Της Οντίν Λιναρδάτου
Στα άκρα οδηγείται η σύγκρουση των Ηνωμένων Πολιτειών με το Ιράν με αφορμή το ιρανικό δεξαμενόπλοιο που κατευθύνεται προς την Ανατολική Μεσόγειο και συγκεκριμένα στο λιμάνι της Καλαμάτας εμπλέκοντας την Ελλάδα στη σοβαρότερη γεωπολιτική κρίση των τελευταίων ετών.
Η κρίση κλιμακώνεται και καμία πλευρά δεν φαίνεται διατεθειμένη να κάνει πίσω.
Τα στενά του Ορμούζ είναι μια πολύ ευαίσθητη περιοχή που δεν ανησυχούσε τη διεθνή κοινότητα για πολλά χρόνια . Η κατάσταση δε στην ευρύτερη περιοχή είχε ομαλοποιηθεί εντελώς μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τα πυρηνικά που είχε πετύχει ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα με το Ιράν και τις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Συμφωνία που έσκισε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δρομολογούν ολομέτωπη σύγκρουση με το Ιράν την ώρα που οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι τους εμφανίζονται πολύ πιο συγκρατημένοι. Με τη Συρία να φλέγεται , το Ιρακ να παλεύει με το ισλαμικό κράτος που αναγεννάτε από τις στάχτες του και το Αφγανιστάν να αγωνίζεται να κάνει δημοκρατικές και ελεύθερες εκλογές, ένας πόλεμος με το Ιράν θα έφερνε την απόλυτη καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή .
Σε αυτή την περίπτωση τα Στενά του Ορμούζ θα γίνουν απροσπέλαστα και οι τιμές του αργού πετρελαίου θα εκτιναχθούν. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal η αμερικανική κυβέρνηση , που έχει ήδη ισχυρή στρατιωτική παρουσία στην περιοχή , θα στείλει άλλους 1.500 στρατιώτες στα Στενά του Ορμούζ ενώ στην περιοχή πλέει και το αεροπλανοφόρο Αβραάμ Λίνκολν.
Το 1/5 της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου διακινείται από τα Στενά του Ορμούζ. Όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα η χώρα που θα επηρεαστεί ελάχιστα έως καθόλου αν κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες αφού εισάγει πολύ μικρή ποσότητα πετρελαίου από την περιοχή .
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει μάλιστα υπαινιχθεί πως οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να σταματήσουν να προστατεύουν τα φορτία πετρελαίου που διακινούνται από τα Στενά γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό πάει στην Κίνα και την Ιαπωνία και πρέπει να είναι δική τους ευθύνη η ασφαλής διακίνηση τους .
Επί της ουσίας οι ΗΠΑ εμφανίζονται αποφασισμένες να μηδενίσουν τις εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις στους συμμάχους τους να μην εξυπηρετούν δεξαμενόπλοια ιρανικών συμφερόντων όπως αυτό που πλέει προς τα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Στο πλαίσιο αυτό άσκησαν μεγάλη πίεση και στη Βρετανία για να μην επιτρέψει στο τάνκερ να φύγει από το Γιβραλτάρ . Το Λονδίνο όμως πείστηκε από τις ιρανικές αρχές πως τα 2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου που μεταφέρει δεν προορίζονται για τη Συρία και επέτρεψε τον απόπλου του δεξαμενόπλοιου στέλνοντας την καυτή πατάτα στην Αθήνα που βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση.
Η Ουάσινγκτον επιμένει πως το πετρέλαιο πάει στη Συρία και ο υπουργός εξωτερικών της χώρας Μάικ Πομπέο διαμηνύει σε έντονους τόνους πως όποιος αγγίξει , υποστηρίξει και επιτρέψει τον ελλιμενισμό του τάνκερ θα βρεθεί αντιμέτωπος με κυρώσεις.
Την ίδια στιγμή το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων μεταδίδει πως η Τεχεράνη διαψεύδει πως το φορτίο του τάνκερ ανήκει στους Φρουρούς της Επανάστασης . Το Ιράν υποστηρίζει πως το κορεατικής κατασκευής πλοίο ανήκει στη Ρωσία και αυτή τη στιγμή είναι νοικιασμένο σε μία ιρανική ναυτιλιακή εταιρεία και δεν εμπλέκονται οι Φρουροί της Επανάστασης τους οποίους η Ουάσινγκτον χαρακτηρίζει τρομοκράτες.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί κατά τη διάρκεια συνάντησης του με τον Ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου στη διεθνή κοινότητα λέγοντας πως αν οι αμερικανικές κυρώσεις φέρουν το Ιράν σε τέτοιο σημείο ώστε οι εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου φτάσουν στο μηδέν τότε οι διεθνείς πλωτές οδοί δεν θα έχουν την ασφάλεια που είχαν πριν. Ουσιαστικά ο κ. Ροχανί ζητά αυτοσυγκράτηση και εξηγεί πως η ασφυκτική και μονομερής πίεση κατά του Ιράν θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια ναυσιπλοΐα.
Η Ελλάδα
Την ίδια στιγμή η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις μετά την αιφνίδια εμπλοκή της που ανέκυψε όταν διαπιστώθηκε πως το ιρανικό τάνκερ μετά τον απόπλου από το Γιβραλτάρ έχει ως ενδεχόμενη κατεύθυνση την Ελλάδα και συγκεκριμένα το λιμάνι της Καλαμάτας.
Ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών , αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης διευκρίνισε πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να διευκολύνει τη μεταφορά πετρελαίου στη Συρία . Επιβεβαίωσε πως το φορτίο του τάνκερ δεν εμπίπτει στους περιορισμούς που έχει επιβάλλει η ΕΕ στη διακίνηση ιρανικού πετρελαίου για αυτό άλλωστε και οι Βρετανοί επέτρεψαν τον απόπλου του από το Γιβραλταρ και τόνισε πως συνεχίζονται οι διμερείς επαφές με τις ΗΠΑ στις οποίες οι θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης έχουν διατυπωθεί με σαφήνεια.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Ελλάδα βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση σε μία περίοδο όπου οι σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε πολύ καλό σημείο. Η Αθήνα χρειάζεται την αμερικανική στήριξη μια που οι σχέσεις της με την Τουρκία περνούν κρίση και δεν θα ήθελε σε αυτή τη χρονική συγκυρία τίποτα να διαταράξει το καλό κλίμα που υπάρχει ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Αθήνα.
Σε κάθε περίπτωση επίσημο αίτημα από ελλιμενισμού μέχρι στιγμής δεν υπάρχει και όλοι βρίσκονται σε επιφυλακή εν αναμονή των εξελίξεων τις επόμενες ημέρες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δρομολογούν όμως ολομέτωπη σύγκρουση με το Ιράν την ώρα που οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι τους εμφανίζονται πολύ πιο συγκρατημένοι. Με τη Συρία να φλέγεται, το Ιράκ να παλεύει με το ισλαμικό κράτος που αναγεννάτε από τις στάχτες του και το Αφγανιστάν να αγωνίζεται να κάνει δημοκρατικές και ελεύθερες εκλογές, ένας πόλεμος με το Ιράν θα έφερνε την απόλυτη καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή.
Σε αυτή την περίπτωση τα Στενά του Ορμούζ θα γίνουν απροσπέλαστα και οι τιμές του αργού πετρελαίου θα εκτιναχθούν. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal η αμερικανική κυβέρνηση, που έχει ήδη ισχυρή στρατιωτική παρουσία στην περιοχή , θα στείλει άλλους 1.500 στρατιώτες στα Στενά του Ορμούζ ενώ στην περιοχή πλέει και το αεροπλανοφόρο Αβραάμ Λίνκολν.
Το 1/5 της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου διακινείται από τα Στενά του Ορμούζ. Όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα η χώρα που θα επηρεαστεί ελάχιστα έως καθόλου αν κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες μια που εισάγει πολύ μικρή ποσότητα πετρελαίου από την περιοχή.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει μάλιστα υπαινιχθεί πως οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να σταματήσουν να προστατεύουν τα φορτία πετρελαίου που διακινούνται από τα Στενά γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό πάει στην Κίνα και την Ιαπωνία και πρέπει να είναι δική τους ευθύνη η ασφαλής διακίνηση τους.
Φωτογραφία AP