Θα πυροδοτήσει η πανδημία COVID-19 ένα νέο υπερκύκλο στα εμπορεύματα; η επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs το πιστεύει. Η περυσινή άνοδος στις τιμές πολλών εμπορευμάτων μπορεί να θεωρήθηκε ως ανάκαμψη “τύπου V” μετά την εμφάνιση των εμβολίων κατά του κορονοϊού, ωστόσο η άποψη της Goldman Sachs είναι ότι βρισκόμαστε στην αυγή ενός πιο μακροχρόνιου και δομικού bull market στην αγορά των εμπορευμάτων.
«Κοιτώντας τη δεκαετία του 2000, πιστεύουμε οτι παρόμοιοι δομικοί παράγοντες με αυτούς που οδήγησαν τα εμπορεύματα τότε, ενεργοποιούνται και σήμερα,» αναφέρει ο οίκος σε έκθεση του με τίτλο «Μαρσάροντας για ένα δομικό bull market».
H δεκαετία του 2000 ήταν δεκαετία μετασχηματισμού για τις τιμές των μετάλλων λόγω των τεκτονικών μεταβολών στη ζήτηση, αποτέλεσμα της εκβιομηχάνισης και της αστικοποίησης σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες. και ιδιαίτερα στην Κίνα.
Ο χαλκός, μπροστάρης στον τομέα των μετάλλων, σημείωσε άνοδο από τα $2.000 τον τόνο το 2000 σε υψηλό ρεκόρ στα $10.190 τον Φεβρουάριο του 2011. Μετά όμως η υπερβολή του υπερκύκλου αυτού διορθώθηκε κατά τη διάρκεια ενός τετραετούς bear market που εξαντλήθηκε προς το τέλος του 2015, απογοητευοντας πολλούς επενδυτές που πίστεψαν στις προοπτικές των μετάλλων.
Εκτοτε, δεν έχει ακουστεί εκτεταμένη συζήτηση για ένα υπερκύκλο στα εμπορεύματα και αυτό κάνει την πρόβλεψη της Goldman Sachs αξιοσημείωτη.
Τι είναι οι υπερκύκλοι και γιατί ο τελευταίος αποδείχτηκε τόσο βραχύβιος; Και γιατί μερικά από τα καλύτερα μυαλά της Wall Street πιστεύουν ότι βρισκόμαστε στο χάραμα ενός νέου κύκλου;
O υπερκύκλος μπορεί να περιγραφεί ως μια χρονική περίοδος μεγαλύτερη της δεκαετίας κατά τη διάρκεια της οποίας οι τιμές των βασικών μετάλλων κινούνται με ρυθμούς που υπερβαίνουν τη μακροχρόνια τάση, οδηγούμενες από δομικές αλλαγές στη ζήτηση, σύμφωνα με τον ορισμό μελέτης των Ηνωμένων Εθνών το 2012.
Δύο κλασικά παραδείγματα αποτελούν η βιομηχανoποίηση των ΗΠΑ τον 19ο αιώνα και η μεταπολεμική αναδόμηση της Ευρώπης και της Ιαπωνίας τη δεκαετία του 1950. Ο υπερκύκλος της δεκαετίας του 2000 αρχικά ακολούθησε το ίδιο μοτίβο, αυτή τη φορά όμως στις οικονομίες των BRICS – Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα.
Η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση που ακολούθησε όμως έσβησε το «υπέρ» από τον κύκλο, με μόνη την Κίνα να διπλασιάζει τις δαπάνες στους κλάδους υποδομών και κατασκευών.
Ολες οι άλλες χώρες έσβηναν χρηματοοικονομικές πυρκαγιές, διασώζοντας τράπεζες. Αυτό δεν βοήθησε καθόλου τη ζήτηση για εμπορεύματα. Στα μέσα της δεκαετίας ακόμη και η Κίνα έχασε τη δυναμική της με τους αξιωματούχους να προσπαθούν να μαζέψουν την υπερβάλλουσα ρευστότητα που δημιούργησε η ξέφρενη σπατάλη χρήματος το 2009-11 για να τονωθεί η οικονομία.
Το αποτέλεσμα ήταν η άνθηση του κύκλου στα εμπορεύματα τη δεκαετίας του 2000 να καταλήξει σε φιάσκο.
Ο δείκτης εμπορευμάτων GCSI (S&P/Goldman Sachs Commodity Index) σημείωσε πτώση 60%, σβήνοντας κέρδη τριών προηγούμενων δεκαετιών.
Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί τα funds που μπήκαν στο χορό των εμπορευμάτων το 2010 και 2011 έκτοτε τείνουν να πλησιάζουν τις αγορές αυτές με απόσταση. Και αυτό εξηγεί επίσης γιατί κανένας δεν χρησιμοποίησε ξανά τη λέξη «υπερκύκλος» για πολλά χρόνια, μέχρι σήμερα.
Η άποψη της Goldman για νέο υπερκύκλο βασίζεται στο πως θα ανακάμψει ο κόσμος από την πανδημία COVID-19, με έμφαση στην πράσινη βιομηχανική επανάσταση και στην εστίαση των πολιτικών στις κοινωνικές ανάγκες.
Με τη δέσμευση της Κίνας να γίνει ουδέτερη σε εκπομπές άνθρακα έως το 2060, και με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ να υπόσχεται οτι οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν στη Συμφωνία των Παρισίων, οι τάσεις περιορισμού των εκπομπών άνθρακα γινονται παγκόσμιες και συγχρονισμένες.
Αυτή η πράσινη ανάπτυξη, ισχυρίζεται η Goldman Sachs, «δυνητικά μπορεί να δημιουργήσει ένα κύκλο κεφαλαιακών δαπανών ισοδύναμο με αυτόν που οδήγησαν οι αναδυόμενες οικονομίες τη δεκαετία του 2000».
Η εξέλιξη αυτή όχι μόνο θα επηρεάσει τη ζήτηση για μέταλλα όπως τον χαλκό, αλλά θα έχει πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στις αγορές εργασίας και στις χώρες που κυρίως εξάγουν πρώτες ύλες.
Παράλληλα, η κοινή συνισταμένη στις πολιτικές ανάκαμψης που ακολουθούν οι κυβερνήσεις είναι ότι το αντίδοτο στη κοινωνική - και όχι χρηματοοικονομική - κρίση που βιώνει ο κόσμος δεν μπορεί να είναι άλλο παρά κοινωνική λύση.
«Οι αξιωματούχοι ανά τον κόσμο σηματοδοτούν ότι η εργασία και η αύξηση των απολαβών των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος αποτελεί ζήτημα-κλειδί για τις πολιτικές της μετά-COVID εποχής», αναφέρει η Goldman.
Οι αναδιανεμητικές πολιτικές είναι θετικές για τις προοπτικές των εμπορευμάτων καθώς τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος τείνουν να ξοδεύουν πολύ περισσότερο από το πρόσθετο χρήμα στις τσέπες τους.
Η χρηματοοικονομική στήριξη μετά την τελευταία κρίση ωφέλησε κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα, όπου η ροπή προς κατανάλωση είναι σημαντικά χαμηλότερη. Οι πλούσιοι απλά δεν έχουν την ανάγκη να ξοδέψουν το πρόσθετο εισόδημα σε αγορές περισσότερων αγαθών σε αντίθεση με τα φτωχότερα νοικοκυριά που καταναλώνουν σχεδόν όλο το πρόσθετο εισόδημα τους.
Οι αυξήσεις μισθών θα οδηγήσουν επίσης σε ταχύτερη ανάπτυξη στην κατασκευή κατοικιών, που ευνοεί την αγορά εμπορευμάτων.
Η άποψη της Goldman είναι ότι οι συγχρονισμένες σε μεγάλο βαθμό πολιτικές μετά την πανδημία μοιάζουν με αυτές του 1960, τότε που οι ΗΠΑ κήρυξαν τον «πόλεμο κατά της φτώχειας».
«Πιστεύουμε ότι η καλύτερη αναλογία όσον αφορά στο σημερινό περιβάλλον είναι ο υπερκύκλος της δεκαετίας του 1970 και όχι του 2000», λέει η επενδυτική τράπεζα.
Ο άλλος πυλώνας της θέσης της Goldman Sachs έχει να κάνει με την έλλειψη έτοιμης προσφοράς για να ικανοποιήσει την αλλαγή στη ζήτηση. Οι δαπάνες στο σύμπλεγμα εμπορευμάτων ήταν ήδη χαμηλές πριν από την πανδημία COVID-19. Τους τελευταίους μήνες υποχώρησαν περισσότερο. Εν τω μεταξύ η Κίνα απορροφά το πλεόνασμα της προσφοράς μετάλλων όπως ο χαλκός, το αλουμίνιο και σιδηρομετάλλευμα.
Η Goldman είναι ιδιαίτερα θετική για τον χαλκό με τιμή-στόχο τα $9.500 τον τόνο σε ορίζοντα 12 μηνών, παρά την άνοδο του από το χαμηλό των $4.371 τον Μάρτιο πέρυσι στα $7.935 σήμερα.
Ο χαλκός δεν είναι παρά ένα κομμάτι της συνολικής πρόβλεψης του οίκου για απόδοση 30% φέτος στην κατηγορία των εμπορευμάτων.
Σίγουρα η άποψη της Goldman's δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση το consensus της αγοράς. Αρκετοί αναλυτές βλέπουν εξασθένηση των τιμών φέτος καθώς η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας αναμένεται να επιβραδυνθεί μετά την εντυπωσιακή ανάκαμψη το 2020 και με τις υπόλοιπες οικονομίες να το παλεύουν ακόμη.
Αλλά αυτό είναι το χαρακτηριστικό των υπερκύκλων – πάντα είναι προφανείς εκ των υστέρων ενώ δύσκολα τους διακρίνει κανείς όταν ανατέλλουν.
Σε ομιλία του το 2016 ο πρώην επικεφαλής της μεταλλευτικής BHP Billiton παραδέχτηκε οτι οι βιομηχανίες εξόρυξης δεν είδαν τον υπερκύκλο του 2000 να έρχεται και βρέθηκαν απροετοιμαστες για το μεγαλύτερο boom των εμπορευμάτων της περιόδου αυτής.
Είμαστε στα πρόθυρα να ζήσουμε ένα νέο υπερκύκλο; Εχει ήδη αρχίσει; Ο καιρός θα το δείξει. Και αφού πρόκειται για υπερκύκλο, η δικαίωση της Goldman μπορεί να πάρει χρόνο.
Ενα όμως είναι σίγουρο. Η συζήτηση για νέο υπερκύκλο στα εμπορεύματα έχει επιστρέψει για τα καλά εξαιτίας της Goldman. Δεν το πιστεύετε; Δοκιμάστε ένα google search.
