Του Νίκου Μελέτη
Νέες «τορπίλες» από το πρωθυπουργό της πΓΔΜ, Zoran Zaev, στην πιο κρίσιμη καμπή των διαπραγματεύσεων για το θέμα της ονομασίας, καθώς με συνέντευξη του λίγο μετά τις συνομιλίες με τον πρόεδρο της Κομισιόν, δηλώνει ότι δεν υπάρχει λόγος αλλαγής του Συντάγματος και το erga omnes αφορά μόνο τις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Με αυτό τον τρόπο διεκδικεί την διατήρηση της συνταγματικής ονομασίας «Δημοκρατία της Μακεδονίας» στο εσωτερικό.
Μιλώντας στο Euronews (και στην δημοσιογράφο Συμέλα Τουχτίδου) ο κ. Zaev επιβεβαιώνει ότι η χώρα του υιοθετεί όλο και πιο σκληρή γραμμή στις διαπραγματεύσεις ενώ επίκειται η επίσκεψη του Ν. Κοτζιά στα Σκόπια για την συζήτηση του Σχεδίου Συμφωνίας που έχει διαμορφώσει η ελληνική πλευρά. Ο χρόνος πιέζει, εφόσον η πΓΔΜ επιθυμεί λύση ώστε να ξεπαγώσει η ευρωατλαντική πορεία της.
Για το Σύνταγμα ο κ. Zaev είναι αμετακίνητος καθώς δηλώνει ότι «δεν υπάρχει λόγος για την αλλαγή του. Tο Σύνταγμα είναι ένα βιβλίο εσωτερικών κανόνων. Δεν έχει επιπτώσεις εκτός της χώρας. Αν αλλάξουμε το Σύνταγμα, κάποιος άλλος στο μέλλον μπορεί να το αλλάξει και πάλι. Ποιος ο λόγος; Οι εσωτερικές λύσεις θα πάρουν αιώνες για να γίνουν », δηλώνει ο κ. Zaev και επαναλαμβάνει ότι η χώρα του άλλαξε το Σύνταγμα της το 1993 «εξαιτίας των συναισθημάτων των Ελλήνων φίλων μας» και η χώρα του έχει κάνει όλα τα βήματα για την πλήρη εξάλειψη του αλυτρωτισμού και όλοι γνωρίζουν ότι η χώρα του δεν έχει εδαφικές διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας.
Σε ερώτηση, όμως, για το εάν η υπογραφή της Συμφωνίας γίνει βάσει του Συντάγματος στο όνομα της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ο κ. Zaev υποστηρίζει ότι το συνταγματικό όνομα αναφέρεται στο Σύνταγμα αλλά η οποιαδήποτε συμφωνία «θα είναι για διεθνή χρήση και θα αποτελεί εγγύηση και για τις δύο πλευρές μέσω των Ηνωμένων Εθνών».
Σε μια αυθαίρετη και πάντως εντελώς διαφορετική ερμηνεία του όρου erga omnes από αυτήν που κάνει η Ελλάδα, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ, δηλώνει ότι «erga omnes σημαίνει εφαρμογή για τον υπόλοιπο κόσμο, για όλον τον υπόλοιπο κόσμο. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε αυτή την εφαρμογή, γιατί γνωρίζω ότι είναι πολύ σημαντική για την ελληνική πλευρά».
Και με αρκετό θράσος ο κ. Ζaev, στην ερώτηση εάν δηλαδή επιμένει στην συνέχιση της χρήσης του «Δημοκρατία της Μακεδονίας» στο εσωτερικό, απάντησε ότι δεν θέλει να μιλήσει δημόσια γιατι όπως ειπε «πρέπει να προστατεύσω τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, τον κύριο Μητσοτάκη, μια δεν είναι εύκολο για αυτούς»
Στα θεματα της ταυτότητας ο κ. Zaev είναι αμετακίνητος, αλλά ο διαχωρισμός που κάνει μεταξύ «εθνικότητας» (ethnicity) και ιθαγένειας ή υπηκοότητας (nationality/citizenship) αποκαλύπτει το παιχνίδι που παίζεται ώστε να μην θιγεί η ταυτότητα, η οποία αποτελεί και την ουσία του «μακεδονισμού» και να υπάρξει τροποποίηση μόνο της υπηκοότητας. Όπως εξηγεί ο κ. Zaev η ταυτότητα περιγράφει την «σχέση μεταξύ πολίτη και κράτους χωρίς εμπλοκή του εθνικού φρονήματος».
Ο κ. Zaev επιχειρεί πάντως να περιορίσει το κύριο αντικείμενο της διαφοράς στην εξεύρεση μιας ονομασίας που θα κάνει τον διαχωρισμό μεταξύ της περιοχής της Ελλάδας και της χώρας του.
Σε ό,τι αφορά την ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του δηλώνει ότι αυτή αποτελεί την μόνη επιλογή, αλλά υπεραμύνεται των σχέσεων της χώρας του με την Τουρκία αλλά και του ενδιαφέροντος συνεργασίας της Ρωσίας και της Κίνας με την πΓΔΜ.
Σε συνέντευξη του στο Spiegel, ο κ. Zaev απορρίπτει και την ελληνική θέση για αμετάφραστη την νέα ονομασία λέγοντας χαρακτηριστικά: «Για να είμαι ειλικρινής δεν βλέπω λογικά επιχειρήματα ως προς αυτό. Πως θα γίνει πρακτικά αυτό να μην μεταφράζεται το όνομα του κράτους μας; Θα πρέπει να αναγκάσουμε την καγκελάριο Merkel ή τον πρόεδρο Donald Trump να λένε για παράδειγμα Severna Makedonija (Βόρεια Μακεδονία); Αυτό δεν θα είχε προηγούμενο διεθνώς».
Φωτογραφία: APImages
