Σημαντική στιγμή για την Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί η υπογραφή στο Κάιρο των δύο συμφωνιών που αποτελούν το πρώτο ουσιαστικό βήμα για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ, 14 ολόκληρα χρόνια από τον εντοπισμό του πρώτου κοιτάσματος Αφροδίτη. Οι δύο συμφωνίες που υπογράφηκαν παρουσία των προέδρων των δύο χωρών Ν. Χριστοδουλίδη και Αλ Σίσι αφορούν το κοίτασμα «Αφροδίτη» και το τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, στο περιθώριο της μεγάλης ενεργειακής έκθεσης Egypt Energy Show (EGYPES) 2025, η οποία διοργανώνεται από την αιγυπτιακή κυβέρνηση με τη συμμετοχή μεγάλων ενεργειακών εταιρειών.
Η μια Συμφωνία Φιλοξενούσας Χώρας (Host Government Agreement) αφορά την ανάπτυξη των υδρογονανθράκων στο Οικόπεδο 6 και η άλλη το Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Αιγύπτου και του Αδειούχου (Chevron Cyprus Limited, NewMed Energy LP, BG Cyprus Limited) σχετικά με την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη». Με το Μνημόνιο, διαμορφώνεται το πλαίσιο για αποτελεσματική εμπορευματοποίηση του φυσικού αερίου, το οποίο θα προέρχεται από το κοίτασμα.
«Η υπογραφή αυτών των συμφωνιών σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή στην αναπτυσσόμενη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα» δήλωσε ο Ν. Χριστοδουλίδης σε συνέντευξή του σε αιγυπτιακή εφημερίδα «συμβάλλοντας» όπως είπε στην «ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, μέσω της ευρύτερης πρωτοβουλίας EastMed Energy Corridor, καθώς η Κύπρος και η Αίγυπτος βρίσκονται σε μοναδική θέση να συνεισφέρουν σημαντικά στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και αυτές οι συμφωνίες αποτελούν σαφές μήνυμα της δέσμευσής μας σε αυτό το κοινό όραμα».
Οι συμφωνίες αυτές είναι σημαντικές καθώς μετά από χρόνια αντιπαραθέσεων και στασιμότητας, ανοίγει ο δρόμος για εμπορευματοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων. Μια εξέλιξη στην οποία συνέβαλε η ισχυρή στρατηγική σχέση που έχει αναπτυχθεί τα χρόνια αυτά με την Αίγυπτο, αλλά και η αναζήτηση νέων πηγών ενέργειας από τις ευρωπαϊκές αγορές.
Στη δημιουργία αυτού του νέου «Διαδρόμου Ενέργειας» στην Ανατολική Μεσόγειο βοηθά βεβαίως και η διεθνής περιρρέουσα ατμόσφαιρα λόγω της αναζήτησης ενεργειακών πηγών αλλά και η ρευστότητα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μ. Ανατολής.
Ιδιαίτερα σημαντικό όμως είναι ότι η Κύπρος, παρά τη δηλωμένη αντίθεση της Τουρκίας, προχωρά στην αξιοποίηση παλιών κοιτασμάτων και στην αναζήτηση νέων με τις γεωτρήσεις που πρόκειται να ξεκινήσει η EXXON MOBIL στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Η Τουρκία έχει προσπαθήσει να θέσει «βέτο» στο ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις είτε εμπόδισε δια της βίας τη γεώτρηση από ιταλικό γεωτρύπανο της ΕΝΙ στο Οικόπεδο 3, είτε πραγματοποίησε δικές της παράνομες έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Με το επιχείρημα ότι ένα μέρος της Κυπριακής ΑΟΖ ανήκει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα βάσει του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» και για όλη την υπόλοιπη Κυπριακή ΑΟΖ οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν μετά από διαβούλευση και με τη συμφωνία του ψευδοκράτους.
Οι εξελίξεις με την υπογραφή των συμφωνιών Κύπρου-Αιγύπτου και των κοινοπραξιών που έχουν αναλάβει τις έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ έχουν ιδιαίτερη σημασία και σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς δημιουργούν μια δυναμική η οποία μπορεί να βοηθήσει και την προσπάθεια της Ελλάδας για περαιτέρω έρευνες στην Ελληνική ΑΟΖ, που πιθανά ευρήματα θα συμβάλουν στην ενίσχυση αυτού του East Med Energy Corridor.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Ν. Χριστοδουλίδης, συναντήθηκε στο Κάϊρο με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil Global Exploration, Τ. Άρντιλ, ο οποίος τον ενημέρωσε για την πρόοδο των δραστηριοτήτων της εταιρείας στο Οικόπεδο 5 αλλά και για τον σχεδιασμό του αμερικανικού κολοσσού για το Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ.
