Οι χρηματιστηριακές αγορές αποτελούν σχεδόν πάντα ένα είδος προεξοφλητικού μηχανισμού. Αυτό έγινε και πέρυσι το καλοκαίρι, ενόψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Πιθανολογώντας την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ, οι επενδυτές πήραν θέσεις στις αγορές, ανάλογα με το προεκλογικό πρόγραμμά του.
Σε κάποιες περιπτώσεις ενίσχυσαν τις τιμές των μετοχών και σε κάποιες άλλες έκαναν το αντίθετο, με πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα από αυτό του κλάδου της πράσινης ενέργειας. Η αποστροφή του προέδρου προς οτιδήποτε έχει σχέση με την πράσινη ενέργεια και τις κρατικές ενισχύσεις προς αυτή είναι γνωστή σε όλους εδώ και πολλά χρόνια, όπως και η αγάπη του για τα ορυκτά καύσιμα.
Το πιο γνωστό διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο (ETF) που επενδύει στον τομέα της ηλιακής ενέργειας και των φωτοβολταϊκών συστημάτων, το Invesco Solar (TAN NYSE), βρισκόταν το περσινό καλοκαίρι, λίγο πριν τη μοιραία τηλεοπτική αναμέτρηση των δύο υποψηφίων προέδρων που σφράγισε τη μοίρα του Τζο Μπάιντεν, λίγο κάτω από τα 50 δολάρια.
Την ημέρα των προεδρικών εκλογών ήταν περίπου στα 40 και σταδιακά υποχώρησε ακόμα περισσότερο, ευρισκόμενο πλέον κάτω και από τα 30 δολάρια. Ένα άλλο γνωστό ETF της ίδιας εταιρείας, το Invesco WilderHill Clean Energy (PBW NYSE), το οποίο επενδύει σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της «καθαρής» ενέργειας, από τα 23 δολάρια του προηγούμενου καλοκαιριού είναι αυτή την εποχή κάτω και από τα 15.
Μετά την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων από τον Τραμπ, τα πράγματα είναι κάπως ασαφή σχετικά με τον τομέα. Είναι ξεκάθαρο πως ο πρόεδρος έχει δώσει εντολή να καταργηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι νόμοι που ευνοούν τις εταιρείες του κλάδου και να κλείσουν οι στρόφιγγες στις κρατικές επιχορηγήσεις τους.
Ακόμα όμως δεν έχει φανεί ποιες επιχειρήσεις θα πληγούν περισσότερο και αν κάποιες από αυτές θα χάσουν τελικά τις επιχορηγήσεις που δικαιούνται μετά την έγκριση των προτάσεων χρηματοδότησης που είχαν υποβάλει οι επιχειρήσεις στα πλαίσια του γνωστού νόμου IRA (Inflation Reduction Act). Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε κάποιες περιπτώσεις εταιρειών που έχουν άμεση σχέση με την πράσινη ενέργεια και οι μετοχές τους έχουν σημειώσει μεγάλη πτώση, αποτελώντας πιθανώς επενδυτικές ευκαιρίες.
Η First Solar (FLSR NASDAQ) είναι η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρεία κατασκευής φωτοβολταϊκών συστημάτων, τα οποία παράγονται κατά κύριο λόγο στα αμερικανικά της εργοστάσια. Τον περσινό Ιούνιο η μετοχή της ήταν σχεδόν στα 300 δολάρια, τον Νοέμβριο είχε πέσει κάτω από τα 220 και τώρα βρίσκεται γύρω στα 130 δολάρια.
Η αιτία της πτώσης δε σχετίζεται μόνο με την έλευση του Τραμπ και τον φόβο πως θα χαθούν όλες οι ενισχύσεις προς τον τομέα της ηλιακής ενέργειας. Έχει σχέση και με τον πολύ ισχυρό κινεζικό ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο και κάποια τεχνικά προβλήματα σε μία από τις σειρές προϊόντων της. Η επιχείρηση είναι κερδοφόρα και σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της διοίκησής της (από το τέλος Φεβρουαρίου), τα κέρδη ανά μετοχή για το 2025 θα είναι ανάμεσα στα 17 με 20 δολάρια ανά μετοχή.
Καθώς η παραγωγική της βάση είναι κυρίως στις ΗΠΑ και ο κινεζικός ανταγωνισμός είναι πολύ πιθανόν να πληγεί ισχυρά από τους δασμούς Τραμπ, οι τολμηροί επενδυτές που θα αγοράσουν μετοχές υποθέτοντας πως το Κονγκρέσο δεν θα επιτρέψει την πλήρη κατάργηση των ενισχύσεων προς τον τομέα των φωτοβολταϊκών συστημάτων, είναι πολύ πιθανόν να κερδίσουν καλά όταν η κατάσταση αρχίζει να ξεκαθαρίζει.
Η Plug Power (PLUG NASDAQ) είναι μία διαφορετική περίπτωση. Ασχολείται με τις κυψέλες υδρογόνου και σχεδιάζει και παράγει συστήματα που κινούν βαριά μηχανήματα, κυρίως για τη μεταφορά φορτίων μέσα σε μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, και έχει σαν στόχο να πετύχει την αντικατάσταση των μπαταριών λιθίου σε ηλεκτρικά οχήματα από τα δικά της συστήματα.
Το μόνιμο πρόβλημά της, εδώ και πολλά χρόνια, είναι πως δεν είναι κερδοφόρα, παρά το ότι ο κύκλος εργασιών της είναι αξιόλογος, κοντά στο ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Η εταιρεία έχει «ποντάρει» το μέλλον της στις υπό ανέγερση εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογόνου στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, για την κατασκευή των οποίων περιμένει να εισπράξει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από το πρόγραμμα IRA.
Η επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ έχει δημιουργήσει αμφιβολίες για την είσπραξη αυτού του ποσού και πολλοί επενδυτές φοβούνται πως η κυβέρνηση Τραμπ θα καταφέρει να μπλοκάρει την εκταμίευσή τους. Η μετοχή της έχει χάσει πάνω από το 60% της αξίας της από το περασμένο καλοκαίρι και κινείται αυτές τις μέρες γύρω από το 1 δολάριο. Επενδυτική επιλογή υψηλής ανταμοιβής στην περίπτωση που η PLUG θα καταφέρει να εισπράξει τις επιχορηγήσεις αυτές αλλά και πολύ μεγάλου κινδύνου, αφού αν οι επιχορηγήσεις χαθούν τότε η επιχείρηση μάλλον θα χρειαστεί άλλου τύπου χρηματοδότηση, κάτι που δε θα αρέσει καθόλου στους μετόχους της.
Η Albermarle (ALB NYSE) είναι μία από τις μεγαλύτερες, ίσως η μεγαλύτερη, εταιρείες εξόρυξης λιθίου. Η μεγάλη πτώση της τιμής της μετοχής της, από τα 300 και πλέον δολάρια του Νοεμβρίου 2022 τώρα βρίσκεται κοντά στα 50, οφείλεται κυρίως στη μεγάλη πτώση της τιμής του λιθίου λόγω της αύξησης της παγκόσμιας παραγωγής και της αδυναμίας των Κινέζων παραγωγών να προσαρμόσουν την παραγωγή τους στην πραγματική ζήτηση.
Από τις 100.000 περίπου δολάρια/μετρικό τόνο που είχε φθάσει η τιμή του ανθρακικού λιθίου το 2022, τώρα είναι κάτω από τις 9.000, κάτι που σημαίνει πως οι περισσότεροι παραγωγοί είναι αδύνατον να πετύχουν κερδοφόρα αποτελέσματα. Όμως, η πρόθεση του προέδρου Τραμπ να καταργήσει όλες τις ενισχύσεις για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι μπαταρίες των οποίων είναι γεμάτες λίθιο και η εμπορική αναταραχή λόγων των δασμών του φοβίζουν ακόμα πιο πολύ τους επενδυτές.
Κάποιοι από αυτούς ίσως φοβούνται πως η εταιρεία, παρά το γεγονός πως δεν έχει τώρα ανάγκη χρηματοδότησης, μπορεί να προχωρήσει σε μία ακόμα αύξηση κεφαλαίου, μετά την περσινή. Όποιος πιστεύει πως οι Κινέζοι παραγωγοί θα λογικευτούν και θα μειώσουν τις ποσότητες λιθίου που εξορύσσουν και επεξεργάζονται και πως ο πρόεδρος Τραμπ δε θα καταφέρει να «σκοτώσει» όλες τις επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μπορεί να αναλάβει τον κίνδυνο της αγοράς μετοχών της Albermarle. Η οποία, οφείλουμε να σημειώσουμε, θα μπορούσε σύντομα να αποτελέσει στόχο εξαγοράς από μία από τις μεγάλες παγκόσμιες εξορυκτικές εταιρείες.
Δεν πέφτουν όμως οι μετοχές μόνο των πράσινων επιχειρήσεων σαν συνέπεια των διεθνών συνθηκών και της πολιτικής του Αμερικανού προέδρου. Πέφτουν και οι μετοχές που θεωρητικά θα έπρεπε να πηγαίνουν καλά. Μία από αυτές είναι της Liberty Energy (LBRT NYSE) μίας επιχείρησης την οποία διηύθυνε μέχρι πριν λίγους μήνες ο Chris Wright, νυν υπουργός ενέργειας στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, και δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών στις εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου από σχιστολιθικά πετρώματα με τη μέθοδο του fracking.
Ακριβώς δηλαδή στις επιχειρήσεις που σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο θα αυξήσουν κατά πολύ τις δραστηριότητες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά το δόγμα «Drill baby drill». Η μετοχή της όμως, κοντά στα 11,50 δολάρια, χάνει περίπου 40% από την αρχή του 2025. Γιατί; Διότι οι φόβοι για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας εξαιτίας του εμπορικού πολέμου που ξεκινά ο Αμερικανός πρόεδρος έχουν οδηγήσει πολύ χαμηλά την τιμή του αργού πετρελαίου, σε σημείο που το τελευταίο που σκέφτονται οι εταιρείες εξόρυξης είναι η αύξηση της παραγωγής τους και το πρώτο είναι η πιθανή μείωση.
Όσο και να υποστηρίζει ο Ντόναλντ Τραμπ πως η παραγωγή πετρελαίου θα εκτοξευτεί σαν συνέπεια της ενεργειακής του πολιτικής, οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν πρόκειται να το κάνουν αν δεν τις συμφέρει. Σε έναν σημαντικό βαθμό, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, η πολιτική του Αμερικανού προέδρου καίει και τα χλωρά (εταιρείες πράσινης ενέργειας) και τα ξερά (πετρελαϊκές επιχειρήσεις).
