Μεθαύριο Πέμπτη θα ξεκινήσει στο Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων η διάσκεψη COP28, δηλαδή στην ουσία ένα συνέδριο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών με θέμα την κλιματική αλλαγή και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την αντιμετώπισή της.
Όπως αναφερόταν σε σχετικό άρθρο του Bloomberg από την 10η Νοεμβρίου, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να ηγηθούν της προσπάθειας για την υιοθέτηση του στόχου για τριπλασιασμό της ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2022.
Στο ίδιο άρθρο διαβάζουμε πως πολλές χώρες εκτός των ΗΠΑ και της Ε.Ε. έχουν δεσμευθεί δημοσίως πως θα υποστηρίξουν αυτή την πρωτοβουλία και πως παρόλα αυτά τον πιο σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου θα τον παίξουν η Ινδία και η Κίνα, οι οποίες δεν έχουν ακόμα ξεκαθαρίσει αν θα τον υποστηρίξουν και αυτές. Το γιατί είναι σημαντική η στάση των δύο μεγαλύτερων οικονομικών δυνάμεων της Ασίας είναι πολύ εύκολο να το αντιληφθούμε.
Αυτό που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε είναι η ανησυχία για το αν η Κίνα θα υιοθετήσει δημοσίως αυτόν τον στόχο ή όχι. Με αυτό εννοούμε πως οι κινήσεις της κινεζικής ηγεσίας δεν αφήνουν καμία αμφιβολία πως έχει την πρόθεση να αναπτύξει με ταχείς ρυθμούς την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Ένα εκτενέστατο χθεσινό άρθρο του Bloomberg μπορεί εύκολα να μας πείσει για τις κινεζικές προθέσεις, τουλάχιστον για όσο διάστημα κυβερνά ο πρόεδρος Xi Jinping, ο οποίος είχε κάνει τις σχετικές εξαγγελίες το 2021 χωρίς να δώσει πολλές λεπτομέρειες.
Σύμφωνα με την έρευνα των δημοσιογράφων και των ερευνητών του διεθνούς πρακτορείου και του συνδεδεμένου με αυτό BNEF (Bloomberg New Energy Finance), αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα εξάπλωσης των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, κυρίως από αιολική και ηλιακή ενέργεια.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του BNEF, οι οποίοι δημοσιοποιήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, η κινεζική δυναμικότητα των ΑΠΕ ήταν στο τέλος του 2022 1.236 Gigawatt, ή αλλιώς 1,236 Terawatt. Η πρόβλεψη του BNEF για το 2030 είναι πως η δυναμικότητα των ΑΠΕ θα έχει φθάσει περίπου τα 3,90 Terawatt, δηλαδή θα ξεπεράσει τον στόχο του τριπλασιασμού. Εντύπωση κάνει το γεγονός πως το BNEF δεν βλέπει καμία άλλη χώρα να είναι σε θέση να πιάσει αυτόν τον στόχο, ανεξάρτητα από το αν έχει δεσμευθεί για την επίτευξή του ή όχι.
Πώς όμως θα το καταφέρει αυτό η Κίνα; Στην απάντηση αυτού του ερωτήματος μπορεί να μας βοηθήσει η λεπτομερής δημοσιογραφική έρευνα του Bloomberg. Ένα σημαντικό κομμάτι της απάντησης βρίσκεται μέσα στις αχανείς κινεζικές ερήμους όπως η Γκόμπι, η Κουμπούκι και η Τάκλα Μακάν και άλλες λιγότερο γνωστές που βρίσκονται στις επαρχίες της Εσωτερικής Μογγολίας, του Gansu, του Xinjiang, του Shaanxi και του Qinghai και χαρακτηρίζονται από πολύ ισχυρό ηλιακό και αιολικό δυναμικό.
Μέσα σε αυτές έχει ξεκινήσει ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που προβλέπει την κατασκευή περίπου 225 τεράστιων εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από τον ήλιο και τους ανέμους, μέχρι το 2030. Πολλά από αυτά βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή και κάποια έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Ένα τέτοιο βρίσκεται στην έρημο Κουμπούκι της Εσωτερικής Μογγολίας, περίπου 500 χιλιόμετρα μακριά από το Πεκίνο.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, αυτό που από μακριά θα μπορούσε κανείς να το περάσει για όαση στην έρημο είναι μία τεράστια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση που έχει έκταση είκοσι φορές όσο το Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης και τροφοδοτεί περίπου 1,1 εκατομμύριο σπίτια με καθαρή ενέργεια. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση ανήκει στην πρώτη δέσμη των έργων που περιλαμβάνει το πρόγραμμα του προέδρου Xi Jinping και η οποία βαίνει ήδη προς ολοκλήρωση.
Η δυναμικότητα των εγκαταστάσεων της πρώτης δέσμης εκτιμάται πως είναι της τάξης των 97 Gigawatt και, σύμφωνα πάντα με το Bloomberg, θα αρκεί για την τροφοδοσία με ρεύμα τουλάχιστον 95 εκατομμυρίων κατοικιών. Στις εγκαταστάσεις που ανήκουν σε αυτή την δέσμη περιλαμβάνονται αρκετές μέσα στις ερήμους της Εσωτερικής Μογγολίας, του Shaanxi Qinghai. Γύρω στα 20 GW από αιολική και ηλιακή ενέργεια είναι σχεδόν έτοιμα μέσα στην Εσωτερική Μογγολία και περίπου άλλα τόσα στις δύο άλλες επαρχίες μαζί και σχεδόν όλα αυτά έχουν κατασκευαστεί μέσα σε ερήμους.
Η κατασκευή εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στην έρημο προβλέπεται να συνεχιστεί και στην δεύτερη δέσμη έργων, η οποία ήδη έχει κάνει τα πρώτα της βήματα. Ένα χαρακτηριστικό έργο είναι αυτό που θα γίνει στην πόλη Hangjin Banner, η οποία βρίσκεται μέσα στην έρημο Όρντος της Εσωτερικής Μογγολίας, και θα έχει παραγωγική δυναμικότητα 12 GW, δηλαδή συγκρίσιμη με τη συνολική δυναμικότητα των ΑΠΕ της Δανίας.
Σύμφωνα με την έρευνα του Bloomberg, οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και τους ανέμους στις ερήμους θα έχουν συνολική ισχύ 455 Gigawatt όταν ολοκληρωθούν το 2030. Για να πάρουμε μία ιδέα του τι σημαίνει αυτό, το Bloomberg αναφέρει πως αυτή η ισχύς είναι ίση με το άθροισμα της τωρινής συνολικής ισχύος των πάσης φύσεως εργοστασίων παραγωγής ενέργειας της Βραζιλίας, της Αυστραλίας, της Ινδονησίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Όπως είδαμε νωρίτερα, η συνολική δυναμικότητα των νέων σταθμών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ από το 2023 μέχρι το 2030 αναμένεται πως θα ανέλθει σε περίπου 2.664 Gigawatt, πράγμα που σημαίνει πως η ενέργεια από την έρημο θα αποτελεί περίπου το 17% των νέων εγκαταστάσεων. Τα νούμερα είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Η συνολική προσθήκη νέων εγκαταστάσεων το 2023 αναμένεται να είναι της τάξης των 300 GW και πλέον, τη στιγμή που το 2022 η συνολική προσθήκη νέων σταθμών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ ήταν 338 GW παγκοσμίως.
Το κόστος της κατασκευής όλων αυτών των σταθμών από τώρα μέχρι το 2030 μαζί με το κόστος κατασκευής των δικτύων μεταφοράς ενέργειας δεν εύκολο να υπολογιστεί θα είναι όμως σίγουρα της τάξης των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Αν η χώρα καταφέρει να εντάξει με επιτυχία τους νέους σταθμούς παραγωγής ενέργειας στο δίκτυο μεταφοράς, τότε θα πρόκειται για άθλο. Το πως θα πάνε τα πράγματα σε αυτόν τον τομέα θα αρχίσει να φαίνεται σταδιακά καθώς θα αυξάνεται γεωμετρικά η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ σε όλη την κινεζική επικράτεια και ειδικά στις απομακρυσμένες ερήμους.
Φυσικά δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε αν τα σχέδια του προέδρου Xi Jinping θα ολοκληρωθούν όπως τα έχει φανταστεί. Δεν μπορούμε όμως να μην παρατηρήσουμε πως παρά το γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ ηγούνται του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, η μόνη χώρα που φαίνεται αυτή τη στιγμή ικανή να πραγματοποιήσει τον στόχο του τριπλασιασμού των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ είναι η Κίνα, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα προμηθεύσει και όλο τον κόσμο με το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού για την κατασκευή των δικών τους σταθμών. Είναι άραγε η Κίνα ο παγκόσμιος οδηγός στην πράσινη μετάβαση; Ενδιαφέρον το ερώτημα, χωρίς μονοσήμαντη απάντηση.
