Με τον πληθωρισμό να τρέχει πλέον με ρυθμό της τάξης του 9% παγκοσμίως, οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να επιφέρουν πλήγμα στη ζήτηση και να σταματήσουν την υπερθέρμανση της οικονομίας. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ πρωτοστατεί στον κύκλο αύξησης των επιτοκίων με αποτέλεσμα το δολάριο να κερδίζει συνεχώς έδαφος και να βρίσκεται σε υψηλό άνω των 20 ετών έναντι των μεγαλύτερων ανταγωνιστών του.
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) «Central Bank Survey of foreign exchange and OTC derivatives markets», η οποία διενεργείται ανά τριετία, το δολάριο είναι το απόλυτο «αφεντικό» στις παγκόσμιες συναλλαγές και παραμένει με πολύ μεγάλη διαφορά από το δεύτερο, το δημοφιλέστερο νόμισμα, συμμετέχοντας στο 88% όλων των συναλλαγών. Είναι ένα ποσοστό που παραμένει σχεδόν αμετάβλητο την τελευταία δεκαετία.
Η κυριαρχία του δολαρίου έχει κάνει την Κίνα να εξετάζει εναλλακτικές, καθώς εμποδίζει την επιρροή της στις ασιατικές αγορές. Στις 13 Οκτωβρίου, μάλιστα, μελετητές του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Οικονομικών και Πολιτικής που υπάγεται στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών, πρότειναν τη δημιουργία ενός κοινού ασιατικού νομίσματος που θα μπορεί να αποτελέσει το αντίπαλο δέος του δολαρίου. Το «ασιατικό γουάν», όπως θα ονομάζεται, θα είναι συνδεδεμένο με ένα καλάθι 13 νομισμάτων, μεταξύ των οποίων το κινεζικό γουάν, το ιαπωνικό γεν και το νοτιοκορεάτικο γουόν. Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που γίνονται σκέψεις για κοινό ασιατικό νόμισμα, όμως είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει συμφωνία αφού κάποιος πρέπει να έχει τον έλεγχο και στην προκειμένη περίπτωση τον έλεγχο τον θέλει η Κίνα.
Η ίδια έρευνα της BIS έδειξε ότι οι ημερήσιες συναλλαγές στην αγορά συναλλάγματος αυξήθηκαν φέτος στα 7,5 τρισ. δολάρια. Βάσει των στοιχείων της κεντρικής τράπεζας των κεντρικών τραπεζών, όπως θεωρείται η BIS, οι ημερήσιες συναλλαγές forex έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με την περίοδο 2008-2010 και την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Η τρομακτική άνοδος της αξίας των συναλλαγών οφείλεται κατά κύριο λόγο στον πακτωλό ρευστότητας που έριξαν όλα αυτά τα χρόνια στο σύστημα οι κεντρικές τράπεζες, μία στρατηγική που με τη σειρά της έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην τρελή πορεία του πληθωρισμού που βλέπουμε σήμερα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δόθηκαν την περασμένη εβδομάδα στη δημοσιότητα. Διενεργήθηκε τον περασμένο Απρίλιο, με τη συμμετοχή 52 κεντρικών τραπεζών και συνολικά πάνω από 1.200 παραγόντων των παγκόσμιων αγορών. Παρ’ όλα αυτά, σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα του 2019, οι ημερήσιες συναλλαγές αυξήθηκαν από τα 6,6 τρισ. δολάρια, στα 7,5 τρισ. δολάρια, με ρυθμό 14% που είναι από τους μικρότερους που έχουν καταγραφεί από το 2004 που ξεκίνησε η έρευνα.
Όπως ανέφερε η BIS, η άνοδος που καταγράφηκε τον περασμένο Απρίλιο, οφείλεται έως ένα βαθμό σε τεχνικούς λόγους και στην υπερβολική μεταβλητότητα που κυριαρχούσε το συγκεκριμένο μήνα. Την ίδια ώρα, ο τζίρος της παγκόσμιας αγοράς παραγώγων επιτοκίων υποχώρησε κατά 19%, στα 5,2 τρισ. δολάρια ημερησίως, από 6,4 τρισ. δολάρια το 2019.
Δύο ακόμη σημαντικά ευρήματα της έρευνας της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών είναι ότι ενισχύεται η κυριαρχία του δολαρίου και υποχωρεί το κύρος του Λονδίνου ως η κορυφαία αγορά συναλλάγματος του πλανήτη. Το αμερικανικό νόμισμα εκτός από την ώθηση που δέχεται από τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων της Fed, παίζει και ρόλο ασφαλούς καταφυγίου, σε μία εποχή που οι επενδυτές αποφεύγουν τα risky assets.
Για το Λονδίνο, η έρευνα έδειξε ότι κατείχε το 38% του παγκόσμιου τζίρου της αγοράς συναλλάγματος τον Απρίλιο του 2022, έναντι 43% τον Απρίλιο του 2019, ενώ στις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές παραγώγων το ποσοστό της βρετανικής μεγαλούπολης μειώθηκε στο 46% από 51% το 2019.
