Στα λάστιχα δεν χωρούν «τσιγκουνιές». Ακόμα και το καλύτερο αυτοκίνητο, με τα πιο εξελιγμένα συστήματα ελέγχου της πρόσφυσης, ακόμα και με σύστημα 4Χ4, μπορεί να γίνει επικίνδυνο αν τα λάστιχα που «φορά» είναι παλιά ή έχουν υποστεί κάποια ζημιά ή αν δεν είναι τα κατάλληλα για το συγκεκριμένο οδόστρωμα και για τις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες. Μην καθυστερήσετε λοιπόν να αλλάξετε τα παλιά λάστιχά σας ή μην διστάσετε να τοποθετήσετε τον κατάλληλο τύπο ελαστικού στο αυτοκίνητό σας. Ενώ σε κάθε περίπτωση ακολουθείστε τις συμβουλές που παραθέτουμε για τη σωστή χρήση των ελαστικών.
Σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη για τα λάστιχα, το φθινόπωρο δεν είναι απαραιτήτως η κατάλληλη εποχή για την αντικατάστασή τους. Ωστόσο η αλλαγή των καιρικών συνθηκών είναι μια καλή αφορμή για να θυμηθούμε κάποιες βασικές αρχές σε σχέση με τη διαχείριση των ελαστικών.
Τα λάστιχα πρέπει να αντικαθίστανται ακόμα και το καλοκαίρι, εφόσον αντιληφθούμε ότι δεν κάνουν πλέον καλά τη δουλειά τους, χωρίς καθυστέρηση, έχοντας υπόψη ότι το κόστος οποιασδήποτε ζημιάς (ακόμα και ενός μικροτρακαρίσματος) είναι συνήθως πολλαπλάσιο από το κόστος τοποθέτησης καινούργιων ελαστικών.
Θυμίζουμε ότι τα λάστιχα είναι το μοναδικό σημείο επαφής του αυτοκινήτου με την άσφαλτο και αυτό είναι που καθιστά το ρόλο τους ζωτικής σημασίας για την ασφάλειά μας. Υψηλή πρόσφυση σημαίνει καλύτερο κράτημα στις στροφές, μικρότερη απόσταση φρεναρίσματος, μεγαλύτερη ασφάλεια. Χαμηλή πρόσφυση σημαίνει ότι στις στροφές αρχίζουμε να γλιστράμε με πολύ χαμηλότερη ταχύτητα, ενώ για να φρενάρουμε χρειαζόμαστε μεγαλύτερο χώρο. Κατά συνέπεια η ενεργητική ασφάλεια που παρέχει το αυτοκίνητό μας μειώνεται σημαντικά όταν τα λάστιχα έχουν αρχίσει να χάνουν τις βασικές ιδιότητές τους.
Σημειώστε ότι στην αγορά υπάρχουν αυτή τη στιγμή λάστιχα ειδικά για χρήση στο χώμα ή στη λάσπη, λάστιχα για λάσπη και χιόνι (M+S: Mud + Snow) που συνήθως αποκαλούνται χειμερινά λάστιχα, λάστιχα για αυτοκίνητα επιδόσεων κ.ά. Η επιλογή κάθε τύπου πρέπει να γίνεται με βάση τις συνθήκες οδήγησης, τα χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου αλλά και τις απαιτήσεις του οδηγού. Στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, αλλά και σε πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, όπου οι βροχές, οι χιονοπτώσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίας είναι συχνό φαινόμενο, πολλοί οδηγοί χρησιμοποιούν άλλα λάστιχα το καλοκαίρι και άλλα το χειμώνα, ώστε να έχουν στη διάθεσή τους την καλύτερη δυνατή πρόσφυση.
Το έργο των ελαστικών όμως δεν σταματά εδώ. Τα ελαστικά θα πρέπει να έχουν χαμηλή τριβή κύλισης συμβάλλοντας στην οικονομία καυσίμου, να προσφέρουν άνεση στους επιβαίνοντες απορροφώντας τις ανωμαλίες του οδοστρώματος και να μην κάνουν θόρυβο. Για αυτές τις ιδιότητές τους μπορείτε να μάθετε με βάση τη σχετική σήμανση (ταμπελάκι) που συνοδεύει πλέον, βάσει της νομοθεσίας, κάθε τύπο ελαστικού.
Τι θα πρέπει να προσέχετε
- Ελέγχετε τακτικά, μια φορά το μήνα, αλλά και εκτάκτως, πριν από ένα μεγάλο ταξίδι την πίεση των ελαστικών (και της ρεζέρβας, εφόσον υπάρχει). Ο έλεγχος πρέπει να γίνεται με τα λάστιχα κρύα. Φροντίστε η βαλβίδα να έχει πάντα το καπάκι της.
- Ρυθμίστε την πίεση με βάση τις οδηγίες κατασκευαστή του αυτοκινήτου σας (συνήθως βρίσκονται στην κολώνα της πόρτας του οδηγού). Χαμηλότερη πίεση συνεπάγεται αυξημένη φθορά των ελαστικών, αυξημένη κατανάλωση καυσίμου, μειωμένη δυνατότητα ελέγχου του αυτοκινήτου, αλλά και αύξηση της απόσταση ακινητοποίησης κατά το φρενάρισμα. Στα λάστιχα με αυξημένη πίεση μειώνεται η πρόσφυση και η ευστάθεια κατά το φρενάρισμα.
- Αποφεύγετε τις λακκούβες και τις ανόδους στα… πεζοδρόμια. Αν κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο χάριν του παρκαρίσματος, κάντε το με την ελάχιστη δυνατή ταχύτητα, ώστε να περιοριστεί η καταπόνησή τους.
- Ελέγχετε κάθε τόσο τα πλαϊνά των ελαστικών σας για τυχόν εξογκώματα ή άλλου είδους φθορές, που μαρτυρούν ζημιά στο σκελετό (στα λεγόμενα «λινά»). Σε περίπτωση τέτοιου είδους ζημιάς επισκεφθείτε το βουλκανιζατέρ, καθώς το λάστιχο πρέπει να αντικατασταθεί.
- Μια δόνηση στο τιμόνι, που συνήθως γίνεται πιο έντονη όσο αυξάνεται η ταχύτητα, ενδέχεται να οφείλεται σε ζημιά στο σκελετό ενός ελαστικού. Κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ξαφνικό «κλατάρισμα» και κατά συνέπεια σε ατύχημα. Επιβάλλεται λοιπόν η άμεση επίσκεψη σε βουλκανιζατέρ για σχετικό έλεγχο.
- Λάστιχα που έχουν εμφανώς παλιώσει (4 ή 5 ετών) πρέπει να αντικαθίστανται ακόμα και αν η φθορά που έχουν υποστεί είναι μικρή. Όπως επίσης πρέπει να αντικαθίστανται τα λάστιχα που έχουν υποστεί κάποια ζημιά, έστω και αν είναι καινούρια. Η ακινησία και η μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο αλλοιώνουν τις ιδιότητες των ελαστικών σας, που μπορεί να είναι τελικώς «για πέταμα» ακόμα και αν έχουν κάνει πολύ λίγα χιλιόμετρα.
- Όταν βάλετε καινούρια λάστιχα, θα πρέπει μετά από περίπου 300 χλμ. να γίνει έλεγχος των μπουλονιών στους τροχούς. Σε αυτά τα πρώτα 300 χιλιόμετρα, οδηγείτε με ήπιους ρυθμούς, καθώς τα καινούργια λάστιχα χρειάζονται «στρώσιμο».
- Να ελέγχετε το βάθος του πέλματος που δεν πρέπει ποτέ να είναι μικρότερο από εκείνο που ορίζει ο νόμος ή από εκείνο που απαιτούν οι συνθήκες χρήσης.
- Κάθε 5.000 – 10.000 χλμ. αλλάζετε τη θέση των ελαστικών σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή (υπάρχουν οδηγίες στο βιβλίο χρήσης του αυτοκινήτου, συνήθως η αλλαγή γίνεται φέρνοντας τα μπρος- πίσω), για να έχουν αυτά ομοιόμορφη φθορά. Με αυτόν τον τρόπο θα έχετε την ελάχιστη αλλοίωση της οδικής συμπεριφοράς του αυτοκινήτου σας.
- Σε περίπτωση παρατεταμένης ακινησίας του αυτοκινήτου αυξήστε την πίεση κατά 0,5 bar (ή και ακόμα περισσότερο, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που το αυτοκίνητο θα μείνει ακίνητο), καθώς σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να παραμορφωθεί ο σκελετός των ελαστικών.