Εκεί που άρχισε να κυριαρχεί η αντίληψη ότι οι τεχνολογικοί κολοσσοί είχαν «ανοσία» απέναντι στην πανδημία και οι αγορές ανέμεναν ένα γρήγορο εμβόλιο που θα άλλαζε γενικότερα το κλίμα στην οικονομία, ο φόβος ενός νέου lockdown και η αυξημένη αβεβαιότητα ενόψει των χειμερινών μηνών, σε συνδυασμό με ορισμένους τεχνικούς παράγοντες, αναγκάζουν τους επενδυτές να πατήσουν φρένο, με αποτέλεσμα ο ναός του χρήματος να βρίσκεται σε διαρκή πτώση εδώ και 3 εβδομάδες.
Σε αυτό το διάστημα η χρηματιστηριακή αξία της μεγαλύτερης εταιρείας του πλανήτη μειώθηκε κατά σχεδόν 500 δισ. δολάρια, ενώ ο δείκτης Nasdaq, ο οποίος τους προηγούμενους μήνες εμφάνιζε «τρελές» επιδόσεις λες και δεν βιώνουμε τη μεγαλύτερη ύφεση από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, γράφει απώλειες άνω του 10%.
Η Apple, ο αμερικανικός κολοσσός που πήρε από το χέρι το μεγαλύτερο χρηματιστήριο του κόσμου προς νέα ιστορικά υψηλά, έχει χάσει σχεδόν το 1/5 της αξίας της μέσα στον Σεπτέμβριο και πλέον η κεφαλαιοποίησή της υποχώρησε κάτω από το επίπεδο των 2 τρισ. δολαρίων (ήταν η μοναδική εταιρεία στην ιστορία με χρηματιστηριακή αξία άνω των 2 τρισ.). Σημαντική πτώση επίσης σημείωσαν οι μετοχές των άλλων μεγαθηρίων του κλάδου, Microsoft, Amazon, Google και Facebook.
Ξεφούσκωσε απότομα ο ενθουσιασμός των επενδυτών αναφορικά με τις αντοχές των τεχνολογικών γιγάντων, φταίει η τριμηνιαία λήξη παραγώγων, βλέπουμε μία απόλυτα φυσιολογική διόρθωση ή κρύβεται κάτι περισσότερο στις διακυμάνσεις των τελευταίων εβδομάδων; Η απάντηση βρίσκεται κάπου… στη μέση, αν και ο μεγάλος φόβος συνεχίζει να είναι ένα νέο lockdown που θα επιδεινώσει τις συνθήκες σε διεθνές επίπεδο ή μία βασανιστικά αργή οικονομική ανάκαμψη.
Το νέο κύμα της πανδημίας φέρνει τις ευρωπαϊκές κυρίως κυβερνήσεις μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να προειδοποιεί την περασμένη Πέμπτη για ανησυχητικό ρυθμό μετάδοσης του covid-19 στη Γηραιά Ήπειρο. Πλέον όλοι γνωρίζουν αφενός το πόσο φονικός μπορεί να είναι ο νέος κορονοϊός και αφετέρου τις οικονομικές επιπτώσεις του lockdown. Η απόφαση είναι δύσκολη και γι’ αυτό επιλέγεται αρχικά η λύση της εφαρμογής περιορισμών τοπικού χαρακτήρα, την ώρα που τα νέα από το μέτωπο του εμβολίου επιβεβαιώνουν ότι οι χειμερινοί μήνες θα είναι ιδιαίτερα δύσκολοι.
Τα μαντάτα δεν είναι καλά όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας. Ενώ το καλοκαίρι αυξήθηκαν τα κρούσματα αλλά περιορίστηκαν οι θάνατοι καθώς ο ιός εξαπλώθηκε περισσότερο σε μικρότερες ηλικίες, νεότερα στοιχεία δείχνουν ότι η τάση αλλάζει. Τις τελευταίες 3 εβδομάδες αυξάνονται τα κρούσματα μεγαλύτερων ηλικιών καθώς και οι νοσηλευόμενοι σε Γαλλία, Γερμανία, Μ. Βρετανία, Ιταλία και Ολλανδία. Εξετάζεται, λοιπόν, το ενδεχόμενο νέων lockdown, κάτι που είχε αποκλειστεί όταν πριν τρεις μήνες οι περισσότερες οικονομίες προσπαθούσαν να επιστρέψουν στην κανονικότητα.
Στο μεταξύ στις ΗΠΑ, όσο και να… χτυπιέται ο Τραμπ για να ανακοινώσει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο έως το τέλος Οκτωβρίου – πριν λίγες ημέρες δήλωσε ότι είναι θέμα εβδομάδων – οι αγορές παρακολουθούν με καχυποψία και προβληματισμό το ζήτημα, ιδίως μετά την αρνητική εξέλιξη του εμβολίου της Astra Zeneca. Παράλληλα, το διαφαινόμενο αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για ένα νέο πακέτο τρισεκατομμυρίων δολαρίων από το Κογκρέσο προσφέρει ακόμα μία αφορμή για διόρθωση, καθώς έχουμε δει και σε άλλες περιπτώσεις τις αγορές να πιέζουν με τον δικό τους τρόπο τις εξελίξεις, όταν οι πολιτικοί καθυστερούν. Βέβαια, στην προκειμένη περίπτωση είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν εξελίξεις προεκλογικά ενώ οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου αποτελούν από μόνες τους έναν παράγοντα αβεβαιότητας.
Θα μπορούσαν απλώς τα χρηματιστήρια να ανακτούν έστω και καθυστερημένα τη σύνδεση με την πραγματική οικονομία και γι’ αυτό υποχωρούν; Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν, όμως η μέχρι σήμερα πτώση είναι αμελητέα σε σύγκριση με το βουνό που έχουν ανέβει οι μετοχές το τελευταίο εξάμηνο και από τα χαμηλά του Μαρτίου.
