Εκρηκτικό κοκτέιλ πανδημίας, πληθωρισμού, εφοδιαστικών αλυσίδων καλούνται να αντιμετωπίσουν ξανά οι οικονομίες του πλανήτη. Σκληρότερα θα πληγούν εκείνες με τα πιο χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, όπως η Γερμανία και η Ελλάδα, η οποία θα πληρώσει και αυτή, τον λογαριασμό, καθώς ανεξάρτητα της «Ομικρον», οι κίνδυνοι προυπήρχαν, τονίζει ο διευθυντής ερευνών του γερμανικού Ινστιτούτου DIW, Αλέξανδρος Κρητικός. Πρώτος φόβος η μείωση παραγωγής, λόγω της παγκόσμιας κρίσης της εφοδιαστικής αλυσίδας που θα επιδεινωθεί ξανά λόγω επιμονής του 4ου κύματος σε συνδυασμό με πληθωρισμό και μεταλλάξεις.
«Η Ελλάδα δεν θα αποτελέσει εξαίρεση στον κανόνα. Ίσως σε αυτή τη φάση να πληγεί λιγότερο καθώς η οικονομία της δεν εξαρτάται τόσο πολύ από τον χριστουγεννιάτικο τουρισμό, όσο άλλοι, ωστόσο θα «βραχεί» και αυτή, καθώς μιλάμε για ένα συνδυασμό κινδύνων προτού καν εμφανιστεί η «Όμικρον», τονίζει ο επικεφαλής ερευνών του γερμανικού ινστιτούτου.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Ο ένας μετά τους άλλους, οι διεθνείς οίκοι βλέπουν κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία. Ποια η γνώμη του DIW ;
Το πρόβλημα είναι ότι η παραλλαγή «Όμικρον» συνεπάγεται κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία, καθώς εμφανίστηκε σε μια συγκυρία όπου η κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες παραμένει, ενώ ταυτόχρονα έχουμε μείωση παραγωγής, αυξημένο πληθωρισμό και ελλείψεις στην αγορά εργασίας. Έρχεται, πρώτο, σε μια στιγμή όπου διατηρείται το «έμφραγμα» στις γραμμές εφοδιασμού και το οποίο θα πλήξει τη βιομηχανική παραγωγή στο τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο του έτους και κατά δεύτερο, ενώ το τέταρτο κύμα επιμένει, γεγονός που αναμένεται να πλήξει τη κατανάλωση, τα ταξίδια, τα συνέδρια και το τουρισμό ενόψει των γιορτών.
Έχει μετρηθεί αυτό το πλήγμα στην κατανάλωση;
Όχι, ακόμη, είναι πολύ νωρίς για νούμερα. Δεν έχει μετρηθεί, καθώς δεν έχει ακόμη φανεί. Είναι ωστόσο προεξοφλημένο ότι θα πληγεί η οικονομία και ειδικά στην Γερμανία, οι προειδοποιήσεις ότι θα ζήσουμε ένα lockdown, είτε για τους ανεμβολίαστους, είτε ακόμη και συνολικό, πιο ελαφρύ ή πιο σκληρό, είναι πλέον καθημερινές. Σίγουρα όμως η ανάκαμψη, όχι μόνο της Γερμανίας, αλλά και συνολικά της Ευρωζώνης θα πάει πίσω. Σκεφτείτε ότι η Γερμανία προέβλεπε για φέτος ανάπτυξη 2,7%. Δεν θα το πετύχει. Σε άλλες χώρες λιγότερο, σε άλλες περισσότερο, οι τελευταίες εξελίξεις θα «ροκανίσουν» τα προσδοκώμενα ποσοστά ανάπτυξης. Σίγουρα, οι οικονομίες που θα πληγούν σκληρότερα θα είναι εκείνες με τα πιο χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, όπως η Γερμανία.
Στην κατηγορία αυτή, των χωρών με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, ανήκει και η Ελλάδα. Ποια η εκτίμησή σας;
Η Ελλάδα δεν θα αποτελέσει εξαίρεση στον κανόνα. Ίσως σε αυτή τη φάση να πληγεί λιγότερο καθώς η οικονομία της δεν εξαρτάται τόσο πολύ από τον χριστουγεννιάτικο τουρισμό, όσο άλλοι, ωστόσο θα «βραχεί» και αυτή, καθώς μιλάμε για ένα συνδυασμό κινδύνων πριν καν εμφανιστεί η «Όμικρον». Επανάκαμψη της αβεβαιότητας λόγω πανδημίας και άνοδος του πληθωρισμού, ο οποίος στη Γερμανία έχει ξεπεράσει το 5%, αυξάνοντας το φόβο κατά πόσο αυτή η αύξηση θα προκαλέσει μια μόνιμη αύξηση των μισθών, ικανή να τροφοδοτήσει μια μόνιμη άνοδο του πληθωρισμού για πολλά χρόνια.
Ευτυχώς, για την Ελλάδα, η χώρα έχει πολύ πιο αυστηρούς κανονισμούς για τους διπλά εμβολιασμένους απ’ ότι η Γερμανία, ένα είδος «ασπίδας» για την οικονομία και την πορεία της ανάπτυξης απέναντι στην αβεβαιότητα.
Συμπερασματικά, τρεις είναι οι φόβοι. Πρώτον, η μείωση της παραγωγής, λόγω της παγκόσμιας κρίσης της εφοδιαστικής αλυσίδας για την οποία εκτιμάμε ότι θα επιδεινωθεί ξανά λόγω της επιμονής του τέταρτου κύματος και με τη μετάλλαξη «Όμικρον» να παραμένει ο μεγάλος άγνωστος «Χ». Ακόμη και πριν εμφανιστεί αυτή, η εικόνα των εφοδιαστικών αλυσίδων ήταν προβληματική.
Δεύτερον, οι επιπλέον κίνδυνοι από την «Όμικρον» σε συνδυασμό με τα ποσοστά εμβολιασμών για τις χώρες που υστερούν στην ευρωπαϊκή κατάταξη και τρίτον ο πληθωρισμός.
Τι κινδύνους βλέπει το DIW στο μέτωπο των αγορών ;
Τα όσα συμβαίνουν αποτελούν προς το παρόν τοπίο στην ομίχλη για τις αγορές. Προσπαθούν να αξιολογήσουν το μέγεθος του κινδύνου, αναρωτιόνται αν η νέα μετάλλαξη σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, θα εκτροχιάσουν την ανάπτυξη και φυσικά είναι ευαίσθητες απέναντι σε κάθε είδηση γύρω από το νέο στέλεχος, όπως φάνηκε και από την αντίδρασή τους στην πρόβλεψη του CEO της Moderna Στεφάν Μπανσέλ ότι τα υπάρχοντα εμβόλια θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της νέας παραλλαγής του κορονοϊού.
Είμαι παρ’ όλα αυτά σχετικά αισιόδοξος, κρίνοντας από τα πρώτα στοιχεία, τα συμπτώματα που εμφανίζουν μέχρι στιγμής οι ασθενείς που μολύνθηκαν με την «Όμικρον» δείχνουν ήπια, αλλά και από τις πρωτοβουλίες των φαρμακευτικών εταιρειών να προσαρμόσουν τα εμβόλια τους στη νέα παραλλαγή