Πανηγυρισμούς στην Άγκυρα που κάθε άλλο παρά αντανακλούν την πραγματική εικόνα έφερε η είδηση της απόσυρσης της τροπολογίας που υπήρχε στο σχέδιο Αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ και συνέδεε ευθέως την πώληση και αναβάθμιση F16 στην Τουρκία με δεσμεύσεις έναντι της Ελλάδας όπως η απαγόρευση υπέρπτησης ελληνικού εδάφους.
Το φιλόδοξο σχέδιο είχε ξεκινήσει μια μικρή ομάδα Ελληνοαμερικανών το HALC, που σταδιακά εξελίχθηκε σε ισχυρό λόμπι συνεργαζόμενο άψογα με τις οργανώσεις της εβραϊκής και αρμενικής Διασποράς στις ΗΠΑ, καταφέρνοντας αρχικά να συμβάλλει στην επιβολή κυρώσεων βάσει της νομοθεσίας CAATSA (και τον αποκλεισμό της Τουρκίας από τα F-35) και κατορθώνοντας να περάσει τις τροπολογίες αυτές σε πρώιμο στάδιο σε Γερουσία και Βουλή. Πρώτο αποτέλεσμα αυτής της κινητοποίησης είναι ότι έγινε ευρέως γνωστό στο Κογκρέσο, με τη συμβολή και του Ρ. Μενέντεζ και των Ελληνοαμερικανών βουλευτών το πρόβλημα του Αιγαίου και της προβληματικής συμπεριφοράς της Τουρκίας. Που με τον αναθεωρητισμό της όπως εκδηλώνεται σε πολλά μέτωπα αλλά κυρίως εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου θέτει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια και τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μπήκαν τα θεμέλια για την ενίσχυση της ελληνοαμερικανικής στρατηγικής συνεργασίας που μετατρέπει την Ελλάδα σε αξιόπιστο πυλώνα της αμερικανικής παρουσίας στην ευρύτερη περιοχή.
Η ύπαρξη των οποιωνδήποτε όρων ακόμη κι αν θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη η εφαρμογή τους, θα έθετε από θέση αρχής για την Τουρκία θέμα απόρριψης του προγράμματος των F16. Ο κ.Ερντογάν για λόγους, κυρίως, κύρους δεν θα μπορούσε να δεχθεί έναν τέτοιο ιταμό όρο για μια χώρα την οποία ο ίδιος θέλει να παρουσιάζει ως περιφερειακό η ακόμη και παγκόσμιο παίκτη.
Οι δυο τροπολογίες σταδιακά λίγο πριν διαμορφωθεί το νομοσχέδιο του προϋπολογισμού στην τελική μορφή του αποσύρθηκαν και αντιθέτως υπάρχει μια αναφορά στο συνοδευτικό επεξηγηματικό κείμενο του αμυντικού προϋπολογισμού (NDAA) που επισημαίνει: «Πιστεύουμε ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεν θα πρέπει να πραγματοποιούν μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις σε εναέριους χώρους άλλων νατοϊκών συμμάχων». Η αναφορά αυτή είναι φωτογραφική για την Τουρκία αν και δεν την αναφέρει ονομαστικά. Πάντως, και αυτή η αναφορά είναι περισσότερο ευχή παρά όρος για τη χρήση αμερικανικών μαχητικών και θα πρέπει επίσης επισημανθεί το πρόβλημα ερμηνείας της καθώς η Τουρκία αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε σειρά νησίδων στο Αιγαίο (Παναγιά , Κανδελιούσσα , Ανθρωποφάγοι κ.α.) ενώ και άλλες όπως τα Ίμια θεωρούνται από τους Αμερικανούς «διαφιλονικούμενες». Επίσης, οι ΗΠΑ επισήμως αναγνωρίζουν ελληνικό εναέριο χώρο εύρους μόνο 6 ν.μ. και όχι 10 ν.μ. όπως έχει θεσπίσει εδώ και δεκαετίες η Ελλάδα
Βεβαίως, η τελική απόφαση παραμένει στο Κογκρέσο όπου εκεί υπάρχει ένα ισχυρό λόμπι εναντίον της Τουρκίας που δεν σχετίζεται μόνο με τα ελληνοτουρκικά αλλά με τη γενικότερη στάση στην Μ.Ανατολή και στις σχέσεις με την Μόσχα.
Η ανάρτηση του γερουσιαστή Μενέντεζ ότι ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας δεν θα επιτρέψει την πώληση των F16 στην Τουρκία όσο ο Ερντογάν συνεχίζει τις προκλήσεις και η αρκετά δηκτική παραίνεση στην Τουρκία να μην πανηγυρίζει γιατί η χθεσινή εξέλιξη δεν αποτελεί νίκη για την ίδια, δείχνει το κλίμα που επικρατεί στο Κογκρέσο.
Ήταν σαφές ότι όλη η καμπάνια μηνών με αντικείμενο τη ζύμωση στην Γερουσία και στη Βουλή για το θέμα της επιβολής όρων σχετικών με την Ελλάδα για την πώληση και αναβάθμιση των F16 στην Τουρκία είχε κυρίως στόχο να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα στο Κογκρέσο ώστε ακόμη και χωρίς την ύπαρξη των όρων αυτών να υπάρχουν «αναχώματα» για την έγκριση της εισήγησης για πώληση και αναβάθμιση των F-16 στην Τουρκία, όταν αυτή έρθει από το Πεντάγωνο και το Στειτ Ντιπάρτμεντ.
Η επιβολή όρων από μια εθνική ομάδα πίεσης όπως το Ελληνικό Λόμπι σε μια εσωτερική νομοθετική διαδικασία πώλησης εξοπλισμών είναι κάτι που κανείς δεν το επιθυμεί στην Ουάσιγκτον καθώς θα άνοιγε τον Ασκό του Αιόλου. Επίσης, κανείς δεν θα ήθελε τη συγκεκριμένη στιγμή να ενοχοποιηθεί το Κογκρέσο ότι ερεθίζει την Τουρκία και τον Ερντογάν ωθώντας τον ακόμη πιο βαθιά στην αγκαλιά του Πούτιν. Και φυσικά υπάρχει και η ένσταση της γραφειοκρατίας του Στειτ Ντιπαρτμεντ ότι δεν θα πρέπει να αποκλείεται η Τουρκία από εξοπλιστικά προγράμματα τα οποία την υποχρεώνουν να στραφεί σε άλλες αγορές περιορίζοντας έτσι την εξάρτηση της από τις ΗΠΑ.
Συγχρόνως η αμερικανική κυβέρνηση θα ήθελε να κρατά «ζεστή» την τουρκική ηγεσία στο θέμα των F16 ώστε να μπορεί να συγκρατήσει τις αντιδράσεις της, στο εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα που έχει προκύψει με το βέτο που έχει εγείρει η Ουάσιγκτον στο ενδεχόμενο τουρκικής χερσαίας επίθεσης στην Β.Συρία με στόχο τους κούρδους συμμάχους των ΗΠΑ.
Για τον Τ.Ερντογάν το θέμα των F-16 είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς εάν προχωρήσει η διαδικασία εν μέσω της έντονης προεκλογικής περιόδου θα μπορέσει να αποδείξει ότι στο chicken game με τους Αμερικανούς ήταν αυτός που τους υποχρέωσε να αλλάξουν πορεία, ενώ συγχρόνως θα μπορέσει να εξασφαλίσει ζωτικής σημασίας για το αξιόμαχο της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας υλικό, το οποίο φυσικά δεν μπορεί να καλυφθεί από την εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία, ούτε όμως άμεσα και από την προσφυγή σε τρίτες αγορές. Οι κυρώσεις και το πάγωμα της διαδικασίας για αναβάθμιση των F-16 αφήνουν την τουρκική Πολεμική Αεροπορία όχι μόνο χωρίς νέα και εξελιγμένα αεροσκάφη αλλά και χωρίς ανταλλακτικά για τα υπάρχοντα.
Και για την Τουρκία υπάρχει διαρκώς ο κίνδυνος, η εμπλοκή σε μια κόντρα γοήτρου με την Ουάσιγκτον για το θέμα των F-16 να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο το ρήγμα στις σχέσεις των δυο χωρών το οποίο θα έχει επιπτώσεις όχι μόνο λόγω της διαρκούς αναβάθμισης των ελληνοαμερικανικών αμυντικών σχέσεων αλλά και για ζητήματα κρίσιμα για την Τουρκία, όπως είναι η Β.Συρία, το Ιράκ αλλά και φυσικά η Ανατολική Μεσόγειος.
Η Τουρκία οφείλει το επόμενο διάστημα να πείσει ότι κάθε εξαγωγή αμυντικού υλικού και κυρίως τεχνολογικά εξελιγμένου, συμβαδίζει και εξυπηρετεί και τα στρατηγικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Με την απειλή εισβολής στη Β. Συρία που η Ουάσιγκτον έχει προειδοποιήσει ότι θα καταφέρει πλήγμα στην προσπάθεια περιορισμού και εξόντωσης του Ισλαμικού Κράτους, με τις αποσταθεροποιητικές για την Βαγδάτη επιθέσεις επί του ιρακινού εδάφους, με την εμπλοκή στη σύγκρουση στον Καύκασο, με την επιθετική πολιτική εναντίον της Ελλάδας που απειλεί με αποσταθεροποίηση τη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και κυρίως με τον σφιχτό εναγκαλισμό με τον πρόεδρο Πούτιν, δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση να πειστεί το Κογκρέσο αλλά και οι διαμορφωτές της αμερικανικής κοινής γνώμης για τις προθέσεις και τον ρόλο της Τουρκίας.
Η «παρτίδα» των F-16 είναι ακόμη σχεδόν στην αρχή της.
