Του Απόστολου Σκουμπούρη
Σημάδια ανάκαμψης παρουσιάζει το άνοιγμα νέων κωδικών στο ελληνικό χρηματιστήριο στο 9μηνο του 2017, καθώς ήδη η φετινή «συγκομιδή» έχει ξεπεράσει τη συνολική επίδοση της περασμένης χρονιάς και ενώ υπολείπονται ακόμη τρεις μήνες για την ολοκλήρωση του έτους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε χθες ο όμιλος της ΕΧΑΕ, στο 9μηνο του 2017 έχουν ανοίξει συνολικά 9.136 νέοι κωδικοί, ενώ πέρυσι είχαν ανοίξει το 12μηνο μόλις 7.341 κωδικοί.
Αν και η ανάκαμψη δεν είναι... θεαματική, εντούτοις κάτι δείχνει, μαρτυρά τάση, πιθανότατα πιστοποιεί ότι πέρυσι η χρηματιστηριακή αγορά έπιασε «πάτο» σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των μικροεπενδυτών και του λεγόμενου retail.
Θυμίζουμε ότι το 2016 ήταν το πιο... φτωχό έτος των τελευταίων τουλάχιστον 20 ετών από πλευράς ανοίγματος νέων κωδικών στο Χ.Α., καθώς οι μόλις 7.341 νέοι λογαριασμοί, είναι επίδοση που παραπέμπει στα χρόνια πριν από τη νιρβάνα και τη χρηματιστηριακή «φούσκα» του '99!
Πέρυσι κορυφώθηκε μια περίοδος ισοπεδωτικής απαξίωσης για όλη τη χρηματιστηριακή αγορά, κάτι που «σφραγίστηκε» άλλωστε με το ιστορικό... λιώσιμο των τιμών, δεδομένου ότι στις 11 Φεβρουαρίου 2016 ο Γενικός Δείκτης κατήλθε ενδοσυνεδριακά στις 420,82 μονάδες, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 1990!
Έκτοτε, η αγορά ανέκαμψε σημαντικά, καταγράφοντας άνοδο άνω του 100% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη έως το φετινό Ιούλιο όπου έφτασε στις 858 μονάδες που είναι το υψηλότερο σκαλί των τελευταίων 28 μηνών.
Η ανάκαμψη στο άνοιγμα κωδικών λοιπόν, πιθανότατα σηματοδοτεί ότι και η... αδιαφορία για το χρηματιστήριο, τις επενδύσεις και τις μετοχές, «έξυσε» το ιστορικό χαμηλό και ανακάμπτει έστω κι αργά.
Η αλήθεια είναι ότι η ενασχόληση με τη χρηματιστηριακή αγορά είναι φθίνουσα εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Από τη στρεβλή χρηματιστηριακή πυραμίδα του ''99 με τους 1,5 εκατ. κωδικούς, οδηγηθήκαμε στο άλλο... άκρο, της πλήρους απαξίωσης της επενδυτικής κοινότητας.
Οι λόγοι της απομάκρυνσης των μικροεπενδυτών από το ελληνικό χρηματιστήριο ασφαλώς είναι σύνθετοι και δεν συνδέονται μόνο με την... καμμένη (επενδυτική) «σχολή» του ''99.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια όμως, λόγω των οικονομικών δυσχερειών, της ανεργίας και της γενικευμένης οικονομικής κρίσης, οι μικροεπενδυτές έχουν απομακρυνθεί περαιτέρω από την αγορά που πλέον έχει γίνει ένα (σκληρό) «γκέτο» μιας ελίτ εγχώριων και μερικών ξένων επενδυτών.
Οι ενεργοί κωδικοί έχουν περιοριστεί τα τελευταία χρόνια σημαντικά και από τους 133 χιλ. του Ιουνίου 2006 και τους 144.000 τον Ιούλιο του 2007, έχουν κατέλθει στους περίπου 15-20 χιλιάδες τα τελευταία χρόνια.
Το 2016 οι ενεργοί κωδικοί κατά μέσο όρο ήταν περίπου 16.000 στο σύνολο, οπότε τα στοιχεία του 9μήνου του 2017 δείχνουν ότι και σ'' αυτόν τον τομέα, υπάρχει μικρή ανάκαμψη. Στο Σεπτέμβριο οι ενεργοί κωδικοί στο Χ.Α. ήταν 17.524, έναντι 13.742 τον Αύγουστο, 21.612 τον Ιούλιο, 28.186 τον Ιούνιο, 22.181 το Μάιο, 13.967 τον Απρίλιο και 23.159 το Μάρτιο.
Όλα τα τελευταία χρόνια, οι Έλληνες «σκοτώνουν» τις μετοχές τους ως μια ύστατη προσπάθεια ανεύρεσης ρευστότητας, είτε για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους (ΕΝΦΙΑ και όλα τα υπόλοιπα) είτε για να εξασφαλίσουν την καθημερινή τους επιβίωση. Αυτό μαρτυρούν τα στοιχεία.
Ιστορικό ανοίγματος κωδικών στο Χ.Α.
Όπως προαναφέρθηκε, το 2016 είχε το αρνητικό ρεκόρ με μόλις 7.341 κωδικούς που προστίθενται στο σύστημα. Μια παρατήρηση της πορείας των τελευταίων ετών, δείχνει ότι η ενασχόληση των μικροεπενδυτών με το Χ.Α. παραμένει φθίνουσα...
Στο σύνολο του 2015 είχαν ανοίξει 18.508 κωδικοί, το 2014 είχαν ανοίξει 15.234, το 2013 υπήρξαν 25.367 νέες μερίδες, το 2012 ήταν 21.184, το 2011 προστέθηκαν στο σύστημα 28.401 νέες μερίδες, το 2010 είχαν ανοίξει 38.711, το 2009 ήταν 39.665, το 2008 35.493 κωδικοί και το 2007 41.218 κωδικοί.
Το 2006 είχαν προστεθεί στο σύστημα της ελληνικής αγοράς 56.667 νέοι κωδικοί, το 2005 άνοιξαν 30.812, το 2004 άνοιξαν 42.868, ενώ το 2003 – έτος που ξεκίνησε ισχυρή αντίδραση στο Χ.Α. - άνοιξαν 101.083 μερίδες.
Το ιστορικό ετήσιο ρεκόρ σε άνοιγμα νέων κωδικών είναι φυσικά από το… '99, όταν δημιουργήθηκαν 1.114.361 νέες μερίδες, σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία του Χ.Α.
Στους 694.075 οι κωδικοί που έχουν ακόμη μετοχές του Χ.Α.
Από το 1998 που τηρούνται τα στατιστικά στοιχεία έχουν ανοίξει 2.731.184 κωδικοί συνολικά! Αναφερόμαστε στο σύνολο των κωδικών που αυτά τα 20 χρόνια άνοιξαν στο Χ.Α.
Ασφαλώς και δεν αντικατοπτρίζουν και τον αριθμό των δραστηριοποιούμενων επενδυτών, καθώς – ως γνωστόν – πολλοί επενδυτές διατηρούσαν πολλαπλούς κωδικούς σε διάφορες ΑΧΕ. Εξ αυτών, οι περισσότεροι είναι ανενεργοί ή έχουν κλείσει.
Οι περισσότεροι από αυτούς τους κωδικούς έχουν απενεργοποιηθεί, ενώ πλέον 694.075 παραμένουν ακόμη «ενεργοί»! Και... ενεργός κωδικός για το Χ.Α. θεωρείται όποιος λογαριασμός έχει κάνει έστω και μια κίνηση μέσα στην τελευταία 5ετία!
Από το 1998 έχουν απενεργοποιηθεί (επίσημα) συνολικά 1.243.950 κωδικοί! Πρόκειται για κωδικούς που ανήκουν είτε σε επενδυτές που εγκατέλειψαν τη χρηματιστηριακή ενασχόληση, είτε κωδικούς που ανήκαν σε χρεοκοπημένες ΑΧΕ και διαγράφηκαν (αρκετοί εξ αυτών άνοιξαν αλλού), είτε διαγράφηκαν καθ'' ότι ήταν ανενεργοί για πολλά χρόνια.
Υπάρχουν όμως και πολλοί άλλοι κωδικοί που δεν τους «πιάνει» το σύστημα, καθώς είτε δεν έχει περάσει η 5ετία για τη διαγραφή τους, είτε υπάρχει γενικότερη θολούρα με την κατάσταση της εταιρείας που πρωτοάνοιξαν.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται σταδιακή εφαρμογή του άρθρου 18, παρ.1, του Κανονισμού Λειτουργίας του Σ.Α.Τ. σύμφωνα με το οποίο μια Μερίδα Επενδυτή απενεργοποιείται από το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών (Κ.Α.Α.), στην περίπτωση που ο λογαριασμός παραμένει ανενεργός για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το δ.σ. του Κ.Α.Α. σε εφαρμογή αυτής της διάταξης είχε σε παλαιότερη συνεδρίασή του ορίσει αυτό το «μεγάλο διάστημα» σε τρία έτη, όμως στις 23 Σεπτεμβρίου του 2013 το διοικητικό συμβούλιο της ΕΧΑΕ είχε ορίσει αυτό το διάστημα σε πέντε έτη. Έτσι, αν ένας κωδικός μείνει «νεκρός» για πέντε συναπτά έτη, τότε απενεργοποιείται.
Το 2016 απενεργοποιήθηκαν (μαζικά) 316.777 κωδικοί. Από αυτούς, οι 313.961 απενεργοποιήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2016, λόγω εφαρμογής του νόμου για την 5ετή απραξία.
Φέτος, το 9μηνο του 2017 έχουν σβηστεί από το σύστημα 3.594 κωδικοί, με την πλειονότητα αυτών, ήτοι 2.453 το Σεπτέμβριο, καθ'' εφαρμογή του ανωτέρω νόμου.
