Τι συμβαίνει όταν μία από τις θεωρητικά ασφαλέστερες επενδύσεις στον κόσμο δίνει ετήσια απόδοση 5% για δέκα χρόνια; Η άνοδος της απόδοσης του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου στο υψηλότερο επίπεδο των 16 τελευταίων ετών - από τον Ιούλιο του 2007 - φέρνει τεράστιες ανατροπές στις αγορές, ανεβάζοντας παράλληλα στα ύψη τον πήχη για τα risky assets.
Τα χρηματιστήρια βρίσκονται αντιμέτωπα με την απειλή μιας νέας διόρθωσης, οι επενδύσεις υψηλότερου ρίσκου χάνουν την ελκυστικότητά τους, τα επιτόκια των στεγαστικών παίρνουν ξανά την ανιούσα και οι επενδυτές καλούνται να επιβιώσουν σε ένα… αλλόκοτο περιβάλλον.
Διότι, ποιος είναι ο λόγος υπό τις παρούσες συνθήκες να έχει κάποιος στην κατοχή του μετοχές των οποίων οι τιμές δεν βρίσκονται πολύ μακριά από τα ιστορικά τους υψηλά, όταν το κορυφαίο κρατικό ομόλογο του κόσμου αποδίδει 5%; Την ίδια ώρα, εκφράζονται φόβοι ότι οι συνθήκες που διαμορφώνονται θα έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην οικονομία σε μία κατάσταση που μυρίζει ύφεση.
Αναλυτές εύλογα εκτιμούν ότι η πρόσφατη επιδείνωση του κλίματος στα χρηματιστήρια οφείλεται και στην άνοδο των αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Την περασμένη εβδομάδα, οι τρεις βασικοί δείκτες της Wall Street, οι S&P 500, Dow Jones και Nasdaq, σημείωσαν πτώση 2,4%, 1,6% και 3,2% αντίστοιχα. Στο κακό κλίμα έχει παίξει καθοριστικό ρόλο η άνοδος του γεωπολιτικού κινδύνου, αλλά και ο πρόεδρος της Fed.
Ο Τζερόμ Πάουελ περιέγραψε την περασμένη Πέμπτη τη μεταβλητότητα στην αγορά ομολόγων ως κάτι που η Fed θα έπρεπε να αφήσει να εξελιχθεί. Σαν να τη θεωρεί καλοδεχούμενη. Και λέμε καλοδεχούμενη γιατί ο Πάουελ παραδέχθηκε ότι η άνοδος της απόδοσης του ομολόγου αναφοράς για τις τιμές των παγκόσμιων assets, επιδεινώνει τις χρηματοδοτικές συνθήκες και θα μπορούσε να έχει την ίδια επίδραση με μία ακόμη αύξηση των επιτοκίων.
Είναι σαν να λέει ότι αντί να αυξήσει η Fed ξανά τα επιτόκια, αφήνει ελεύθερη την απόδοση του 10ετούς να κάνει τη δουλειά.
Αφού άγγιξε το 5%, η απόδοση του 10ετούς των ΗΠΑ υποχώρησε χθες έως το 4,83% κυρίως λόγω της στροφής 180 μοιρών του δισεκατομμυριούχου Μπιλ Άκμαν, ο οποίος μέχρι πρότινος ήταν «αρκούδα» για τα αμερικανικά ομόλογα, έχοντας δηλώσει τον Αύγουστο ότι το hedge fund Pershing Square σόρταρε τα αμερικανικά ομόλογα. Ο Άκμαν δήλωσε χθες ότι υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι στον κόσμο για να παραμένει κανείς short στα σημερινά επίπεδα των μακροπρόθεσμων αποδόσεων, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι η οικονομία επιβραδύνει ταχύτερα απ’ ότι υποδηλώνουν οι δείκτες.
Υπάρχουν, βέβαια, και εκτιμήσεις για νέα άνοδο της απόδοσης του 10ετούς έως το 5,3% μέσα στους επόμενους μήνες. Αναλυτές, μάλιστα, εξηγούν ότι στο ενδεχόμενο που σπάσει το φράγμα του 5,3% θα βρεθούμε σε αχαρτογράφητα νερά και κανείς δεν θα μπορεί να πει με σιγουριά πόσο ψηλά θα φτάσει η απόδοση. Θα μπορούσε να δοκιμάσει ακόμη και το επίπεδο του 6%, γράφοντας υψηλά άνω των 20 ετών. Σε αυτή την περίπτωση οι ανατροπές στις αγορές θα είναι εντυπωσιακές, μέχρι να δούμε μία ύφεση που θα επαναφέρει τις αποδόσεις σε χαμηλότερα και πιο «φυσιολογικά» επίπεδα.
Αν, ωστόσο, η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς δεν ξεπεράσει το 5% και δείξει τάσεις αποκλιμάκωσης, οι αναλυτές πιστεύουν ότι τα χρηματιστήρια θα επικεντρωθούν ξανά τις επόμενες ημέρες στα αποτελέσματα των εισηγμένων και κυρίως των τεχνολογικών κολοσσών που έχουν οδηγήσει το φετινό ράλι.
Το αμερικανικό 10ετές είναι ένα από τα πιο περιζήτητα ασφαλή καταφύγια σε περιόδους κρίσης. Η άνοδος της απόδοσης στο 5% σημαίνει ότι η τιμή του ομολόγου υποχωρεί, επομένως οι επενδυτές τα ρευστοποιούν. Πώς γίνεται, λοιπόν, σε μία περίοδο γεωπολιτικών αναταράξεων τέτοιου μεγέθους να συνεχίζεται το sell-off; Μία εξήγηση είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ανησυχίες για τη μεγάλη προσφορά των εν λόγω τίτλων και τη δημοσιονομική θέση των ΗΠΑ τα επόμενα χρόνια, με τον Τζο Μπάιντεν να έχει ήδη βάλει στο τραπέζι ένα πακέτο οικονομικής βοήθειας για την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, την Ουκρανία και το Ισραήλ, ύψους 105 δισ. δολαρίων.
