Με ένα μικρό ράλι ανακούφισης η Wall Street κατάφερε να… σπάσει τα μάγια, δίνοντας τέλος σε ένα σερί τεσσάρων εβδομάδων με απώλειες. Στις συναλλαγές της Παρασκευής, μάλιστα, τα περισσότερα χρηματιστηριακά ταμπλό του πλανήτη πρασίνισαν, με ώθηση από τα στοιχεία για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ που δείχνουν ότι η αμερικανική οικονομία προσγειώνεται ομαλά. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι ο ορίζοντας είναι καθαρός για τις αγορές.
Θα μπορούσε η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου να είναι πολύ σύντομη: τα υψηλά επιτόκια και η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων. Όμως η ανασφάλεια που έχει κυριεύσει τους επενδυτές παγκοσμίως έχει βαθύτερα αίτια.
Οι σοβαρές αναταράξεις στην αγορά ομολόγων έχει τη δυναμική να εξελιχθεί υπό προϋποθέσεις σε μία κρίση που θα βγάλει στην επιφάνεια όλες τις παθογένειες και τις κακές πρακτικές που οι ισχυροί του κόσμου έχουν επιτρέψει όλα αυτά τα χρόνια στις αγορές. Όπως λ.χ. η μεγάλη μόχλευση σε κάποια επενδυτικά προϊόντα και ο υπερβολικός δανεισμός.
Οι επενδυτές έχουν στείλει το δικό τους μήνυμα. Οι τέσσερις διαδοχικές εβδομάδες απωλειών για τον S&P 500 δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Συμβαίνει σε περιόδους αυξημένης αβεβαιότητας και σήμερα η αιτία είναι η μεγάλη άνοδος των ομολογιακών αποδόσεων. Αν το sell-off στα ομόλογα συνεχιστεί, τότε θα πρέπει να αναμένουμε ότι τα χρηματιστήρια θα δεχθούν και νέες πιέσεις. Και όσο αυξάνονται οι πιέσεις στις μετοχές, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος ατυχήματος.
Ακόμη όμως και αν αποκλιμακωθούν οι πιέσεις στα ομόλογα και αποτραπεί μία πιο γενικευμένη κρίση, ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι το βασικό σενάριο δεν προβλέπει ένα μεγάλο ανοδικό ράλι μέσα στους επόμενους μήνες. Και αυτό γιατί είναι θολό, αβέβαιο και… μυστήριο, το outlook των επόμενων τριμήνων για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, καθώς οι κεντρικές τράπεζες επιμένουν στα υψηλά επιτόκια.
Σύμφωνα με την SocGen, οι επενδυτές έχουν μπροστά τους ακόμη έξι μήνες για να κάνουν… το σωστό, ήτοι να αγοράσουν στην πτώση μετοχές του S&P 500 και να ωφεληθούν στην άνοδο που θα ακολουθήσει, ενώ η Capital Economics προβλέπει πτώση του S&P 500 στο επίπεδο των 4.200 μονάδων στο τέλος του 2023. Οι επενδυτές φοβούνται ότι η περαιτέρω άνοδος των αποδόσεων κυρίως των αμερικανικών κρατικών ομολόγων θα έχει σημαντικό αντίκτυπο σε μετοχές συγκεκριμένων κλάδων με μεγάλη μόχλευση, όπως των utilities.
Στην Γηραιά Ήπειρο τα προβλήματα είναι δεδομένα. Το sell-off στα ομόλογα διαμορφώνει μία συγκεκριμένη κατάσταση που η Ευρώπη θα ήθελε να αποφύγει. Με το κόστος δανεισμού της Ιταλίας να βρίσκεται σταθερά πλέον πέριξ του 5% έχουν αρχίσει ήδη να εκφράζονται ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του ιταλικού χρέους. Ένα χρέος που ξεπερνά τα 3 τρισ. δολάρια και το 145% του ΑΕΠ, είναι ικανό να προκαλέσει κρίση συστημικού χαρακτήρα.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην ΕΚΤ έχουν γίνει οι πρώτες συζητήσεις για το θέμα και θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων θα κλείσει εδώ για να μην επιδεινωθεί περαιτέρω η κατάσταση. Δεν έχει μπει στο τραπέζι το θέμα πιθανής παρέμβασης της ΕΚΤ στις αγορές για να αποτραπούν τα χειρότερα, όμως η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ της αλλαγής πλεύσης, ως πρώτο βήμα για την εξομάλυνση των συνθηκών.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Euro Stoxx 50 κερδίζει 9% μέσα στο 2023 αλλά χάνει 8% από τα υψηλά που κατέγραψε στο τέλος Ιουλίου, δείχνοντας ότι ακολουθεί το ίδιο μοτίβο με τη Wall Street, αλλά από άλλη βάση. Υπενθυμίζεται ότι ο S&P 500 έχει απωλέσει μεγάλο μέρος των κερδών της φετινής χρονιάς και πλέον βρίσκεται περίπου στο +10%, έχοντας φτάσει νωρίτερα μέσα στο καλοκαίρι έως το +20%.
