Γιατί ο στόχος της Ευρώπης να στερήσει πολύτιμους πόρους από την πολεμική μηχανή της Ρωσίας μέσω της απόφασης για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο είναι «κενό γράμμα» για τους επόμενους έξι μήνες; Γιατί το μπαλάκι της τιμωρίας της Ρωσίας περνάει πλέον στις ναυτιλιακές ασφαλιστικές εταιρείες, τις τράπεζες και τους πλοιοκτήτες; Οι λεπτομέρειες μιας «κολοβής» συμφωνίας των 27 που δίνουν χρόνο στην Ευρώπη αλλά και χρόνο στη Ρωσία να προετοιμάσουν την επόμενη μέρα ενός οριστικού(;) διαζυγίου. Για πού το έβαλαν οι τιμές του πετρελαίου;
Καλό θα είναι να συνηθίσουμε τις ειδήσεις για νέα κάθε φορά ρεκόρ του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, τουλάχιστον για λίγους μήνες ακόμα.
Τον Μάιο, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη εκτινάχθηκε στο 8,1% τον Μάιο από το 7,4% τον Απρίλιο, έναντι εκτιμήσεων για άνοδο 7,7%, καθώς η αύξηση των τιμών συνέχισε να διευρύνεται.
Στην Ελλάδα, ο πληθωρισμός σημείωσε ακόμα μεγαλύτερο άλμα, στο 10,7% από 9,1% τον Απρίλιο, που αποτελεί και το πέμπτο υψηλότερο ποσοστό της Ευρωζώνης.
Τους λόγους που ανεβαίνουν οι τιμές τους έχουμε μάθει πλέον απ’ έξω. Τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα μετά την πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και μια βαριά σειρά κυρώσεων προς τη Ρωσία, είχαν σαν αποτέλεσμα οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων να σημειώσουν κάθετη άνοδο.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η βασανιστική άνοδος τιμών θα συνεχιστεί μετά τη συμφωνία των 27 ηγετών της Ευρώπης για το έκτο πακέτο κυρώσεων στη Ρωσία.
Βλέπετε, αν και κολοβό, όπως περιμέναμε άλλωστε το έκτο πακέτο των ευρωπαϊκών κυρώσεων στην ουσία πυροδοτεί έναν νέο κύκλο ανόδου του πετρελαίου, τη στιγμή που η στενότητα της αγοράς φυσικού αερίου και του άνθρακα αυξάνουν τη ζήτηση για τον μαύρο χρυσό, ενώ το θέρος στο βόρειο ημισφαίριο τροφοδοτεί τη ζήτηση για βενζίνη και λοιπά διυλισμένα προϊόντα.
Η συμφωνία για την απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ έχει ως στόχο να κόψει μια μεγάλη πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική μηχανή της Ρωσίας, όμως ταυτόχρονα «κόβει» πάνω από τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία.
Το πρόβλημα είναι ότι αν εστιάσει κανείς όχι σε έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά στο αμέσως επόμενο διάστημα, αυτός που χάνει περισσότερα στην παρούσα φάση είναι η Ευρώπη.
Η προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω των αγωγών, μπορεί να προστατεύει προς το παρόν κάποιες οικονομίες για τις οποίες προς το παρόν δεν υπάρχει εναλλακτική υποκατάστασης των ρωσικών υδρογοναθράκων, όμως για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες σημαίνει κάτι πολύ απλό: Θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε ένα πολύ πιο ακριβό κόστος ζωής.
Ο στόχος της Ευρώπης είναι στον «αέρα» για έξι μήνες
Η ΕΕ κατάφερε να καταλήξει στην προχθεσινή έκτακτη σύνοδο κορυφής στην απόφαση να μειώσει κατά 90% τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία εντός του 2022, ενώ για το «υπόλοιπο» 10% το Συμβούλιο θα επανέλθει το «ταχύτερο δυνατό».
Αυτό ακριβώς το «υπόλοιπο 10%» διασφαλίζει προς το παρόν τις ανάγκες της Ουγγαρίας, της Τσεχίας και της Σλοβακίας, οι οποίες εξαρτώνται άμεσα από το ρωσικό πετρέλαιο που φτάνει σε αυτές μέσω του αγωγού Druzhba και ως περίκλειστες χώρες, δεν μπορούν εύκολα να αναπληρώσουν το ρωσικό πετρέλαιο μέσω άλλων «οδών».
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η εξαίρεση των εισαγωγών αυτών των τριών χωρών μέσω του συγκεκριμένου αγωγού είναι «open-ended», έτσι ώστε να δοθεί όλος ο απαραίτητος χρόνος για την εξεύρεση μιας ουσιαστικής λύσης για τον ενεργειακό τους εφοδιασμό.
Χάρη στην εξαίρεση αυτή όμως, η Ευρώπη κατάφερε να καταλήξει σε μια συμφωνία για το έκτο πακέτο κυρώσεων, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί εντός της εβδομάδας από τους μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών - μελών και να υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Προκειμένου να εξασφαλισθεί το ποσοστό του 90% και ταυτόχρονα να εξασφαλισθεί η άρση του βέτο της Ουγγαρίας και να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια των τριών χωρών της ανατολικής Ευρώπης, η Γερμανία και η Πολωνία έβαλαν «πλάτη», αναλαμβάνοντας εθελοντικά τη δέσμευση να σταματήσουν τις εισαγωγές τους μέσω του αγωγού Druzhba.
Όμως, όπως αναμενόταν, η «πλάτη» αυτή θα έχει μια καλή χρονοκαθυστέρηση. Το παραπάνω μέτρο θα εφαρμοστεί σταδιακά ως το τέλος του έτους, δηλαδή σε βάθος έξι μηνών για το αργό και οκτώ μηνών για τα προϊόντα διύλισης.
Τουτέστιν, το περίφημο εμπάργκο προς το ρωσικό πετρέλαιο δεν θα ισχύσει άμεσα, κάτι που συνεπάγεται ότι για τους αμέσως επόμενους μήνες η Ρωσία όχι μόνο θα συνεχίσει να πουλά το πετρέλαιό της σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά θα το πουλά και σε αυξημένες τιμές.
Αυτό σημαίνει extra κόστη για τις ενεργειακές εισαγωγές της Ευρώπης, ενώ θα επαναλάβουμε για άλλη μια φορά ότι η Ευρώπη επωμίζεται και το κόστος της προσαρμογής πολλών ευρωπαϊκών διυλιστηρίων στο ελαφρύτερο αργό της Μέσης Ανατολής, καθώς είναι προσαρμοσμένα στην επεξεργασία του βαρύτερου μείγματος των Ουραλίων.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, ο λογαριασμός για την Ευρώπη είναι μάλλον «τσουχτερός», ενώ ο στόχος της να στερήσει πολύτιμους πόρους από την πολεμική μηχανή της Ρωσίας είναι «κενό γράμμα» για τους αμέσως επόμενους έξι μήνες.
Μόνο ένα πλήρες άμεσο εμπάργκο που θα περιλάμβανε και το φυσικό αέριο θα μπορούσε πράγματι να στραγγαλίσει τους πόρους της Ρωσίας και να την ωθήσει να σταματήσει άμεσα τον πόλεμο.
Όμως, όπως έχουμε εξηγήσει πολλάκις, η Ευρώπη χρειάζεται χρόνο για να χτίσει την επόμενη μέρα της ενεργειακής της ανεξαρτησίας από τη Ρωσία. Και αυτό η Ρωσία το γνωρίζει.
Πύρρειος νίκη για τη Ρωσία καθώς ο δικός της λογαριασμός είναι υπό έκδοση
Χάρη στη «χρονοκαθυστέρηση» των ευρωπαϊκών κυρώσεων όσον αφορά το ρωσικό πετρέλαιο, η Ρωσία έχει όλο τον χρόνο να κάνει τις δικές της προσαρμογές.
Εν ολίγοις, θα πρέπει να βρει ένα νέο δίκτυο πελατών τόσο για το ρωσικό πετρέλαιο όσο και για το φυσικό αέριο σε δεύτερο χρόνο.
Η Κίνα και η Ινδία ήδη έχουν αρχίσει να λειτουργούν ως αντικαταστάτες του ευρωπαϊκού μεριδίου, αλλά και του μεριδίου των ΗΠΑ και της Βρετανίας που έχουν θεσπίσει εδώ και εβδομάδες εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.
Όμως η στροφή της Ρωσίας προς την Ασία δεν είναι άνευ κόστους, καθώς θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες υποδομές και νέες εφοδιαστικές αλυσίδες. Βλέπετε, τα χιλιόμετρα μεταφοράς των ρωσικών υδρογοναθράκων προς την Ασία είναι πολλαπλάσια από εκείνα για τη μεταφορά τους στην Ευρώπη.
Η Ρωσία θα πρέπει να εξασφαλίσει αρκετά δεξαμενόπλοια για να μεταφέρει το πετρέλαιο από την Ευρώπη στην Ασία. Το ερώτημα εδώ είναι ποια θα είναι η απόφαση των ναυτιλιακών ασφαλιστικών εταιρειών, των τραπεζών αλλά και των πλοιοκτητών. Θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη Ρωσία βλέποντας ένα νέο Ελντοράντο για τον κύκλο εργασιών τους ή θα αρνηθούν λόγω του κινδύνου μελλοντικών κυρώσεων από την Ευρώπη;
Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα και την απάντηση θα τη δούμε στο μέλλον.
Προς το παρόν η ποσότητα του ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται στην Ινδία και την Κίνα κινείται σε επίπεδα ρεκόρ, και σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg, περίπου 74 έως 79 εκατ. βαρέλια βρίσκονταν εν πλω την τρίτη εβδομάδα του Μαΐου με κατεύθυνση προς τις αγορές της Ασίας.
Πρόκειται για υπερδιπλάσια ποσότητα σε σχέση με τα 27 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου που «έπλεαν» προς την Ασία την εβδομάδα ακριβώς πριν την έναρξη του πολέμου.
Οι αναλυτές της αγοράς πετρελαίου υπολογίζουν ότι παρά το γεγονός ότι η ρωσική παραγωγή πετρελαίου έχει μειωθεί από την αρχή του πολέμου κατά 1,6 δισ. βαρέλια, εντούτοις χάρη στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου, τα έσοδα της Ρωσίας από τις πωλήσεις υδρογοναθράκων θα αυξηθούν στα 180 δισ. δολάρια.
Προς το παρόν λοιπόν η Ρωσία «απολαμβάνει» σημαντικά οφέλη από τις υψηλές τιμές του πετρελαίου παρά τις κυρώσεις και το εμπάργκο. Όπως έχουμε όμως αναλύσει στο παρελθόν, μεσο-μακροπρόθεσμα η παραγωγή και τα έσοδα θα μειωθούν καθώς η Ρωσία οδηγείται σε έναν τεχνολογικό «μεσαίωνα».
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εδώ και μήνες η Ρωσία έχει χάσει την πρόσβασή της στον τεχνολογικό εξοπλισμό και τους ημιαγωγούς για τη στρατιωτική και πετρελαϊκή βιομηχανία της, μετά την απαγόρευση εξαγωγών αυτών των ειδών από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία και την απαγόρευση της ΕΕ για νέες επενδύσεις στη Ρωσία στον πετρελαϊκό και αμυντικό τομέα.
Πώς μεταφράζεται αυτή η εξέλιξη; Στο ότι η πρόσβαση της Ρωσίας στην καινοτομία της Δύσης θα αποκοπεί για πάρα πολλά χρόνια. Αυτός είναι ένας «λογαριασμός» που κάποια στιγμή θα παραλάβει η Ρωσία. (Σ.Σ: περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Για την ώρα μπορεί να απολαμβάνει τις υψηλές τιμές του πετρελαίου, καθώς δεν υπάρχει πολύ ελεύθερο διαθέσιμο πετρέλαιο στην παγκόσμια αγορά και ο ΟΠΕΚ δεν δείχνει καμία διάθεση να «βάλει πλάτη» επιμένοντας στη στρατηγική των σταδιακών και μετριοπαθών αυξήσεων των επιπέδων παραγωγής, έτσι ώστε η ζήτηση να είναι πίσω από την προσφορά και οι τιμές να παραμένουν υψηλά, με αυξητικές τάσεις ακόμα και ως τα 150 δολάρια/βαρέλι.
Εκτός και αν την Πέμπτη 2 Ιουνίου, το καρτέλ κατά τη σύνοδό του μας κάνει την έκπληξη..
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
