Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή βαίνει κλιμακούμενη εδώ και εβδομάδες, με το Ισραήλ να έχει πια επισήμως θέσει ως «πολεμικό στόχο» την επιστροφή στις εστίες τους στον βορρά των περίπου 60.000 Ισραηλινών που εκτοπίστηκαν τους περασμένους μήνες εξαιτίας των επιθέσεων της Χεζμπολάχ.
Για να επιτύχει αυτόν τον στόχο το Ισραήλ, σάρωσε πρώτα με αεροπορικές επιδρομές τις θέσεις της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο, στα νότια προάστια της Βηρυτού, αλλά και στην Κοιλάδα Μπεκάα και εν συνεχεία προχώρησε στην επόμενη φάση των περιορισμένων αλλά καλά στοχευμένων χερσαίων επιχειρήσεων στον Λίβανο.
Παρά ταύτα, μέχρι χθες για τις αγορές η κρίση στη Μέση Ανατολή ήταν ως μη γενομένη.
Αν σέρφαρε τις τελευταίες εβδομάδες κανείς στα ειδησιογραφικά site ή στα τηλεοπτικά δίκτυα του μεγαλύτερου μέρους του αραβικού κόσμου, θα έβλεπε ότι περισσότερος χρόνος και χώρος δινόταν σε αναλύσεις για την ανοικοδόμηση της Γάζας και όχι για τις πολεμικές εξελίξεις αυτές καθαυτές.
Ακόμα και χθες που η ένταση στη Μέση Ανατολή χτύπησε κόκκινο μετά την εκτόξευση πυραύλων του Ιράν προς το Ισραήλ για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα πέντε μηνών, ο δείκτης μεταβλητότητας CBOE -VIX- γνωστός και ως δείκτης φόβου της Wall Street, σημείωσε διψήφια άνοδο μεν, αλλά δεν πλησίασε καν τα επίπεδα του Αυγούστου, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα.
Λελογισμένη και εντός αποδεκτών ορίων ήταν και η πτώση στους δείκτες του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, με τον Dow Jones να σημειώνει πτώση ύψους 0,41%, ο ευρύτερος S&P 500 πτώση 0,93%, ενώ ο τεχνολογικός Nasdaq είχε τις μεγαλύτερες απώλειες, πέριξ του 1,53% - με τις περισσότερες αναλύσεις μάλιστα να αποδίδουν την πτώση στον προβληματισμό των επενδυτών τόσο για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όσο και για τα στοιχεία για το απρόοπτο άλμα στις κενές θέσεις εργασίας!
Σημειωτέον ότι οκτώ από τους 11 κλάδους του S&P 500 σημείωσαν πτώση με 4 στις 5 μετοχές να διαπραγματεύονται με κόκκινο πρόσημο.
Πιο έντονη ήταν η αντίδραση στην αγορά των εμπορευμάτων, με το αργό West Texas Intermediate και το Brent να σημειώνουν άνοδο έως 4,5% και 4,3%, για να κλείσουν εν τέλει με άνοδο πέριξ του 3,3%.
Θετική ήταν και η πορεία των υπόλοιπων σημαντικών μετάλλων όπως η πλατίνα και ο χαλκός, ενώ όπως είναι λογικό σημαντική άνοδο κατέγραψαν και τα επενδυτικά καταφύγια του χρυσού και του ασημιού, με τον πρώτο να σημειώνει υψηλό στα 2673 δολάρια/ουγγιά αλλά, προσέξτε, χωρίς να ξεπερνά το ιστορικό υψηλό της 26ης Σεπτεμβρίου στα 2685 δολάρια /ουγγιά.
Επίσης, σημαντική ήταν η αντίδραση του επενδυτικού καταφυγίου της αγοράς των ομολόγων, με την απόδοση του 10ετούς να υποχωρεί στο 3,7%, και του 2ετούς να φτάνει στο 3,6%.
Τέλος, όπως ήταν αναμενόμενο, στις μετοχές οι κλάδοι της ενέργειας και της άμυνας διαφοροποιήθηκαν σημαντικά, με τις Occidental Petroleum και Exxon Mobile να σημειώνουν άνοδο 3,48% και 2.15% και τις Northrop Grumman και Lockheed Martin να σημειώνουν άλμα 4,3% και 3,8% αντίστοιχα.
Στον αντίποδα η τεχνολογία πλήρωσε για άλλη μια φορά το βάρος των υψηλών αποτιμήσεών της, με το μεγαλύτερο βάρος της πτώσης να το φέρουν η Tesla, η Nvidia και η Apple, ενώ σημαντικό ήταν το πλήγμα και σε πολλές μετοχές της μικρής κεφαλαιοποίησης.
Τα ερωτήματα της επόμενης ημέρας
Πριν λίγες ημέρες καταθέσαμε την άποψη ότι οι πιθανότητες κλιμάκωσης του πολέμου στη Μέση Ανατολή δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερες.
Χθες ήταν η μέρα που ο φόβος της μετάδοσης κορυφώθηκε, με το Ιράν να εκτοξεύει ομοβροντία βαλλιστικών πυραύλων προς το Ισραήλ, ως αντίποινα για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Χεζμπολάχ, συμμάχου της Τεχεράνης, στον Λίβανο.
Οι εξελίξεις στην ουσία επιβεβαιώνουν τους αναλυτές της αγοράς πετρελαίου και τους γεωπολιτικούς αναλυτές που είχαν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι μια ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν περιφερειακό πόλεμο με το Ιράν.
Η εξέλιξη της επιχείρησης του Ιράν κατά του Ισραήλ επιβεβαίωσε το αίσθημα που περιγράψαμε στις πρώτες παραγράφους του παρόντος άρθρου. Οι πύραυλοι αναχαιτίστηκαν στον ιορδανικό εναέριο χώρο και στη Συρία, ενώ ο πρόεδρος Μπάιντεν είχε δώσει εντολή στις αμερικανικές δυνάμεις που βρίσκονται στην περιοχή της Μέσης Ανατολής να συνδράμουν το Ισραήλ στην επιχείρηση αναχαίτισης των ιρανικών πυραύλων.
Ναι μεν λοιπόν οι επενδυτές έτρεξαν χθες στα επενδυτικά καταφύγια και προέβησαν σε κάποιες ρευστοποιήσεις, όμως οι διακυμάνσεις που είδαμε χθες, ειδικά στον δείκτη φόβου και το πετρέλαιο, υποδηλώνουν ότι οι traders έχουν απορρίψει σε μεγάλο βαθμό τα πιο απειλητικά σενάρια όπως εκείνο της διακοπής του εφοδιασμού στο πετρέλαιο ή μιας στόχευσης του Ισραήλ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Όσον αφορά το πρώτο σενάριο να σημειώσουμε ότι το Ιράν αυτή την περίοδο παράγει πάνω από 3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, ένα επίπεδο που αντιστοιχεί στα υψηλά πενταετίας.
Μια στόχευση του Ισραήλ λοιπόν στις πετρελαϊκές υποδομές της χώρας θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στον εφοδιασμό.
Το εύρος και η ζημιά όμως από τη χθεσινή ιρανική επίθεση δικαιολογεί μια εκτεταμένη απάντηση από το Ισραήλ;
H απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα καθορίσει τον τελικό αντίκτυπο της χθεσινής επίθεσης στις αγορές και ειδικότερα στο πετρέλαιο.
Πάντως, από τη στιγμή που η χθεσινή επίθεση του Ιράν δεν προκάλεσε «ζημιά» και παρά τις δηλώσεις στα ισραηλινά ΜΜΕ ότι η ιρανική επίθεση ήταν «σοβαρή και θα έχει συνέπειες», με πιθανό σενάριο να ακολουθήσουν «συντριπτικές» αεροπορικές επιδρομές των Ισραηλινών σε διάφορες περιοχές της Μέσης Ανατολής, οι γεωπολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι προς το παρόν δεν υπάρχει λόγος η αγορά να αυξήσει το ασφάλιστρο του γεωπολιτικού κινδύνου.
Το πιθανότερο, λοιπόν, είναι σε λίγες ημέρες από σήμερα να ασχοληθούμε περισσότερο με την απεργία στα λιμάνια της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ ή τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
Μαίρη Βενέτη
