Της Γιάννας Σουλάκη
Κουνούπι και ελονοσία: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) η 7η αιτία θανάτου από όλες τις επιδημίες που έχουν πλήξει την ανθρωπότητα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Και παρά το ότι η νόσος είχε εκριζωθεί, φαίνεται να επανέρχεται και πάλι απειλητική για τους έλληνες.
Το τόσο μικρό κουνούπι σε μέγεθος, λοιπόν, αποδεικνύεται στον απόλυτο και αδιαφιλονίκητο εχθρό για τον άνθρωπο και το φετινό καλοκαίρι. Γιατί μπορεί να μην κινδυνεύουμε -προς το παρόν- από τον ιό Ζίκα, αλλά η ελονοσία και ο ιός του Δυτικού Νείλου είναι εδώ και καλό θα ήταν να παίρνουμε τα μέτρα μας σε ατομικό επίπεδο και μέχρι τουλάχιστον οι επιστήμονες και οι “υπεύθυνοι” στη χώρα μας, αποφασίσουν εάν κινδυνεύουμε τελικά ή όχι.
Δείτε πως τσιμπούν τα κουνούπια
Είτε στην Αθήνα, είτε στην επαρχία, είτε στο εξωτερικό, τα κουνούπια όλων των ειδών τσιμπούν με τον ίδιο τρόπο. Στο εκπληκτικό βίντεο που θα δείτε στη συνέχεια το κουνούπι προετοιμάζει το τσίμπημά του με την έκκριση σάλιου, ενώ στη συνέχεια με την μικρή του προβοσκίδα τρυπά το ανθρώπινο δέρμα. Είναι μάλιστα και ιδιαίτερα σχολαστικό στην προσπάθειά του να βρει φλέβα, ώστε να ρουφήξει όσο το δυνατόν περισσότερο αίμα.
Πριν βγάλει την προβοσκίδα του, μάλιστα, ...φροντίζει να αφήσει τυχόν ασθένειες που κουβαλά, στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτή είναι η αρχή μιας σοβαρής και ίσως και θανατηφόρας λοίμωξης για τον άνθρωπο.
Δείτε το βίντεο:
Μπορούμε να αποφύγουμε τα τσιμπήματα των κουνουπιών;
Η απάντηση είναι οχι! Τουλάχιστον όχι εντελώς. Μπορούμε, όμως, να ελαχιστοποιήσουμε τον αριθμό των κουνουπιών που μας τσιμπούν, ελαχιστοποιώντας έτσι και τις πιθανότητες της διασποράς μιας νόσου, εν προκειμένω της μαλάριας (ελονοσίας). Το θηλυκό κουνούπι “ανωφελές” που μεταδίδει την νόσο της ελονοσίας, συμπεριφέρεται όπως όλα τα κοινά κουνούπια και άρα οι συμβουλές για να το αποφύγει κανείς, είναι οι κοινές συμβουλές για το πως μπορεί κάποιος να αποφύγει τα τσιμπήματα των κουνουπιών.
Πως μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες να μολυνθούμε από τσίμπημα
Σύμφωνα με τις οδηγίες του επίσημου φορέα πρόληψης νοσημάτων ΚΕΕΛΠΝΟ, δεν αρκεί μόνο να καλύπτουμε το δέρμα μας ή να χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικά, αλλά πρέπει να φροντίζουμε να μην υπάρχουν λιμνάζοντα νερά γύρω από το σπίτι μας και να ποτίζουμε πολύ νωρίς το πρωί και όχι το σούρουπο όπως οι περισσότεροι συνηθίζουν.
Αναλυτικά οι οδηγίες είναι οι εξής:
Για την ατομική σας προστασία
- Να φοράτε ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα (μπλούζες με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια).
- Να αλείφετε με εντομοαπωθητικό το ακάλυπτο δέρμα και τα ρούχα σας. Κατάλληλα είναι όσα περιέχουν τις δραστικές ουσίες DEET, πικαριδίνη ή ικαριδίνη, αιθέρια έλαια ευκαλύπτου ή IR3535. Για τα εντομοαπωθητικά που περιέχουν DEET προτιμώνται τα σκευάσματα με συγκέντρωση 20-50% για τους ενηλίκους και 10-30% για τα παιδιά.
- Να θυμάστε ότι τα περισσότερα κουνούπια τσιμπούν από το σούρουπο έως το χάραμα, συνεπώς θα πρέπει να εφαρμόζετε τα μέτρα ατομικής προστασίας από τη στιγμή που θα αρχίσει να δύει ο ήλιος.
- Να χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά ακόμα και αν ξέρετε ότι στην περιοχή σας διενεργείται πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών (π.χ. ψεκασμοί).
- Να χρησιμοποιείτε κουνουπιέρα (ιδίως στα βρέφη) αλλά να βεβαιώνεστε ότι δεν έχει εγκλωβιστεί κουνούπι μέσα της.
Τι να προσέχετε με τα εντομοαπωθητικά
- Πριν από την εφαρμογή διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης και ακολουθήστε τες.
- Μην υπερβαίνετε τη συνιστώμενη δόση.
- Μη χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά επάνω σε ερεθισμένο δέρμα, αμυχές (γρατσουνιές, κοψίματα), τραύματα, σπυράκια.
- Προσέξτε να μην έρθει σε επαφή το εντομοαπωθητικό με τα μάτια ή το στόμα σας.
- Μην αφήνετε τα μικρά παιδιά να χρησιμοποιούν μόνα τους εντομοαπωθητικό και μην αλείφετε τα χέρια τους με αυτό (μπορεί να τα βάλουν στο στόμα τους).
- Δεν χρειάζεται να βάζετε εντομοαπωθητικό κάτω από τα ρούχα.
- Τα εντομοαπωθητικά συνιστώνται για υπαίθριους χώρους. Οταν επιστρέφετε στο σπίτι σας, να τα ξεπλένετε με σαπούνι και νερό.
- Τα εντομοαπωθητικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μετά το αντηλιακό.
- Οι έγκυοι, οι γυναίκες που θηλάζουν τα μωρά τους και οι μητέρες με μικρά παιδιά στο σπίτι πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για τη χρήση εντομοαπωθητικών.
- Τα εντομοαπωθητικά με DEET αντενδείκνυνται σε βρέφη ηλικίας κάτω των 2 μηνών, ενώ συνιστάται η χρήση τους με προσοχή σε παιδιά ηλικίας έως 12 ετών.
- Τα εντομοαπωθητικά με αιθέρια έλαια ευκαλύπτου αντενδείκνυνται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών.
- Αν μετά την εφαρμογή του εντομοαπωθητικού παρατηρηθεί ερεθισμός του δέρματος, σταματήστε τη χρήση, σαπουνίστε το δέρμα με σαπούνι και νερό και ενημερώστε τον γιατρό σας για το είδος του εντομοαπωθητικού που χρησιμοποιήσατε.
Μέτρα πρόληψης στο σπίτι
- Βάλτε αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε παράθυρα, φεγγίτες και αεραγωγούς τζακιού. Να τις ελέγχετε σε τακτά χρονικά διαστήματα και να τις συντηρείτε.
- Να χρησιμοποιείτε εντομοκτόνα στον αέρα (π.χ. φιδάκια, ταμπλέτες, αεροζόλ κ.λπ.). Να ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσεως και να πλένετε τα χέρια σας μετά από κάθε χρήση.
- Να χρησιμοποιείτε ανεμιστήρες ή/και κλιματιστικά. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, ενώ η χρήση ανεμιστήρων, ιδίως οροφής, δυσχεραίνει την προσέγγισή τους.
- Να χρησιμοποιείτε λάμπες κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό των εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
- Να κουρεύετε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (είναι καταφύγια των ενήλικων κουνουπιών)
- Να ποτίζετε τα φυτά στη βεράντα και στον κήπο τις πρωινές ώρες. Τα κουνούπια εναποθέτουν τα αυγά τους ακόμα και στο έδαφος που παραμένει υγρό για μεγάλα χρονικά διαστήματα μετά το πότισμα.
- Να απομακρύνετε το στάσιμο νερό από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, πιατάκια γλαστρών, κουβάδες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και κάθε άλλο μέρος του κήπου ή της βεράντας όπου συσσωρεύεται.
- Να έχετε ανάποδα ή καλυμμένα τα δοχεία νερού (π.χ. κουβάδες, καρότσια, βαρέλια, ποτιστήρια) όταν δεν τα χρησιμοποιείτε
- Αν έχετε πισίνα ή σιντριβάνι να θέτετε καθημερινά σε λειτουργία το φίλτρο καθαρισμού, για να απομακρύνετε τα αυγά και τις προνύμφες των κουνουπιών
- Φροντίστε το χώμα στον κήπο να έχει κλίση, ώστε να απομακρύνονται τα νερά
- Φροντίστε να αντικαταστήσετε τους σπασμένους σωλήνες που «τρέχουν».
- Να χρησιμοποιείτε λαμπτήρες κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
Εναλλακτικές εντομοαπωθητικές συνταγές
Πολλοί προτιμούν εναλλακτικές συνταγές, οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις αποδεικνύονται αποτελεσματικές. Δείτε κάποιες φυτά, λαχανικά και μπαχαρικά που έχουν αντομοαπωθητικές ιδιότητες και μπορείτε να τα έχετε στην βεράντα του σπιτιού σας, στον κήπο ή σε γλάστρα.
Το πιο γνωστό φυσικό εντομοαπωθητικό είναι η citronella, πρόκειται για ένα φυτό με έντονη μυρωδιά που απομακρύνει τα κουνούπια. Θα το βρείτε, επίσης, σε διάφορα προϊόντα που βασίζονται σε αυτό το φυτό όπως εντομοαπωθητικά σπρέι ή γαλακτώματα, κεριά με αιθέριο έλαιο του φυτού κτλ.
Εντομοαπωθητική δράση θεωρείται ότι διαθέτει ο βασιλικός. Μπορείτε να βάλετε μερικές γλάστρες στο μπαλκόνι σας για να κρατήσετε τα κουνούπια σε απόσταση.
Λεβάντα: Είτε σε γλάστρα, είτε ως αιθέριο έλαιο η λεβάντα μπορεί να απομακρύνει τα κουνούπια. Θα τη βρείτε, επίσης και σε εντομοαπωθητικά σκευάσματα ή μπορείτε να προσθέσετε μερικές σταγόνες στην ειδική συσκευή διάχυσης.
Εντομοαπωθητικές ιδιότητες λέγεται ότι διαθέτει ο ευκάλυπτος, ο οποίος κυκλοφορεί και σε αιθέριο έλαιο.
Μην ξεχνάτε: Να μην φοράτε έντονα αρώματα και αποσμητικά γιατί η μυρωδιά τους προσελκύει τα κουνούπια. Προτιμήστε αποσμητικά, λακ, ζελέ και γενικότερα προϊόντα περιποίησης χωρίς άρωμα.
Με πληροφορίες από www.keelpno.gr, www.time.com και www.businessinsider.com
