Ένα διάδρομο ειρήνης για τη γειτονιά μας και τον πλανήτη χαρακτήρισε τον IMEEC ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε ομιλία του στην εκδήλωση της ινδικής δεξαμενής σκέψης «Observer Research Foundation», με τίτλο «Εταιρική Σχέση Ελλάδας - Ινδίας στο σημερινό γεωπολιτικό τοπίο» κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Νέο Δελχί.
Όπως ανέφερε, παρέχει μία εναλλακτική διαδρομή, διότι δεν μπορεί κανείς να βασίζεται απόλυτα σε μεμονωμένες διαδρομές. «Το παράδειγμα της Ρωσίας, η υπερβολική εξάρτηση της Ευρώπης από ρωσικό φυσικό αέριο αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση».
«Ο IMEEC θα είναι έργο - ορόσημο για το μέλλον», σημείωσε. «Είναι καιρός να αρχίσουμε να το σκεφτόμαστε σοβαρά. Δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα ή τον Λίβανο».
«Πρέπει να έχουμε μία πολύ ισχυρή συμμαχία ομονοούντων κρατών που να βασίζεται σε δημοκρατικές αξίες, την ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, αγαθών, αλλά και πληροφορίας, προκειμένου να αναπτυχθεί η νέα αυτή οδός».
Σημείωσε πως Ελλάδα και Ινδία έχουν στρατηγική σχέση υψηλής σημασίας με αμοιβαίο σεβασμό και τόνισε πως «το δόγμα των διεθνών σχέσεων θα αναδιαμορφωθεί δραματικά λόγω των νέων προκλήσεων και, ευελπιστώ, λόγω του τερματισμού των δύο πολέμων»,
«Ο κόσμος βρίσκεται σε αναταραχή», τόνισε χαρακτηριστικά. «Δεν μπορώ να πω ότι έχουμε προχωρήσει πολύ. Έχουμε κάποιες μάλλον ασταθείς συμφωνίες εκεχειρίας στον Λίβανο και στη Μέση Ανατολή, στη Γάζα. Υπάρχουν ακόμη τεράστιες εκκρεμότητες για να προχωρήσουμε σε ουσιαστική ειρήνη στην περιοχή. Δεν έχουμε διευθετήσει μια σημαντική προϋπόθεση για να υπάρξει βιώσιμη σταθερότητα στην περιοχή, όπως οι διευθετήσεις ασφαλείας, η διακυβέρνηση στη Γάζα την επόμενη μέρα, αλλά και η διεθνής συνεννόηση που απαιτείται για την επίτευξη βιώσιμης λύσης σε ταραγμένες περιοχές, όπως η Μέση Ανατολή. Όλοι συμφωνούμε εν τέλει ότι πρέπει να επιτευχθεί βιώσιμη Ειρήνη».
«Σχεδόν όλοι συμφωνούμε στο ότι πρέπει να έχουμε ένα Παλαιστινιακό κράτος, να δοθεί μια λύση δύο κρατών, αλλά δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στον τρόπο που θα το πετύχουμε αυτό. Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν μπορούμε να λύσουμε περίπλοκα ζητήματα. Το πρόβλημα, νομίζω, στη διεθνή αρχιτεκτονική ασφάλειας είναι ότι δεν μπορούμε να βρούμε κοινή αντίληψη, έναν κοινό τόπο, ακόμη και σε απλές περιπτώσεις».
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ανέφερε υπήρχε ένα σχέδιο Ψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια στο Σουδάν.
Το εν λόγω Ψήφισμα αφορούσε ουσιαστικά την ανεμπόδιστη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στο Σουδάν και απορρίφθηκε, όπως είπε, εξαιτίας του δικαιώματος αρνησικυρίας που διαθέτουν τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
«Επομένως, ακόμα και για απλές αποφάσεις που αφορούν κοινούς τόπους στη διεθνή σκηνή, θα πρέπει να αγωνιζόμαστε. Και αυτό δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την επόμενη μέρα στη διεθνή αρχιτεκτονική ασφάλειας».
«Πολλά κράτη θεωρούν ότι τα εθνικά συμφέροντα υπερισχύουν συνολικά έναντι κάθε είδους παγκόσμιας προσέγγισης που θα συνεπαγόταν την προστασία των μειονοτήτων, το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προστασία της ειρήνης και της σταθερότητας. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, θεωρώ ότι είναι θεμιτό να συμπεράνουμε ότι η πολυμέρεια, όπως τη γνωρίσαμε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, βρίσκεται σε διακινδύνευση».
Σημείωσε δε, πως η ιδέα του ΙΜΕEC δείχνει ότι πρέπει «να εγκαταλείψουμε την ιδέα της περιορισμένης, στενής περιφερειακής ολοκλήρωσης και να προχωρήσουμε προς το ενδιάμεσο επίπεδο μιας νέας προοπτικής για την πολυμέρεια».
«Θεωρώ ότι ο Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης είναι ακριβώς αυτό», ανέφερε και πρόσθεσε. «Όλοι εμπλεκόμαστε στις παγκόσμιες προκλήσεις. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Αν δεν παραδεχτούμε ότι δεν υπάρχει ούτε μία πρόκληση που να περιορίζεται μόνο σε μια περιοχή ή ακόμα και σε μια ευρύτερη γειτονιά, δεν θα μπορούμε να προχωρήσουμε σε οποιουδήποτε είδους ουσιαστικές λύσεις για το μέλλον. Δεν υπάρχει, και θα ήθελα το υπογραμμίσω αυτό, δεν υπάρχει ούτε μία πρόκληση που να μην έχει παγκόσμιο χαρακτήρα».
Για παράδειγμα, ανέφερε την πανδημία, όπου υπήρξε ένας αγώνας δρόμου για να αποκτήσουμε τα κατάλληλα φάρμακα και κανείς δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά για το πώς η πανδημία θα επηρέαζε τον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως την Αφρική ή ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής ή και του Ειρηνικού.
«Το αποτέλεσμα ήταν ότι η πανδημία εξακολουθούσε να υφίσταται, παρά το γεγονός ότι ουσιαστικά όλοι στον δυτικό, ανεπτυγμένο κόσμο είχαν πρόσβαση στην κατάλληλη προληπτική φαρμακευτική αγωγή. Διότι η κινητικότητα των ανθρώπων είναι πλέον τέτοιας έκτασης, ώστε δεν μπορεί να αποφευχθεί η ευρεία διασπορά οποιασδήποτε πανδημίας», εξήγησε.
«Αυτή είναι μια πολύ στενή προσέγγιση για τον τρόπο αντιμετώπισης των παγκόσμιων προκλήσεων. Μια άλλη σύγχρονη πρόκληση είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία θα έλεγα ότι είναι μία μικρή έκφανση της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων. Η παραπληροφόρηση και διάχυση ψευδών ειδήσεων μπορούν να βλάψουν τη δημοκρατία».
«Οι δημοκρατίες είναι πολύ ευάλωτες σήμερα, ακριβώς επειδή υπάρχει άφθονη διάχυση της πληροφορίας, η οποία κυκλοφορεί χωρίς κανείς να μπορεί να την εξακριβώσει. Επειδή η αληθινή δημοκρατία, η λειτουργική δημοκρατία, βασίζεται πραγματικά στην πλήρη, σωστή και ακριβή πληροφόρηση. Αυτό όμως είναι πρακτικά ανέφικτο. Επειδή υπάρχουν σήμερα τόσα πολλά μέσα παραποίησης. Έτσι, η δημοκρατία κινδυνεύει πλήρως», υπογράμμισε.
«Και δεν μπορείτε να ισχυριστείτε ότι επειδή βρίσκεστε στην Ινδία ή στην Ελλάδα, μπορείτε με κάποιο τρόπο να ισχυροποιήσετε και να προστατεύσετε τη δημοκρατία από εξωτερικούς παράγοντες που προσπαθούν να παραπληροφορήσουν ή να πληροφορήσουν ψευδώς τους πολίτες, διότι η παραπληροφόρηση και η διάχυση ψευδών ειδήσεων μπορεί να προέρχεται από οπουδήποτε στον κόσμο».
Όπως επεσήμανε, χρειάστηκε μόνο μια δήλωση του Προέδρου Trump για να ανατραπεί πλήρως η ισορροπία της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα και της παγκόσμιας πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος.
«Πλέον δεν υπάρχει ούτε μία πρόκληση που να μην έχει παγκόσμιο χαρακτήρα. Πρέπει να ξεκινήσουμε με αυτή την προϋπόθεση κατά νου και πρέπει να οικοδομήσουμε νέα διεθνή μοντέλα συνεργασίας, διπλωματίας, προκειμένου να προσδιορίσουμε εκ νέου τα θεμελιώδη».
Όπως τόνισε, αν δεν έχουμε ορισμένες ηθικές αρχές στις διεθνείς σχέσεις, δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσουμε να καθιερώσουμε έναν κόσμο βασισμένο σε κανόνες. Εάν δεν υπάρχει ένας κόσμος που βασίζεται σε κανόνες, τότε μπορεί να υπάρξει κάθε είδους επιθετικότητα, όχι μόνο συμβατική επιθετικότητα.
«Θα έπρεπε να είμαστε περισσότερο με την πλευρά των ηθικών αρχών όταν πρόκειται για τις διεθνείς σχέσεις».
«Με βάση αυτή την ιδέα, η οποία σημαίνει εξωτερική πολιτική βασισμένη σε κανόνες και αρχές σε συνδυασμό με συμμαχίες που οικοδομούνται σε διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο, νομίζω ότι η συνεργασία μεταξύ της Ινδίας και της Ελλάδας είναι ένα μοντέλο, μια υποδειγματική περίπτωση για το πώς πρέπει να λειτουργούν τα κράτη», υπογράμμισε.
«Με την Ινδία, μοιραζόμαστε μια τεράστια κουλτούρα. Είμαστε και οι δύο αρχαίοι πολιτισμοί που ήταν βαθιά προσηλωμένοι σε αρχές, όπως η δημοκρατία. Στην πραγματικότητα, η Ινδία είναι η πολυπληθέστερη δημοκρατία στον κόσμο, ενώ εμείς αποτελούμε μάλλον μία από τις μικρότερες πληθυσμιακά δημοκρατίες του κόσμου».
«Παρόλα αυτά, ισχυριζόμαστε ότι έχουμε εφεύρει την ιδέα της δημοκρατίας, οπότε έχουμε κάποια «πνευματικά δικαιώματα» στη δημοκρατία. Άρα, έχουμε κάτι κοινό».
Αλλά, πρόσθεσε, «η Ελλάδα έχει πολλά να προσφέρει. Και μπορείτε να αντιληφθείτε γιατί. Γιατί πρώτα απ' όλα, η θέση της είναι σε στρατηγικό σημείο. Βρισκόμαστε ουσιαστικά στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, τεσσάρων θαλασσών. Είμαστε ισχυρά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΝΑΤΟ, των Ηνωμένων Εθνών. Είμαστε πλέον εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ανήκουμε στα Βαλκάνια, που είναι επίσης μια πολύ ασταθής περιοχή. Αλλά πάνω απ' όλα, λόγω ιστορίας, καλής τύχης, δυνατοτήτων, έχουμε καταφέρει να είμαστε αξιόπιστοι συνομιλητές όλων στην ευρύτερη περιοχή μας».
«Το γεγονός και μόνο ότι στα ταξίδια μου συναντώ βασιλείς, πρωθυπουργούς, Υπουργούς Εξωτερικών που δύσκολα θα μιλούσαν και μεταξύ τους, είναι μια καλή ένδειξη, νομίζω, του τρόπου με τον οποίο λειτουργούμε. Αυτό είναι στην πραγματικότητα το προτέρημα όταν έχεις μια εξωτερική πολιτική αρχών, ότι μπορείς να είσαι ισότιμος με όλους και κανείς δεν έχει ανησυχίες, ενστάσεις. Οπότε, ειλικρίνεια και διαφάνεια».
Χαρακτήρισε την Ινδία πολύτιμο εταίρο με τεράστιο διπλωματικό αποτύπωμα, αλλά και μια χώρα που θα μπορούσε να είναι ο κορυφαίος εταίρος ενός αναδυόμενου κόσμου, του παγκόσμιου Νότου, των BRICS, ενός νέου κόσμου που αναδύεται τώρα.
«Από τη θέση μας ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα εργαστούμε πολύ σκληρά προκειμένου να απηχείται η φωνή της Ινδίας εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας».
