Οι τελευταίες εβδομάδες ήταν πολύ καλές για όσους κρατούν χρυσό στα χέρια τους, κυριολεκτικά ή μεταφορικά. Από τα μέσα του Οκτωβρίου και μετά η πορεία του ήταν σχεδόν σταθερά ανοδική, με αποτέλεσμα όχι μόνο την υπέρβαση του ορίου των 2.000 δολαρίων/ουγγιά αλλά και την επίτευξη νέων ιστορικά υψηλών τιμών, αφού την 30η Νοεμβρίου ξεπέρασε και τα 2.100 δολάρια και έφθασε μία ανάσα από τα 2.150 δολάρια/ουγγιά.
Μάλιστα, παρά την απότομη πτώση του σχεδόν αμέσως μετά την ανοδική διάσπαση των 2.100 δολαρίων, ο χρυσός παραμένει σχετικά εύκολα πάνω από τα 2.000 δολάρια/ουγγιά, κάτι που θα θεωρηθεί εξαιρετικά θετικό αν συνεχιστεί για πολλές μέρες ακόμα. Το τι οδήγησε σε αυτή την ανοδική κίνηση δεν είναι πολύ δύσκολο να το βρούμε.
Δύο είναι οι βασικοί λόγοι: από τη μία η υποχώρηση των αποδόσεων των αμερικανικών κρατικών ομολόγων, η οποία με τη σειρά της επηρέασε αρνητικά τις ισοτιμίες του αμερικανικού δολαρίου και ξύπνησε και την αγοραστική διάθεση των επενδυτών και από την άλλη η αύξηση της γεωπολιτικής έντασης, με επίκεντρο το πολεμικό κλίμα στη Γάζα.
Όπως προείπαμε, η μέχρι τώρα εξέλιξη της ανοδικής κίνησης του χρυσού έχει ξυπνήσει τις ελπίδες των οπαδών του πιο παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγίου, και έχουν ξαναφουντώσει οι συζητήσεις σχετικά με το αν έχει έρθει η ώρα για ένα νέο σοβαρό ανοδικό ξέσπασμα, σχεδόν 12 χρόνια από τότε που έφθασε για πρώτη φορά τα 1.900 δολάρια/ουγγιά.
Εμείς δεν είμαστε σε θέση να πούμε αν αυτή η ώρα έχει έρθει ή όχι, αν και πρέπει να ομολογήσουμε πως αυτό το ενδεχόμενο δεν θα μας εξέπληττε καθόλου. Μπορούμε όμως να θυμηθούμε λίγο τις πιο βασικές επιλογές για όποιον πιστεύει στο ανοδικό μέλλον του χρυσού και επιθυμεί να επενδύσει ένα μέρος των διαθεσίμων του σε αυτή την προοπτική.
Η πιο παλιά μέθοδος είναι και η πιο ασφαλής, τουλάχιστον για όποιον έχει τη δυνατότητα να φυλάξει κάπου τον χρυσό σε φυσική μορφή, είτε μιλάμε για ράβδους είτε για νομίσματα είτε για χρυσά κοσμήματα. Ο χρυσός είναι κάτω από την άμεση εποπτεία του κατόχου του, ο οποίος κυριολεκτικά μπορεί να κρατήσει στα χέρια του το ίδιο το μέταλλο και όχι ένα χαρτί που βεβαιώνει πως του ανήκει, ούτε μία ηλεκτρονική εγγραφή στα αρχεία κάποιας τράπεζας.
Αυτή η επιλογή ταιριάζει περισσότερο σε όσους αντιμετωπίζουν τον χρυσό σαν την «ασφάλειά» τους απέναντι σε έκτακτες καταστάσεις και δεν ενδιαφέρονται πολύ για τη συχνή εκμετάλλευση των διακυμάνσεων της τιμής του. Δεν είναι όμως μία ιδιαίτερα ευέλικτη λύση, ειδικά στην εποχή μας που κυριαρχούν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Η πιο συνηθισμένη επιλογή της εποχής μας για όποιον επιθυμεί να έχει επενδυτική έκθεση στον χρυσό είναι αυτή της αγοράς ενός από τα πολλά ETF (διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια) που διαπραγματεύονται στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές. Αγοράζοντας τη μετοχή του ETF, ο επενδυτής γίνεται ιδιοκτήτης ενός μέρους της περιουσίας του αμοιβαίου κεφαλαίου, η οποία τις περισσότερες φορές αποτελείται από χρυσό σε φυσική μορφή ο οποίος φυλάσσεται σε κάποιο θησαυροφυλάκιο υψηλής ασφαλείας κάτω από πολύ αυστηρές προδιαγραφές.
Το πλεονέκτημα αυτής της μορφής επένδυσης είναι το ότι μπορεί πολύ εύκολα να αγοραστεί ή να πουληθεί, το ίδιο εύκολα με μία μετοχή οποιασδήποτε εταιρείας. Είναι επίσης πολύ εύκολο να παρακολουθεί κανείς τις μεταβολές των τιμών, οι οποίες ακολουθούν πιστά τις διακυμάνσεις της τιμής του χρυσού σε φυσική μορφή στα διεθνή χρηματιστήρια.
Ένα σχετικό μειονέκτημα είναι το γεγονός πως χρειάζεται μελέτη από τη μεριά του επενδυτή σχετικά με τον τρόπο που αποκτά ένα ETF την έκθεσή του σε χρυσό. Μπορεί τα περισσότερα να έχουν στην κατοχή τους χρυσό σε φυσική μορφή αλλά κάποια από αυτά μπορεί να χρησιμοποιούν διάφορα παράγωγα προϊόντα ή να χρησιμοποιούν μόχλευση, δηλαδή παράγοντες κινδύνου πέρα από τον κίνδυνο της μεταβολής της τιμής του χρυσού.
Ένα άλλο ζήτημα, το οποίο αφορά στους Έλληνες ιδιώτες επενδυτές, είναι το γεγονός πως δεν μπορούν να αγοράσουν τα ETF που δεν τηρούν τις προδιαγραφές που έχουν θέσει οι εποπτικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που σημαίνει πως δεν μπορούν να αγοράσουν μερικά από τα πιο δημοφιλή και εμπορεύσιμα ETF τα οποία διαπραγματεύονται σε αμερικανικά χρηματιστήρια. Πέρα από αυτό όμως, είναι γεγονός πως αυτός είναι ο πιο απλός τρόπος επένδυσης για όποιον θέλει να έχει έκθεση στον χρυσό χωρίς να είναι υποχρεωμένος να αγοράζει και να αποθηκεύει χρυσό σε φυσική μορφή.
Μία επιλογή για όσους μπορούν να αντέξουν μεγαλύτερο επενδυτικό κίνδυνο είναι η ενασχόληση με τα παράγωγα προϊόντα που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων και έχουν ως υποκείμενη αξία τον χρυσό. Είναι μία πολύ εύκολη μέθοδος για όσους έχουν επαρκείς γνώσεις και πείρα γύρω από τα παράγωγα προϊόντα και αν χρησιμοποιηθεί με σύνεση και μελέτη μπορεί να φέρει μεγάλες αποδόσεις με τη χρήση λιγότερων κεφαλαίων απ’ ότι απαιτούν οι δύο προηγούμενες επιλογές. Επαναλαμβάνουμε όμως πως για το μεγαλύτερο μέρος των επενδυτών δεν είναι η κατάλληλη επιλογή, ειδικά αν γίνει μέσα από τις περίφημες πλατφόρμες που διαφημίζονται στο διαδίκτυο ή προωθούνται από επίμονους άγνωστους στο τηλέφωνό μας.
Αφήσαμε τελευταία μία επιλογή που μπορεί να δώσει πολύ μεγάλες αποδόσεις στην περίπτωση που ο χρυσός συνεχίσει την ανοδική του πορεία για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς αυτή να είναι κατ’ ανάγκην θεαματική. Αυτή είναι η αγορά μετοχών των εταιρειών που διαθέτουν ορυχεία χρυσού. Οι μετοχές των χρυσωρυχείων πάντα αργούν να ακολουθήσουν την άνοδο της τιμής του μετάλλου αλλά όταν αποφασίσουν να «πάρουν μπρος» συνήθως δίνουν πολύ μεγαλύτερες αποδόσεις. Αφού μιλάμε για μεγαλύτερες αποδόσεις είναι προφανές πως υπάρχει και μεγαλύτερος κίνδυνος και απαιτείται πολλή μελέτη πριν την οποιαδήποτε επενδυτική κίνηση.
Δεν είναι πολύ δύσκολο για κάποιον επενδυτή να βρει πληροφορίες για τις μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου, για τις οποίες υπάρχουν και οι εκθέσεις των αναλυτών των τραπεζών και των χρηματιστηριακών εταιρειών. Για τις μικρότερες εταιρείες όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα και απαιτείται μεγάλη προσοχή.
Υπάρχει επίσης, για όποιον ενδιαφερθεί για αυτή την επιλογή, και η δυνατότητα αγοράς κάποιων ETF που επενδύουν στις μετοχές των εταιρειών χρυσωρυχείων αλλά χρειάζεται πιο πολύ μελέτη και προσοχή από ότι στην περίπτωση των ETF που επενδύουν απ’ ευθείας σε χρυσό. Η επένδυση σε χρυσωρυχεία δεν ταιριάζει σε πολλούς επενδυτές, αν όμως κάποιος έχει διάθεση για μελέτη και πιστεύει πραγματικά στις θετικές προοπτικές του χρυσού, αξίζει να την λάβει υπόψη του.
Για να επανέλθουμε και στον σημερινό μας τίτλο, είναι γεγονός πως αυτή την εποχή τα πράγματα φαίνονται αρκετά αισιόδοξα για τον χρυσό και άλλα πολύτιμα μέταλλα. Χωρίς να μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως αυτή η αισιοδοξία δεν θα μετατραπεί σύντομα σε απογοήτευση, θεωρούμε αρκετά λογική κίνηση την επένδυση μέρους των διαθεσίμων ενός επενδυτή στον χρυσό, με την προϋπόθεση βέβαια πως θα μελετήσει αρκετά την κίνησή του πριν ξεκινήσει. Ο τρόπος που θα επιλέξει για να κάνει αυτή την κίνηση είναι φυσικά κάτι που θα αποφασίσει μόνος του, λογικά όμως δεν θα διαφέρει και πολύ από αυτούς που αναφέρθηκαν παραπάνω.