Περί τα 8 δισ. δολάρια πούλησαν οι κρατικές Τράπεζες της Τουρκίας προκειμένου να στηρίξουν τη λίρα, η οποία έπεσε σε νέο χαμηλό όλων των εποχών, στα 0,026 δολάρια (0,024 ευρώ), μετά τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου, του σημαντικότερου αντιπάλου του Ταγίπ Ερντογάν.
Η εξέλιξη αυτή δημιούργησε πολιτική αναταραχή, η οποία έχει αρνητικές επιπτώσεις στην τουρκική οικονομία παρά τις φιλικές πολιτικές προς τους επενδυτές.
Οι τουρκικές μετοχές σημείωσαν απότομες απώλειες με αποτέλεσμα να διακοπούν οι συναλλαγές για την προστασία των μετόχων. Ο δείκτης όλων των μετοχών του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης κατέγραψε πτώση 6,92%. Οι απώλειες των υπόλοιπων δεικτών κυμαίνονται από 6,29% ως 7,16%. Ο δείκτης των τραπεζών έκανε «βουτιά» 9,84%.
Παράλληλα το κόστος δανεισμού εκτινάχθηκε καθώς οι επενδυτές εγκατέλειψαν τα κρατικά ομόλογα.
Σύμφωνα με τους αναλυτές η ξαφνική, αυτή, οικονομική κρίση στην Τουρκία αποτελεί μια υπενθύμιση των κινδύνων που ενέχουν οι επενδύσεις στην Τουρκία, όπου η επί 22 έτη διακυβέρνηση του Ερντογάν διακόπτεται ξαφνικά από περιόδους πολιτικής αναταραχής και επαναλαμβανόμενες καταρρεύσεις της αγοράς.
Για ένα μικρό «σοκ» στο σύστημα κάνει λόγο ο Nick Rees, επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών της Monex Europe Ltd στο Λονδίνο.
Όπως προσθέτει ο ίδιος «…οι αγορές διακρίνονταν από έναν εφησυχασμό. Αυτή η περίοδος έχει τώρα τελειώσει, με δραματικά αποτελέσματα, καθώς οι traders επαναπροσδιορίζουν τα ασφάλιστρα πολιτικού κινδύνου της Τουρκίας».
Εξ άλλου, ο υπουργός Οικονομικών και ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ παρενέβη, με ανάρτηση του στο X, για να καθησυχάσει τους επενδυτές, λέγοντας ότι η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης παραμένει αμετάβλητη. «Το οικονομικό πρόγραμμα που εφαρμόζουμε συνεχίζεται με αποφασιστικότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Εκτός από την τουρκική λίρα και τις μετοχές, «βουτιά» σημείωσαν και τα κρατικά 10ετή ομόλογα με τις αποδόσεις να ανέβουν κατά 139 μονάδες βάσης υψηλότερα στο 29,58%.
Σημειώνεται ότι η παρέμβαση στην αγορά της λίρας πραγματοποιήθηκε μέσω πολλαπλών τραπεζών, ενώ από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας δεν έγινε κάποιο σχόλιο για την κατάσταση.
Ένας άλλος αναλυτής, ο Henrik Gullberg της Coex Partners δήλωσε ότι το μέγεθος της κίνησης ήταν «έκπληξη», αλλά η είδηση της πολιτικής καταστολής επηρεάζει λιγότερο. «Στην πράξη, δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό θα αλλάξει πολύ τα πράγματα, όσον αφορά την οικονομική πολιτική αλλά και την κατάσταση της αγοράς».
Σύμφωνα με τους αναλυτές οι πολιτικές εξελίξεις συνήθως επηρεάζουν τις τουρκικές μετοχές, καθώς η χρηματιστηριακή αγορά της χώρας κυριαρχείται κυρίως από εγχώριους επενδυτές, οι οποίοι είναι πιο αντιδραστικοί σε περιόδους μεταβλητότητας. Οι τοπικοί επενδυτές κατέχουν περίπου το 62,5% των τουρκικών μετοχών, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Σύμφωνα με τον αναλυτή της αγοράς συναλλάγματος της In Touch Capital Markets, Πιοτρ Ματίς «…τα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία υφίστανται ισχυρές πιέσεις πώλησης. Για ορισμένους επενδυτές, είναι επίσης μία υπενθύμιση ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν σκοπεύει να εντείνει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο της εξουσίας του, προσπαθώντας να εμποδίσει τον μεγαλύτερο πολιτικό του αντίπαλο να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2028, αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο πρόωρων δημοσκοπήσεων.»
Οι παραπάνω πολιτικές εξελίξεις αναστρέφουν το θετικό κλίμα μεταξύ των επενδυτών σε όλο τον κόσμο για τα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς η επικρατούν άποψη ήταν ότι η Τουρκία θα επηρεαστεί λιγότερο από τη μεταβλητότητα που προκαλούν οι εμπορικοί πόλεμοι.
Η καλύτερη από την αναμενόμενη εκτίμηση του πληθωρισμού τον Φεβρουάριο, η μείωση των επιτοκίων και οι ελπίδες για πιο στενές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση βοήθησαν στην άνοδο των τουρκικών μετοχών, οι οποίες εισήλθαν σε ανοδική αγορά νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ενώ το carry trade με τη λίρα εξακολουθούσε να θεωρείται ελκυστικό.
Όμως, η απότομη αύξηση των πωλήσεων το πρωί της Τετάρτης αποτυπώθηκε επίσης στις αγορές συναλλάγματος. Τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια αυξήθηκαν περισσότερο από 10 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας στο 48%, υποδεικνύοντας αποσυμπίεση των θέσεων στο carry trade της λίρας.
