θα καταφέρουν να πολεμήσουν αποτελεσματικά αυτόν τον καταστροφικό μηχανισμό.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό The Lancet.
