O διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Financial Times υποστήριξε ότι με δεδομένο τον ταχύ ρυθμό αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ακόμη δύο μειώσεις επιτοκίων μέσα στο 2024 αλλά και περαιτέρω πτώση το 2025.
Τι σηματοδοτεί αυτή η πρόβλεψη για την τσέπη μας (αν φυσικά επιβεβαιωθεί); Επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή δεν σημαίνει ότι σταματούν να ακριβαίνουν οι τιμές. Απλώς «φρενάρει» ο ρυθμός των ανατιμήσεων σε ένα επίπεδο αρκετά κοντινό ή και λίγο χαμηλότερο από τον ρυθμό μεταβολής των εισοδημάτων. Και αυτό είναι καλό, διότι σταματάμε να χάνουμε -υπό προϋποθέσεις και σίγουρα όχι όλοι- πραγματικό εισόδημα.
Είναι κάτι, όμως, που μπορεί να γίνει φθηνότερο μέσα στη χρονιά που έρχεται; Αφού ξεκινήσαμε από τα επιτόκια, ας μείνουμε σε αυτά. Είναι πολύ πιθανό, οι εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες που εξυπηρετούν στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια, να δουν μείωση στη δόση του δανείου τους ειδικά από το Μάρτιο του 2025. Το τελευταίο 18μηνο, οι τράπεζες έβαλαν τα πλαφόν για να ανακόψουν τις αυξήσεις στις δόσεις (είχε προηγηθεί βέβαια ένα ράλι άνω των τριών μονάδων) αλλά τώρα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις τα επιτόκια να πέσουν μέσα στο 2025 χαμηλότερα από το πλαφόν. Αντίστοιχα, ελαφρύνσεις μπορεί να προκύψουν και σε άλλες δόσεις δανείων αρκεί τα επιτόκια να είναι κυμαινόμενα.
Στα είδη διατροφής, γίνεται μια προσπάθεια από το υπουργείο Ανάπτυξης να υπάρξει ένας νέος γύρος μειώσεων από τους προμηθευτές και τα supermarket αλλά και να μπει μια τάξη στο καθεστώς των προσφορών. Αν υπάρχει ένα προϊόν για το οποίο υπάρχει αισιοδοξία ότι η τιμή του θα πέσει, αυτό είναι το ελαιόλαδο. Η αποκλιμάκωση βέβαια θα ξεκινήσει από τον… ουρανό και οφείλεται στην αισιοδοξία ότι η φετινή σεζόν θα κλείσει με σαφώς υψηλότερη παραγωγή συνολικά στη Μεσόγειο. Υπάρχουν πάντως άλλα «μέτωπα» στον τομέα των τροφίμων που είναι ανοικτά και μεγάλα: παράδειγμα ο καφές, η διεθνής τιμή του οποίου έχει φτάσει στα ύψη. Όπως και το βούτυρο.
Στο μέτωπο της ενέργειας, παρά την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή και τους φόβους για την πορεία της τιμής του πετρελαίου, προς το παρόν οι αγορές δείχνουν αυτοσυγκράτηση. Το μπρεντ επανήλθε κάτω από τα 77 δολάρια και επειδή σε πέντε ημέρες ξεκινά η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας να αγοράσουμε με λιγότερα από 1,2 ευρώ το λίτρο. Σημαντική διαφορά σε σχέση με τα 1,4 ευρώ που ξεκίνησε η περυσινή σεζόν. Ενδείξεις αποκλιμάκωσης υπάρχουν για την ώρα και στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Βέβαια, εκεί θα χρειαστεί υπομονή καθώς θα μπούμε και πάλι σε περίοδο αλλαγών. Αλλαγή στο νυχτερινό, αλλαγή και στο πράσινο οπότε οι καταναλωτές θα πρέπει και πάλι να μπουν σε διαδικασία εκπαίδευσης και προσαρμογής.
Για τα ενοίκια, προς το παρόν δεν υπάρχει αχτίδα αισιοδοξίας, καθώς οι τιμές των ακινήτων εξακολουθούν να ανεβαίνουν. Όσον αφορά στις υπηρεσίες, όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία της ζήτησης, η οποία προφανώς και παίζει μεγαλύτερο ρόλο από το κόστος.
