Του Σάκη Μουμτζή
Ενα χρόνο ακριβώς μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, στην δημοκρατική πια Ελλάδα, διεξαγόταν εκλογές.
Ως γνωστόν οι τελευταίες εκλογές είχαν γίνει στις 16 Φεβρουαρίου 1964 που έφεραν την Ενωση Κέντρου στην εξουσία με ποσοστό 52,72%.
Με την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προκήρυξε εκλογές για τις 17 Νοεμβρίου 1974, θέλοντας να τιμήσει, με τον καλύτερο τρόπο, τους αγώνες των φοιτητών στο Πολυτεχνείο.
Βέβαια οι αγώνες τότε των φοιτητών είχαν έναν σαφέστατο αριστερό προσανατολισμό, καθώς έθεταν θέμα σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Τα δε συνθήματα ήταν αντι-ιμπεριαλιστικά και αντικαπιταλιστικά. Η πτώση της δικτατορίας ήταν γι΄αυτούς απλώς ένας αναγκαίος στόχος για την μετάβαση στον σοσιαλισμό. Η δε κοινοβουλευτικο-δημοκρατική διάσταση του Πολυτεχνείου ήταν μια μεταγενέστερη επινόηση. Ηταν ένας απαραίτητος συλλογικός μύθος για να «δέσει» το αφήγημα της Μεταπολίτευσης.
Ευθύς ως προκηρύχθηκαν οι εκλογές, το ΠΑΣΟΚ και τα κόμματα της Αριστεράς αντέδρασαν, γιατί ήθελαν στις 17 Νοεμβρίου να γιορτάσουν την επέτειο της εξέγερσης. Ο τόπος όμως δεν χρειαζόταν ακόμα μια πορεία, καθώς επί τρείς μήνες οι νεολαίες της Αριστεράς καθημερινά διαδήλωναν, αλλά εκλογές, ώστε η Ελλάδα να βαδίσει τον δρόμο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Το δίλημμα των εκλογών το έθεσε με σαφήνεια ο Μίκης Θεοδωράκης. «Καραμανλής ή τανκς». Ηταν ένα υπαρκτό δίλημμα γιατί μέσα στο στράτευμα κυριαρχούσαν οι χουντικοί αξιωματικοί.
Με απλά λόγια, η δημοκρατία το φθινόπωρο του 1974 δεν ήταν δεδομένη. Πέρασε από μύρια εμπόδια και ασφαλίσθηκε χάρη στους επιδέξιους χειρισμούς του Ε.Αβέρωφ, που ήταν υπουργός Εθνικής Αμύνης.
Οι νεώτεροι νομίζουν πως η δημοκρατία αποκαταστάθηκε στην Ελλάδα με τρόπο ευθύγραμμο, χωρίς απόπειρες εκτροπής.
Οι πολίτες αντιλήφθηκαν πως το δίλημμα που έθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος κουβαλούσε όλη την αίγλη του αντιστασιακού, ήταν πραγματικό. Και η απάντηση που έδωσαν ήταν μια μεγάλη νίκη στον Κωνσταντίνο Καραμανλή με ποσοστό 54,37%. Ο Καραμανλής πήρε εν λευκώ εντολή να δημιουργήσει ένα σύγχρονο, δημοκρατικό πολίτευμα, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, σύμφωνα με τα δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα.
Στην συγκεκριμένη ιστορική στιγμή οι Ελληνες έδειξαν μιαν ωριμότητα που αγνόησε εντελώς τις ανεύθυνες θέσεις των κομμάτων του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ.
Να υπενθυμίσω πως και τα δύο αυτά κόμματα υποστήριζαν πως η Μεταπολίτευση της 24ης Ιουλίου 1974 ήταν μια αλλαγή νατοϊκής φρουράς.
Ερμήνευαν την κατάσταση με το απλοϊκό σχήμα «άλλαξε ο Μανωλιός και έβαλε τα ρούχα του αλλιώς». Από αυτήν την ισοπεδωτική κατάσταση ξεχώρισε τότε η ανανεωτική Αριστερά που έκανε την οφθολμοφανή διάκριση μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και χούντας.
Σε αυτό το κλίμα γιορτάστηκε, στις 24 Νοεμβρίου 1974, η πρώτη επέτειος του Πολυτεχνείου. Το σύνθημα που κυριάρχησε στην πορεία ήταν «λαέ ντροπή σου για την εκλογή σου», που από τότε φανέρωσε την απέχθεια της Αριστεράς προς τον σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας.
Τελικά, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατόρθωσε και εγκαθίδρυσε στην Ελλάδα μια σύγχρονη κοινοβουλευτική δημοκρατία, την δημοκρατία της Μεταπολίτευσης.
Από τις 18 Νοεμβρίου 1974 έχουν περάσει 45 χρόνια αδιάλειπτης δημοκρατίας, χωρίς θεσμικές κρίσεις, με ομαλή εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία και με κατοχυρωμένους πλήρως τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Αναμφίβολα η σημερινή ημέρα ανήκει στην μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ιδρυτή της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας.
