Η ανάδειξη του Ντοναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου αναμονής, που ενδεχομένως λειτούργησε και ως άλλοθι για την παρατεταμένη αναιμική περίοδο διακυμάνσεων που χαρακτήρισε το ΧΑ από το τέλος του καλοκαιριού.
Η δεύτερη θητεία Τραμπ έχει ως βασικές κατευθυντήριες γραμμές την ενίσχυση συγκεκριμένων οικονομικών κλάδων αλλά και την ενδυνάμωση της αμερικανικής βιομηχανίας με δράσεις που εκτός από την επιβολή δασμών στοχεύουν στον επαναπατρισμό κεφαλαίων και τη δημιουργία μονάδων εντός της αμερικανικής επικράτειας. Με τον έλεγχο της Γερουσίας και του Κογκρέσου το νομοθετικό έργο θα είναι πιο εύκολο χωρίς ιδιαίτερες καθυστερήσεις για τη συγκέντρωση των απαραίτητων ψήφων. Επομένως, υπάρχει ισχυρό υπόβαθρο για μια θητεία που θα εφαρμόσει στο ακέραιο το οικονομικό πρόγραμμα των Ρεπουμπλικάνων.
Στις σημαντικές κατευθυντήριες γραμμές που είχαν δοθεί προεκλογικά επισημαίνονται τα εξής:
- Η πολιτική του Τραμπ σχετικά με το NATO, και τη μη συμμόρφωση των μελών (εκτός της Ελλάδας) στον στόχο αμυντικών εξόδων 2% του ΑΕΠ, θα αποφέρει αύξηση στις παραγγελίες και επενδύσεις στον τομέα αυτό. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναφέρει δυσκολίες στην αύξηση των μεγεθών παραγωγής σχετικών προϊόντων (π.χ. σφαίρες για την Ουκρανία). Ως αποτέλεσμα, η αλλαγή της στάση των ΗΠΑ σε σχέση με τα αμυντικά έξοδα της Ευρώπης, ίσως φέρει την αμυντική βιομηχανία σε πρώτο πλάνο.
- Οι πολυσυζητημένες «ταρίφες» θα επηρεάσουν αρνητικά την τιμολόγηση εισαγόμενων προϊόντων, έτσι, οι εγχώριοι παραγωγοί θα έχουν προβάδισμα στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους κερδίζοντας μερίδια αγοράς. Το πλεονέκτημα των δασμών γίνεται ισχυρότερο για εγχώριες εταιρείες χωρίς πολύπλοκες αλυσίδες ανεφοδιασμού με ανελαστικό κόστος λειτουργίας. Παρά τους εμπορικούς πολέμους με την επιβολή δασμών στην πρώτη θητεία του Τραμπ η οικονομία των ΗΠΑ είδε σταθερή ανάπτυξη, ιστορικά χαμηλή ανεργία και σταθερούς ρυθμούς πληθωρισμού.
- Η πιθανότητα αύξησης των δασμών στις κινεζικές εισαγωγές θα μπορούσε να επηρεάσει ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών. Οι εταιρείες ημιαγωγών, οι κατασκευαστές μπαταριών, οι παραγωγοί ηλιακών κυψελών, οι προμηθευτές σπάνιων ορυκτών και οι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων είναι οικονομικοί κλάδοι που θα επηρεάζονταν αρνητικά, το ίδιο ισχύει και για εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη λιανική (αμιγώς εμπορική δραστηριότητα) με βασική χώρα προέλευσης των προϊόντων τους την Κίνα.
- Ο Τραμπ είχε ταχθεί υπέρ της επέκτασης των φορολογικών περικοπών, οι οποίες θα μπορούσαν να στηρίξουν τομείς που έχουν υψηλό συντελεστή φορολογίας υποστηρίζοντας σχεδόν όλους τους επιχειρηματικούς τομείς που συνδέονται με την κατανάλωση. Ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής έχει ανακοινωθεί ότι θα πέσει στο 15% από 21%, ενώ θα υπάρξουν και μειώσεις στους φόρους των ιδιωτών. Επίσης, υπήρχε θετική προσέγγιση για τις συμβατικές μορφές ενέργειας (υδρογονάνθρακες), ενώ έχει διατυπωθεί η άποψη ότι οι ρυθμιστικοί κανόνες που αφορούν τις τράπεζες και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να χαλαρώσουν.
- Τέλος, μέρος της καμπάνιας του Trump για το 2024 ήταν και το λεγόμενο «nearshoring» δηλαδή η επιστροφή βιομηχανικής παραγωγής πάλι στης ΗΠΑ με φορολογικά κίνητρα. Η αύξηση των βιομηχανικών δυνατοτήτων των εταιρειών με εργοστάσια στης ΗΠΑ είναι ένα κύριο θέμα τόσο για την οικονομία αλλά και την εργασία.
Κατά τα λοιπά οι νίκες σε Κογκρέσο και Γερουσία θα μπορούσαν να αυξήσουν το βαθμό ελευθερίας σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική επέκταση, το οποίο σημαίνει υψηλότερες δαπάνες, χαμηλότερους φόρους και αυξανόμενο χρέος. Αυτό το σενάριο πιθανότατα θα ενίσχυε το δολάριο λόγω των αυξημένων προσδοκιών για την οικονομική ανάπτυξη αλλά και των υψηλότερων επιτοκίων που ενδεχομένως θα απαιτούσε μια αντιπληθωριστική πολιτική επιβραδύνοντας το ρυθμό μείωσης που έχει ξεκινήσει από το καλοκαίρι.
Αν και είναι ακόμα νωρίς, οι αγορές ήδη άρχισαν να προεξοφλούν τις κινήσεις αυτές προκρίνοντας περισσότερο ή λιγότερο τις αξίες και τις αγορές που θα ευνοηθούν. Το σίγουρο είναι ότι από χθες οι επενδυτές έχουν αρχίσει να αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους. Και κρίνοντας από την πρώτη θητεία έχουμε μπροστά μας τέσσερα πολύ ενδιαφέροντα χρόνια.
