Κάθε μήνα, το αμερικανικό ομοσπονδιακό υπουργείο οικονομικών (U.S. Department of the Treasury) δημοσιεύει μία αναλυτική κατάσταση με τις ροές κεφαλαίων από και προς τις ΗΠΑ.
Στην κατάσταση αυτή φαίνονται με αρκετές λεπτομέρειες η χρηματική αξία των καθαρών αγορών και πωλήσεων αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων (κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων, καθώς και μετοχών) για τα διεθνή φυσικά και νομικά πρόσωπα και η αντίστοιχη πληροφορία για τις κινήσεις των αμερικανικών φυσικών και νομικών προσώπων έξω από τη χώρα τους. Τη Μεγάλη Τετάρτη παρουσιάστηκε η σχετική κατάσταση που αφορά στις κινήσεις του προηγουμένου Φεβρουαρίου.
Η αντίστοιχη του Μαρτίου θα δημοσιοποιηθεί στις 16 Μαΐου, ενώ αυτή του Απριλίου που θα περιλαμβάνει και τις κινήσεις των διεθνών επενδυτών μετά τις ανακοινώσεις του προέδρου Τραμπ για το ύψος των δασμών, αναμένεται να γίνει γνωστή στα μέσα Ιουνίου. Θα περιμένουμε, λοιπόν, περίπου δύο μήνες ακόμα για να μάθουμε, αν οι διεθνείς επενδυτές πούλησαν μαζικά τα αμερικανικά ομόλογα μακράς διαρκείας και οδήγησαν σε πτώση τις τιμές τους και σε άνοδο τις αποδόσεις τους, όπως έχουν υποθέσει πολλοί αναλυτές και δημοσιογράφοι τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρώντας την άνοδο των αποδόσεων του δεκαετούς και τριακονταετούς ομολόγου του αμερικανικού δημοσίου.
Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως τα στοιχεία των προηγούμενων μηνών πρέπει να μας είναι αδιάφορα. Ένα σχετικό άρθρο της Karishma Vanjani στο Barron’s, το οποίο δημοσιεύθηκε αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της κατάστασης από το υπουργείο Οικονομικών, ομολογούμε πως μας βοήθησε αρκετά να πάρουμε μία ιδέα για το τι μπορεί να σημαίνουν. Η δημοσιογράφος εστίασε στις κινήσεις των διεθνών «επισήμων» (official) επενδυτών, στους οποίους περιλαμβάνονται οι διεθνείς κεντρικές τράπεζες και επίσημοι κυβερνητικοί οργανισμοί από διάφορες χώρες.
Πριν προχωρήσουμε εκεί όμως, αξίζει να ρίξουμε μία ματιά στη γενική εικόνα των κινήσεων των ξένων επενδυτών για τον περασμένο Φεβρουάριο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, τα ξένα πρόσωπα προχώρησαν σε καθαρές αγορές αμερικανικών κρατικών ομολόγων, κρατικών εντόκων γραμματίων, εταιρικών ομολόγων και μετοχών, ύψους 284,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Από αυτές τις καθαρές αγορές, τα 55,4 δισεκατομμύρια έγιναν από τους επίσημους επενδυτές και τα 229,3 δισεκατομμύρια από τα φυσικά πρόσωπα και τα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα. Στον τομέα των κρατικών ομολόγων μακράς διαρκείας (δηλαδή άνω του έτους) οι καθαρές αγορές των διεθνών επενδυτών ήταν αξίας 142,7 δισεκατομμυρίων. Οι καθαρές αγορές των ιδιωτικών προσώπων ήταν αξίας 166,1 δισεκατομμυρίων, κάτι που σημαίνει πως οι επίσημοι επενδυτικοί διεθνείς λογαριασμοί προχώρησαν σε καθαρές πωλήσεις 23,4 δισεκατομμυρίων.
Όσον αφορά στις καθαρές αγορές των κρατικών ομολόγων με διάρκεια μικρότερη του έτους (t-bills, δηλαδή έντοκα γραμμάτια), εκεί είχαμε συνολικές αγορές 73,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων από όλους τους διεθνείς επενδυτές, εκ των οποίων τα 61,6 δισεκατομμύρια έγιναν από τους επίσημους επενδυτικούς λογαριασμούς.
Από αυτή την πρώτη ματιά γίνεται φανερό πως οι επίσημοι επενδυτές, κυρίως διεθνείς κεντρικές τράπεζες μείωσαν τις θέσεις τους στα ομόλογα μακράς διάρκειας και τις αύξησαν στα μικρής διάρκειας. Κοιτάζοντας λίγο περισσότερο τα στοιχεία της επίσημης ανακοίνωσης, βλέπουμε πως οι κινήσεις του Φεβρουαρίου εντάσσονται σε μία τάση που έχει αρχίσει να γίνεται φανερή τους τελευταίους μήνες. Τον Ιανουάριο 2025, οι επίσημοι διεθνείς επενδυτές πούλησαν ομόλογα μακράς διάρκειας αξίας 24,1 δισεκατομμυρίων και αγόρασαν έντοκα γραμμάτια μικρής διάρκειας αξίας 66,5 δισεκατομμυρίων.
Τον Δεκέμβριο 2024, οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν πωλήσεις 42,3 δισ. και αγορές 2,3 δισ. ενώ τον Νοέμβριο πωλήσεις 1,1 δισ. και πωλήσεις 7,4 δισ. Πηγαίνοντας λίγο πιο πίσω, τους 12 μήνες μέχρι και τον Φεβρουάριο 2025, είχαμε καθαρές πωλήσεις μακροπρόθεσμων ομολόγων αξίας 86,5 δισ. και καθαρές αγορές 168,7 δισ. για έντοκα γραμμάτια.
Έναν χρόνο πριν, δηλαδή τους 12 μήνες μέχρι και τον Φεβρουάριο 2024, είχαμε καθαρές αγορές μακροπρόθεσμων ομολόγων αξίας 65,7 δισ. και καθαρές αγορές εντόκων γραμματίων αξίας 9,4 δισ. Παρατηρείται, λοιπόν, μία αλλαγή στη συμπεριφορά των διεθνών επίσημων επενδυτικών λογαριασμών, οι οποίοι μειώνουν τις θέσεις τους σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα μεγάλης διάρκειας ζωής και ταυτόχρονα αυξάνουν τις θέσεις τους σε αμερικανικά κρατικά έντοκα γραμμάτια.
Και αυτό τη στιγμή που για το ίδιο διάστημα οι ιδιωτικοί επενδυτικοί λογαριασμοί έχουν αυξήσει τις αγορές στα ομόλογα μακράς διάρκειας και έχουν μειώσει ελαφρά τις καθαρές αγορές τους στα έντοκα γραμμάτια.
Δεν είναι εύκολο να εξηγήσει κανείς αυτή την αλλαγή επενδυτικής τακτικής των επίσημων επενδυτών, μπορούν όμως να γίνουν ορισμένες υποθέσεις. Η πιο λογική θα ήταν πως οι διαχειριστές αυτών των λογαριασμών φοβούνται πως θα ανεβούν τα επιτόκια του δολαρίου το επόμενο διάστημα και έτσι προτιμούν τη σιγουριά των εντόκων γραμματίων που τους δίνουν μεγαλύτερη ευελιξία.
Γιατί, όμως, δεν γίνεται κάτι αντίστοιχο και με τους ιδιωτικούς επενδυτικούς λογαριασμούς, είναι δυνατόν να έχουν τόσο διαφορετικές εκτιμήσεις σχετικά με το μέλλον των αμερικανικών επιτοκίων αναφοράς; Μία άλλη υπόθεση είδαμε στο άρθρο του Barron’s και ανήκει στον Angelo Manolatos, μακροοικονομικό στρατηγικό αναλυτή της Wells Fargo. Ο Manolatos, ο οποίος είχε δημοσιοποιήσει τη σχετική του έκθεση λίγο πριν γίνουν γνωστά τα στοιχεία του Φεβρουαρίου, πιθανολόγησε το εξής: πως οι διαχειριστές των επίσημων λογαριασμών, οι οποίοι αποτελούνται κυρίως από τα συναλλαγματικά αποθέματα διεθνών κεντρικών τραπεζών, έχουν αποφασίσει να ενισχύσουν τα ρευστά τους διαθέσιμα (τα αμερικανικά έντοκα γραμμάτια είναι πάντα άμεσα ρευστοποιήσιμα χωρίς κανένα πρόβλημα) φοβούμενοι πως κάποια στιγμή τους επόμενους μήνες θα πρέπει να παρέμβουν στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος.
Αν καταλαβαίνουμε καλά, ο αναλυτής θεωρεί πως κάποιες κεντρικές τράπεζες δεν αποκλείουν την πιθανότητα εμφάνισης αναταραχής στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, οπότε θέλουν να έχουν έτοιμα τα πυρομαχικά τους για να παρέμβουν και να σταθεροποιήσουν τα πράγματα.
Πολύ ενδιαφέρουσα η άποψη του Manolatos. Μπορεί να ακούγεται κάπως υπερβολική αυτή τη στιγμή, αλλά με αυτά που βλέπουμε γύρω μας τώρα τελευταία δεν είναι φρόνιμο να αποκλείουμε κανένα ενδεχόμενο. Όταν γίνουν γνωστά και τα στοιχεία για τις κινήσεις των διεθνών επίσημων και ιδιωτών επενδυτών για τον Μάρτιο και τον Απρίλιο θα είναι ίσως πιο εύκολο να καταλάβουμε, αν η τάση στην οποία αναφερθήκαμε σήμερα είναι τελικά συγκυριακή ή όντως κρύβει κάτι σημαντικό. Ακόμα και να μην κρύβει τίποτα πάντως, είναι κάτι που δεν πρέπει να αγνοήσουμε.
