Η Ρωσία δεν αποτελεί τη μοναδική πρόκληση. Έχουμε εισέλθει σε μια νέα φάση στη μάχη της Δημοκρατίας ενάντια στις απολυταρχίες και η Ευρώπη πρέπει να δυναμώσει τη φωνή της στις προκλήσεις που αναμένονται το επόμενο διάστημα σε Ιράν, Βενεζουέλα, Βόρεια Κορέα και, ιδιαίτερα, στην Κίνα, τονίζει στο Liberal.gr ο Αντόνιο Λόπεζ-Ιστουριζ, Γενικός Γραμματεάς του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Όπως αναφέρει, πρέπει να συνεχιστεί η απομόνωση της Ρωσίας, ώστε «ο Πούτιν και οι όμοιοί του να μην μπορούν ποτέ να σκεφτούν ότι θα ξεφύγουν από πιθανή νέα εισβολή σε μια κυρίαρχη χώρα». Οι Ρώσοι θα συνειδητοποιήσουν ότι τα παιδιά τους πηγαίνουν στην Ουκρανία για να πεθάνουν στο όνομα της απληστίας και της παράνοιας ενός ανθρώπου, σημειώνει χαρακτηριστικά. Να κάνουμε τον πόλεμο ακόμη πιο δαπανηρό για τον Πούτιν, αναφέρει, ενώ παράλληλα τάσσεται υπερ της αποβολής της Ρωσίας από την ομάδα της G-20.
Αναφορικά με τη στάση της Τουρκίας από την αρχή της ρωσικής εισβολής, ο Ισπανός πολιτικός αναφέρει ότι ο Ερντογάν παλεύει για την πολιτική του επιβίωση και επισημαίνει ότι πρέπει να βεβαιωθούμε ότι ο ρόλος της Τουρκίας ως διαμεσολαβητής είναι γνήσιος.
Την ίδια στιγμή, κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην Ελλάδα, η οποία απολαμβάνει μια ακμάζουσα σχέση με το Ισραήλ και την χαρακτηρίζει ως σημαντική γέφυρα μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ. Τέλος, εξηγεί πώς θα μπορούσε το Ισραήλ να επηρεάσει θετικά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Συνέντευξη στην Όλγα Μπαλαφούτη
- Στο σημερινό πολύπλοκο διεθνές πλαίσιο, τι θα απαιτηθεί για να σταματήσει ο πόλεμος και ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν;
Ο Πούτιν πρέπει να καταλάβει ότι ο δημοκρατικός κόσμος δεν θα δεχτεί ποτέ την εισβολή και θα υπερασπίζεται πάντα τις αξίες του. Για να σταματήσει αυτός ο πόλεμος, και για να αποφευχθεί ο επόμενος, πρέπει να τον κάνουμε δαπανηρό και ακριβό για τον Πούτιν. Πολλά έχουν ειπωθεί πρόσφατα για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι εάν στην Ευρώπη εργαστούμε με συντονισμένο τρόπο, μπορούμε να καταστήσουμε αυτόν τον πόλεμο μη βιώσιμο για τον κ. Πούτιν. Σε αυτό ακριβώς έχουμε επικεντρωθεί. Έχουμε θέσει σε εφαρμογή μια σειρά από σκληρές οικονομικές κυρώσεις, οι οποίες φέρνουν το ρωσικό καθεστώς σε πολύ δύσκολη θέση και πιθανότατα θα κάνουν τον «επόμενο δικτάτορα» να το σκεφτεί καλύτερα πριν εισβάλει σε μια κυρίαρχη χώρα.
Οι κυρώσεις αναμφίβολα θα επηρεάσουν την στήριξη προς τον Πούτιν και στο εσωτερικό. Παρόλο που οι περισσότεροι Ρώσοι πολίτες δεν έχουν πλήρη επίγνωση του τι συμβαίνει στην Ουκρανία -θύματα της προπαγανδιστικής μηχανής του Κρεμλίνου- θα νιώσουν την άνοδο των τιμών, την έλλειψη προϊόντων στα καταστήματα, βλέπουν τις πολλές διεθνείς εταιρείες που έχουν κλείσει τις πόρτες στη Ρωσία, το γεγονός ότι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο Instagram κ.λπ. Οι απλοί πολίτες θα αρχίσουν επίσης να αναρωτιούνται εάν ο Πούτιν έχει τα συμφέροντά τους στο επίκεντρο ή απλώς τα δικά του. Επιπλέον, αντιμέτωποι με τον αυξανόμενο αριθμό θανάτων Ρώσων στρατιωτών, οι Ρώσοι θα συνειδητοποιήσουν ότι τα παιδιά τους πηγαίνουν στην Ουκρανία για να πεθάνουν στο όνομα της απληστίας και την παράνοιας ενός ανθρώπου.
Η πολεμική ικανότητα της Ουκρανίας θα οδηγήσει στο τέλος του πολέμου. Όλοι έχουμε μείνει έκπληκτοι από την ανθεκτικότητα της ουκρανικής κυβέρνησης και του λαού της. Αυτό είναι τελικά, που θα οδηγήσει στην πτώση του Πούτιν. Η Ευρώπη πρέπει να τους υποστηρίξει με κάθε δυνατό τρόπο. Πρέπει να συνεχίσουμε να παρέχουμε στην Ουκρανία την απαραίτητη οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Χαιρετίζω θερμά τα μέτρα της ΕΕ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ειρήνης (EPF), αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ, για την εξαγωγή παντός είδους στρατιωτική βοήθεια. Είναι ένα ιστορικό μέτρο για την ΕΕ και, ελπίζουμε, να είναι η έναρξη μιας ενωμένης και συνεκτικής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής.
- Μετά από ένα μήνα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, βλέπετε κάποιο περιθώριο συμβιβασμού;
Όλοι ευχόμαστε αυτός ο πόλεμος να τελειώσει με τη νίκη της Ουκρανίας. Όμως η κατάσταση στο έδαφος παραμένει ρευστή και απρόβλεπτη. Οι δημοκρατικές χώρες πρέπει να συνεχίσουν να είναι στο πλευρό της Ουκρανίας. Ο αγώνας ενάντια στον αυταρχισμό δεν θα τελειώσει στην Ουκρανία και πρέπει να υποστηρίξουμε τον ουκρανικό λαό να υπερασπιστεί το νόμιμο δικαίωμά του να επιλέξει τον δρόμο του χωρίς εξωτερική παρέμβαση. Πρέπει να συνεχίσουμε την απομόνωση της Ρωσίας, ώστε ο Πούτιν και οι όμοιοί του να μην μπορούν ποτέ να σκεφτούν ότι θα ξεφύγουν από πιθανή νέα εισβολή σε μια κυρίαρχη χώρα. Κάθε χώρα πρέπει να μπορεί να αποφασίζει για το μέλλον της. Αυτό δεν είναι διαπραγματεύσιμο. Τελικά, αυτός ο πόλεμος θα διευθετηθεί με διπλωματικά μέσα. Οποιαδήποτε απώλεια ζωής, ουκρανική ή ρωσική είναι λυπηρή. Πρέπει όμως να βοηθήσουμε την Ουκρανία ώστε να είναι σε θέση να πάει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς να αναγκαστεί να αποδεχτεί ό,τι δεν είναι προς το συμφέρον των πολιτών της.
- Αρκούν οι κυρώσεις που έχουν ήδη επιβληθεί να βάλουν όρια στα σχέδια του Ρώσου προέδρου; Τι άλλο πρέπει να κάνει η Δύση;
Την τελευταία δεκαετία, η Ρωσία έχει επιτυχεί μία σχετική «προστασία» της οικονομίας της από τις δυτικές κυρώσεις. Ωστόσο, το μέγεθος και το εύρος των τρεχουσών κυρώσεων είναι άνευ προηγουμένου. Το ρούβλι βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, οι ρωσικές τράπεζες έχουν πληγεί σοβαρά, οι αεροπορικές εταιρείς στη Ρωσία «αργοπεθαίνουν» και τα περισσότερα αποθέματα ρωσικού νομίσματος δεν είναι προσβάσιμα. Ο Πούτιν, και όσοι στο Πεκίνο θεώρησαν ότι ήταν σοφό να τον υποστηρίξουν, δεν πίστευαν σε μία τόσο σκληρή αντίδραση από τη Δύση.
Επιπλέον, η Ευρώπη, και η Δύση συνολικά, έχουν επιδείξει ένα απαράμιλλο επίπεδο ενότητας. Η ικανότητά μας να διατηρήσουμε και να εφαρμόσουμε κατά γράμμα αυτές τις κυρώσεις θα αποδειχθεί αναμφίβολα αποτελεσματική στην αλλαγή στάσης της Ρωσίας.
Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επανασχεδιάσει πολλές από τις πολιτικές της για να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα. Αυτό περιλαμβάνει επίσης την εξωτερική και αμυντική πολιτική της. Έχουμε ήδη ξεκινήσει με την Στρατηγική Πυξίδα αλλά και τα σχέδια για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά πρέπει επίσης να πράξουμε το ίδιο για ένα ευρύ φάσμα πολιτικών: επισιτιστική ασφάλεια, ψηφιακή ανθεκτικότητα, εμπόριο κ.λπ.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η Ρωσία δεν αποτελεί την μοναδική πρόκληση. Εχουμε εισέλθει σε μια νέα φάση στη μάχη της Δημοκρατίας ενάντια στις απολυταρχίες. Η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει την παρουσία της στη διεθνή σκηνή και να δυναμώσει τη φωνή της ενάντια στις πολλές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε τις επόμενες δεκαετίες, για παράδειγμα όσον αφορά την αντιμετώπιση χωρών όπως το Ιράν, η Βενεζουέλα, η Βόρεια Κορέα και, ιδιαίτερα, η Κίνα.
- Ποιος είναι ο κύριος ρόλος σας ως Προέδρου της Αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με το Ισραήλ;
Η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Ισραήλ είναι υπεύθυνη για την εμβάθυνση των επαφών του Κοινοβουλίου με το Ισραήλ και με το ισραηλινό κοινοβούλιο, την Κνεσέτ. Ως ένας από τους «διπλωματικούς βραχίονες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», συμβάλλουμε στην προώθηση μιας εποικοδομητικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ισραήλ. Προεδρεύω της αντιπροσωπείας και προσπαθώ να κατευθύνω το έργο μας στα πιο σημαντικά ζητήματα της διμερούς σχέσης: εμπόριο, ενέργεια, τεχνολογία, περιφερειακή σταθερότητα και φυσικά την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή.
Σε αυτό το πλαίσιο υπήρξα μεγάλος υποστηρικτής των «Συμφωνιών του Αβραάμ», που θεωρώ ότι είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή. Πιστεύω ακράδαντα ότι θα εγκαινιάσουν μια νέα εποχή συνεργασίας μεταξύ χωρών που μέχρι πρότινος δεν μιλούσαν μεταξύ τους.
Είμαι πεπεισμένος ότι μαζί η Ευρώπη και το Ισραήλ μπορούν να κάνουν πολλά για να προωθήσουν τη δημοκρατία στον κόσμο, να φέρουν σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και να εφαρμόσουν ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς, από την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής έως την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κατανοήσει ξεκάθαρα το όφελος μιας τέτοιας συνεργασίας. Η Ελλάδα, η οποία αυτή τη στιγμή απολαμβάνει μια ακμάζουσα σχέση με το Ισραήλ, είναι μια μεγάλη γέφυρα μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πλαίσιο συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και ΗΠΑ, που αποτελεί ένα στέρεο έδαφος για συνεργασία στον ενεργειακό τομέα και ιδιαίτερα στο φυσικό αέριο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ένα πεδίο στο οποίο η ΕΕ θα πρέπει να διερευνήσει και να βρει περισσότερες εναλλακτικές από τις υπάρχουσες.
- Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να προσφέρει εγγυήσεις για τη χώρα του. Πώς μπορεί το Ισραήλ να επηρεάσει θετικά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας;
Η προσωπική σχέση του Προέδρου Ζελένσκι με το Ισραήλ, και η μακροχρόνια σχέση του τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία, έχουν θέσει το Ισραήλ στην πρώτη γραμμή της διπλωματικής προσπάθειας για τον τερματισμό του πολέμου. Οποιαδήποτε προσπάθεια που μπορεί να δώσει τέλος στα τεράστια δεινά του ουκρανικού λαού πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη. Το Ισραήλ είναι μια πλήρως δημοκρατική χώρα, την οποία η Δύση μπορεί να εμπιστευτεί, και το γεγονός ότι δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, μπορεί να λειτουργήσει κατευναστικά ως προς τη στάση της Ρωσίας. Επιπλέον, έχει ισχυρή διπλωματική ιστορία και αυτή τη στιγμή απολαμβάνει μια δυναμική σε αυτό το επίπεδο, κυρίως μέσω της επιτυχημένης διαπραγμάτευσης για τις Συμφωνίες του Αβραάμ.
- Πώς σχολιάζετε τη στάση της Τουρκίας από την αρχή του πολέμου;
Η Τουρκία στοχεύει επίσης να είναι ένας πιθανός μεσολαβητής. Όπως είπα, κάθε διαδικασία που μπορεί να δώσει τέλος στα τεράστια δεινά του ουκρανικού λαού είναι ευπρόσδεκτη. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να εξηγήσω στο ελληνικό κοινό γιατί πρέπει να παρακολουθούμε στενά τις τουρκικές προσπάθειες. Ο Ερντογάν παλεύει ταυτόχρονα για την πολιτική του επιβίωση, εν μέσω καταστολής του κράτους δικαίου και μιας δεινής οικονομικής κατάστασης. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι αυτός ο ρόλος της Τουρκίας ως διαμεσολαβητής είναι γνήσιος και όχι εικονικός, για να κάνει τον Ερντογαν να δώσει την εικόνα ενός αξιοσέβαστου πολιτικου. Εάν ο Ερντογάν δεν μπορεί να σεβαστεί την κυριαρχία της Ελλάδας και της Κύπρου, μπορεί πραγματικά να εγγυηθεί την κυριαρχία της Ουκρανίας;
- Ποια θα είναι η επόμενη μέρα για την Ευρώπη; Βλέπετε προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Πιστεύω ότι εν ευθέτω χρόνο, η Ουκρανία θα μπορούσε και πρέπει να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο η Ουκρανία, αλλά και η Γεωργία και η Μολδαβία. Αυτές είναι χώρες οι οποίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του νέου Ψυχρού Πολέμου που ζούμε, που φέρνει αντιμέτωπες τις δημοκρατίες με αυταρχικά καθεστώτα. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σε ποια πλευρά βρισκόμαστε, και οι πολίτες αυτών των χωρών δείχνουν ξεκάθαρα ότι είναι στο πλευρό μας. Στην περίπτωση της Ουκρανίας, κυριολεκτικά πεθαίνουν γι' αυτήν. Ποιοι είμαστε εμείς που δεν τους ακούμε; Είναι αυτονόητο ότι κάθε χώρα που προσχωρεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συμμορφώνεται με τις οικονομικές και πολιτικές απαιτήσεις. Αυτό ακριβώς αφορά η ενταξιακή διαδικασία. Θα μας δώσει την ευκαιρία να βοηθήσουμε την Ουκρανία, που θα βγει από αυτόν τον πόλεμο, να γίνει ένα πραγματικό ευρωπαϊκό κράτος με όλες τις ελευθερίες που αυτό συνεπάγεται. Τούτου λεχθέντος, ο ουκρανικός λαός έχει επιλέξει έναν ευρωπαϊκό δρόμο. Είναι πρόθυμοι να πολεμήσουν και να πεθάνουν για τις αξίες που μοιραζόμαστε. Ο αγώνας τους δεν μπορεί να αγνοηθεί από εμάς.
- Οι ΗΠΑ και άλλα δυτικά κράτη εξετάζουν το ενδεχόμενο να αποκλείσουν τη Ρωσία από την ομάδα της G20. Πώς το σχολιάζετε;
Πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ της απομόνωσης του Πούτιν στη διεθνή σκηνή, διατηρώντας παράλληλα γραμμές επικοινωνίας με τη Ρωσία. Η αποβολή της Ρωσίας από το G8 αποδείχθηκε σωστή απόφαση, όπως και η απόφαση να απομονωθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν βρίσκω το λόγο ο αποκλεισμός από τη G20 να μην ταιριάζει σε αυτή την κατηγορία.
*Ο Αντόνιο Λόπεζ-Ιστουριζ είναι Ισπανός πολιτικός, γενικός γραμματέας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΕΚ για τις σχέσεις με το Ισραήλ. Ο κ. Λόπεζ-Ιστουριζ θα συμμετέχει ως ομιλητής στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που θα πραγματοποιηθεί στις 6-9 Απριλίου στους Δελφούς.
