Tου Νίκου Μελέτη
Συστηματική προσπάθεια να κρυφτούν πίσω από το βέτο Μακρόν και να χρησιμοποιήσουν τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, ώστε να δικαιολογήσουν τις παρεκτροπές από την πλήρη εφαρμογή των υποχρεώσεων που δεν συνδέονται με την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, κρύβουν οι δηλώσεις Ζάεφ και Ντιμιτρόφ περί «αδυναμίας πλήρους εφαρμογής της συμφωνίας».
Ο κ. Ζάεφ, μιλώντας στο Euronews, επέλεξε να προβάλει ως συνέπεια του γαλλικού βέτο την μη εφαρμογή μέρους της Συμφωνίας των Πρεσπών, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Υπάρχει σύνδεση μεταξύ της εφαρμογής της συμφωνίας και του ανοίγματος και κλεισίματος των κεφαλαίων ένταξης. Ειδικά για την εσωτερική χρήση σε κάποιες περιπτώσεις. Υπάρχει σύνδεση, διότι οι Έλληνες φίλοι μας δέχθηκαν πως μπορούμε να τα καταφέρουμε λόγω του μέλλοντος που έχει η Βόρεια Μακεδονία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στο πλαίσιο αυτό, δεν υπάρχει δυνατότητα υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών. Μέρος της θα παγώσει, διότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της».
Και ο ΥΠΕΞ Ν. Ντιμιτρόφ, μιλώντας στη Βουλή σε ειδική συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών και με αναφορά στο άρθρο 1 (10 β) τόνισε σχετικά ότι «σε εσωτερικά έγγραφα υπάρχει όρος που συνδέεται με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και έτσι η Συμφωνία των Πρεσπών δεν μπορεί να εφαρμοσθεί πλήρως, εκτός εάν είμαστε στην Ε.Ε...».
Erga οmnes
Οι συγκεκριμένες αναφορές Ζάεφ και Ντιμιτρόφ σχετίζονται με το άρθρο 1 (10β) -το οποίο φυσικά είναι γνωστό από την ημέρα που υπογράφτηκε η συμφωνία, παρά την έκπληξη που προκαλεί τώρα στην Αθήνα- και το οποίο αφορά τη λεγόμενη «πολιτική μεταβατική περίοδο», που ορίζει ότι η έκδοση των εγγράφων και υλικού αποκλειστικά για εσωτερική χρήση θα ξεκινά στο άνοιγμα κάθε διαπραγματευτικού κεφαλαίου της Ε.Ε. στο συναφές πεδίο και θα ολοκληρωθεί εντός πέντε ετών από τότε».
Η παραχώρηση αυτή της ελληνικής πλευράς προς τα Σκόπια είχε δεχθεί κριτική, καθώς συνέδεε την πλήρη εφαρμογή και σε επίπεδο εγγράφων του erga omnes, με έναν με «εξωγενή» παράγοντα, την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., κάτι το οποίο, ήδη από το 2018, ήταν στον αέρα λόγω των αντιδράσεων της Γαλλίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η σκοπιανή πλευρά θεωρούσε ότι έτσι αποσπά ένα ισχυρό εργαλείο πίεσης προς την Ε.Ε., ώστε να κάνει τα «στραβά μάτια» σε υστερήσεις που έχει η χώρα σε θέματα θεσμών και διαφάνειας και να εξασφαλίσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων εκβιαστικά, με την απειλή της «μη υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών».
Αυτή όμως δεν είναι η μοναδική συνέπεια που θα μπορούσε να προκύψει από τη μη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, καθώς δημιουργείται ένα γενικότερο κλίμα... χαλαρότητας στην εκπλήρωση των υπολοίπων υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η βορειομακεδονική πλευρά έναντι της χώρας μας.
Γιατί και το άρθρο 1 (10 α), που προβλέπει την «τεχνητή μεταβατική περίοδο» και αφορά τα επίσημα έγγραφα και υλικό της δημόσιας διοίκησης της Βόρειας Μακεδονίας για διεθνή χρήση, ορίζει ότι θα ανανεώνονται σύμφωνα με το όνομα και τις ορολογίες του άρθρου 1 (3) (σ.σ. το νέο όνομα) «εντός πέντε ετών από τη θέση σε ισχύ της συμφωνίας, το αργότερο».
Αυτές οι προθεσμίες όμως αφορούν μόνο τα «υφιστάμενα έγγραφα».
Διότι σε ότι αφορά την έκδοση των νέων εγγράφων, είτε για εσωτερική είτε για διεθνή χρήση, η Συμφωνία των Πρεσπών στο άρθρο 1(9) προβλέπει ρητά ότι από τη θέση σε ισχύ της συμφωνίας, η Βόρεια Μακεδονία «χωρίς καθυστέρηση, σύμφωνα με τη χρηστή διοικητική πρακτική, θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε οι αρμόδιες αρχές της χώρας στο εξής εσωτερικά να χρησιμοποιούν το όνομα και τις ορολογίες του άρθρου 1(3) της παρούσας συμφωνίας σε όλα τα νέα επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία και συναφές υλικό».
Όμως η βορειομακεδονική πλευρά συνεχίζει να παραβιάζει το άρθρο αυτό, που πρακτικά επιβάλει όλα τα νέα έγγραφα (διαβατήρια, ταυτότητες, πτυχία, πιστοποιητικά κ.λπ.) να εκδίδονται με τη νέα ονομασία της χώρας, «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Σύμφωνα με πληροφορίες, στη γειτονική χώρα συνεχίζουν τα έγγραφα να εκδίδονται ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», με πρόσχημα το... βστοκ που υπήρχε στο σχετικό υλικό.
Καθώς μάλιστα η διάρκεια των διαβατηρίων στη γειτονική χώρα είναι 10 (δέκα) έτη και η μεταβατική περίοδος για υφιστάμενα έγγραφα ορίζει «ανανέωση» με το νέο όνομα εντός πέντε ετών, είναι σαφές ότι το «δώρο» που δόθηκε στον κ. Ζάεφ είναι, ασχέτως ενταξιακών διαπραγματεύσεων και βέτο της Γαλλίας, να διατηρούνται στη γειτονική χώρα τα παλιά διαβατήρια μέχρι τη λήξη τους. Δηλαδή και μέχρι το 2029 να υπάρχουν ακόμη διαβατήρια που θα αναφέρουν τη χώρα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και τους πολίτες «Μακεδόνες».
Άφαντες οι ταμπέλες...
Κορυφαίο δείγμα της παρελκυστικής τακτικής των Σκοπίων είναι το θέμα των αγαλμάτων, που αφού τοποθετήθηκαν οι γνωστές ταμπέλες, αφαιρέθηκαν από «αγνώστους» και ουδέποτε αντικαταστάθηκαν. Η Συμφωνία των Πρεσπών όμως, ανεξαρτήτως των συνεννοήσεων που μπορεί να έγιναν προφορικά, δεν αναφέρει τίποτε για τοποθέτηση ταμπέλας στα αγάλματα, αλλά προβλέπει -άρθρο 8 (2)- ότι η βορειομακεδονική πλευρά «θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά». Προβλέπει μάλιστα χρονοδιάγραμμα έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της συμφωνίας, το οποίο έχει εξαντληθεί από τον Αύγουστο...
Υπάρχουν πολλές ακόμη περιπτώσεις αποφυγής εκπλήρωσης των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η βορειομακεδονική πλευρά, από τις στολές των τελωνειακών υπαλλήλων στους μεθοριακούς σταθμούς, που ακόμη έχουν ένδειξη «Δημοκρατία της Μακεδονίας», τη χρήση της ίδιας ονομασίας «Δημοκρατία της Μακεδονίας» σε κρατικούς οργανισμούς όπως ο Οργανισμός Τουρισμού κ.ά.
Συνεπώς, παρά τον θόρυβο που θέλει να προκαλέσει η βορειομακεδονική κυβέρνηση -προκειμένου να αντιμετωπίσει και την πολιτική κριτική που δέχεται από την αντιπολίτευση και συγχρόνως να εκβιάσει το Παρίσι ότι εάν επιμείνει στη θέση για αναβολή έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τότε θα «παγώσει » η Συμφωνία των Πρεσπών, θα πέσουν τα Δυτικά Βαλκάνια στο «στόμα της Ρωσίας και της Κίνας»-, θα πρέπει να εξηγηθεί αποτελεσματικά από την Αθήνα η ανάγκη εφαρμογής τουλάχιστον των υπόλοιπων υποχρεώσεών της από τη Συμφωνία των Πρεσπών, καθώς η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων ή, ακόμη περισσότερο, η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε. ουδέποτε υπήρξε τμήμα της διαπραγμάτευσης και της ίδιας της συμφωνίας.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί σήμερα Τετάρτη
AP Photo/Boris Grdanoski
