Της Ιωάννας Δημητριάδου*
Η καθρεπτική ή κατοπτρική δυσλεξία αναφέρεται στην ικανότητα ενός παιδιού να διαβάζει ή να γράφει από τα δεξιά προς τα αριστερά (σαν να διαβάζει ή να γράφει τα γράμματα και τους αριθμούς από έναν καθρέφτη). Δηλαδή, η ανάγνωσή και η γραφή του γίνεται σε αντίθετη κατεύθυνση από την κανονική. Μπορεί να σχηματίζει σωστά τα γράμματα μέσα στις λέξεις και τους αριθμούς, αλλά να τα εκτελεί προς λανθασμένη κατεύθυνση.
Ο καθρεπτισμός στην ανάγνωση και στη γραφή, συνήθως, εμφανίζεται από την προσχολική ηλικία (περίπου στην ηλικία των 5 χρόνων). Στην ηλικία αυτή, το παιδί έρχεται σε επαφή, για πρώτη φορά, με τους ήχους και τις μορφές των γραμμάτων και με τον σχηματισμό των αριθμών. Λόγω μη ωρίμανσης ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου, υπεύθυνα για τις αναγνωστικές και γραφοκινητικές δεξιότητες, με το που έρχεται το παιδί σε επαφή με την ανάγνωση και τη γραφή, εμφανίζει μια αδυναμία στην κατεύθυνση γραφής των γραμμάτων και των αριθμών. Ο καθρεπτισμός, συνήθως, ολοκληρώνεται μέχρι την ηλικία των 7 χρονών (όταν το παιδί είναι στη Β' τάξη του Δημοτικού).
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι αριστερόχειρες μαθητές τείνουν να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν καθρεπτισμό, κυρίως, στον τομέα της γραφής (περίπου το 13,06% του σχολικού πληθυσμού). Αυτό συμβαίνει, γιατί τα αριστερόχειρα παιδιά παρουσιάζουν περισσότερες ελλείψεις στις οπτικο-χωρικές (π.χ. δεν μπορούν να αξιολογήσουν το χώρο μέσα στον οποίον θα γράψουν τα γράμματα) και στις οπτικο – κινητικές δεξιότητες (π.χ. να συναρμολογήσουν τα puzzles) και αυτά έχει ως αποτέλεσμα να αντιλαμβάνονται τα γράμματα, τους αριθμούς και τα σχήματα με ένα ιδιαίτερο τρόπο.
Το παιδί που τείνει να εμφανίσει καθρεπτική ή κατοπτρική δυσλεξία, μπορεί να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
Να γράφει ανάποδα το όνομά του.
Να γράφει ορισμένα γράμματα, π.χ. το λ, το μ, το ε, με την αντίθετη φορά.
Να μπερδεύει: π. χ.) το α – ο, το ε – 3, το 6-8-θ, το Γ-7, το ρ-9, και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης και κατά τη διάρκεια της γραφής.
Να δυσκολεύεται να ξεχωρίζει, οπτικά, τα γράμματα από τους αριθμούς και το αντίστροφο, τα οποία μοιάζουν μεταξύ τους (π.χ. το γ – χ, το 6 – 9, το 8 - θ).
Να παρουσιάζει δυσκολίες στην ομαδοποίηση των χρωμάτων και των γεωμετρικών σχημάτων.
Να δυσκολεύεται στις έννοιες του χώρου, όπως αριστερά – δεξιά και πάνω – κάτω.
Ως ένα σημείο είναι φυσιολογικό ένα παιδί να παρουσιάσει τα παραπάνω χαρακτηριστικά καθρεπτισμού σε γράμματα και αριθμούς. Πράγματι, μπορεί με το χρόνο να ξεπεραστούν από μόνα τους. Όμως, αν ένα παιδί, με το χρόνο και την εξάσκηση από το σχολείο, επιμένει στα χαρακτηριστικά του καθρεπτισμού, καλό είναι ο γονιός να συμβουλευτεί κάποιον ειδικό θεραπευτή ( έναν Εργοθεραπευτή και έναν Ειδικό Παιδαγωγό), καθώς ο καθρεπτισμός μπορεί να αποτελέσει σύμπτωμα της Δυσλεξίας.
*Η κα. Ιωάννα Δημητριάδου είναι Ειδική Παιδαγωγός σε θέματα Δυσλεξίας και Μαθησιακών Δυσκολιών
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Cynthia M. Stowe (2000): How to Reach and Teach Children and Teens with Dyslexia', , Published by Jossey-Bass
Shaywitz, S. (2003). Overcoming dyslexia, New York: Alfred A. Knopf
Μήτσιου, Γ. (2008). Βασικά ψυχολογικά προβλήματα και διαταραχές μάθησης σε παιδιά του Δημοτικού σχολείου. Πρώιμη διάγνωση. Μια νευροψυχολογική προσέγγιση.
Berninger, V. & Wolf, B. (2009): Teaching Students with Dyslexia and Dysgraphia.
Διαβάστε επίσης:
- Δυσλεξία και Μαθησιακές Δυσκολίες: Ποιά είναι η καλύτερη ηλικία για διάγνωση
