Αυτό το σύνθημα δεν το είπα εγώ, αν και το βρήκα εξαιρετικά χιουμοριστικό. Το είχε γραμμένο σε ένα πλακάτ μια κοπέλα της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ που είχε χθες εκδήλωση διαμαρτυρίας μπροστά στο Υπουργείο Εργασίας.
Προσπάθησα να εξηγήσω με την λογική πώς μπορεί σε μια επιχείρηση οι εργαζόμενοι να δουλεύουν λιγότερο και να παίρνουν και αυξήσεις στους μισθούς.
Σκέφτηκα πως αν ένας επιχειρηματίας δίνει περισσότερα λεφτά στο προσωπικό του, ενώ αυτό παράγει λιγότερα προϊόντα, με μαθηματική ακρίβεια σύντομα θα χρεοκοπήσει. Δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση.
Βέβαια το μυαλό ενός νέου ανθρώπου στο οποίο οι καθοδηγητές του τού έχουν ενσταλάξει το μίσος για το επιχειρείν, είναι πολύ πιθανόν να θεωρεί πως έτσι επιταχύνεται η πτώση του καπιταλισμού. Αν δεν υπάρχουν επιχειρηματίες, δεν υπάρχει και καπιταλισμός.
Ο μεγάλος εργοδότης θα είναι το κράτος. Βέβαια, αυτό το μοντέλο οργάνωσης της οικονομίας έχει καταρρεύσει με πάταγο, αφήνοντας πίσω του συντρίμμια. Όμως για μιαν αριστερή ψυχούλα αυτό ελάχιστη σημασία έχει.
Εκείνο που προέχει είναι να καταρρεύσει ο καπιταλισμός. Άλλωστε, δίπλα στην νεαρή κοπέλα που κρατούσε αυτό το πλακάτ υπήρχε και ένα άλλο, που έγραφε: « το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός». Έτσι ήρθε το γλυκό κι έδεσε.
Θα μου πει ο αναγνώστης « τι κάνεις; Σχολιάζεις μιαν ανοησία που έγραψαν μέλη της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ; τι άλλο θα μπορούσαν να πουν;»
Αυτή η απορία είναι εν μέρει σωστή. Νέα παιδιά είναι, ονειρεύονται την αταξική κοινωνία. Εδώ και 170 χρόνια επίκειται η κατάρρευση του καπιταλισμού, αλλά αυτός δεν καταρρέει. Όταν κλονίζεται, κατορθώνει και σηκώνεται πάλι στα πόδια του, ανανεωμένος και πιο δυνατός. Αυτή είναι η μαγεία του καπιταλισμού.
Η διαρκής ανανέωση του μέσα από τις κρίσεις του. Ξεπερνά τις αντιφάσεις που γεννιούνται, με τρόπο δημιουργικό, καθώς στην ιστορική του πορεία έχει αναπτύξει ισχυρά αντισώματα. Αυτό δεν το κατανοούν οι μαρξιστές.
Δεν είναι τυχαίο πως το ένα το πλακάτ της χθεσινής συγκέντρωσης προσδιόριζε αρνητικά το μέλλον που προσδοκούν τα μέλη της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θέλουν τον καπιταλισμό. Αυτό δεν είναι όνειρο νέου ανθρώπου. Οι νέοι άνθρωποι έχουν όραμα. έχουν θετική πρόταση που την καταθέτουν στην κοινωνία.
Δεν μας είπαν οι νέοι του ΣΥΡΙΖΑ τι θέλουν. Δεν μας αφηγήθηκαν την κινητοποιητική ιδέα τους. Γιατί, το να γκρεμίσουν κάτι χωρίς να γνωρίζουν τι θα κτίσουν στην θέση του, δεν αποτελεί μιαν ελκυστική πρόταση. Αυτό ακριβώς είναι και το αδιέξοδο της μαρξιστικής Αριστεράς, μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων.
Έχουν μετατραπεί σε κόμματα διαμαρτυρίας που συναγωνίζονται το ένα το άλλο—εντός του καπιταλιστικού συστήματος—ποιο θα προτείνει στην κοινωνία τα πιο μαξιμαλιστικά μέτρα.
Παλιότερα έλεγαν πως αριστερός γίνεσαι από αγανάκτηση. Σήμερα όμως με την ταχύτατη ροή εικόνων και πληροφοριών η αγανάκτηση δεν αρκεί. Ο πολίτης θέλει συγκεκριμένο πλάνο, απαιτεί λόγο διατυπωμένο με σαφήνεια που θα συγκεκριμενοποιεί το όραμα.
Επειδή τα κόμματα της μαρξιστικής Αριστεράς βρίσκονται σε προφανή θεωρητική αδυναμία να συντάξουν έναν σαφή λόγο, αρκούνται σε ασκήσεις κοινωνικής κριτικής που, εκ των πραγμάτων, έχουν περιθωριακή απήχηση.
Η Ιστορία δείχνει πως αυτά τα νέα τα παιδιά, με τις αφελείς ιδέες, προσγειώνονται πολύ γρήγορα στην πραγματικότητα. Και αυτό που μένει—σε όσους δεν γίνουν επαγγελματικά στελέχη κομμάτων—είναι η ανάμνηση αυτών των συνθημάτων. Η συντριπτική τους πλειοψηφία θα απολαύσει, στην πορεία της ζωής, τα αγαθά του καπιταλισμού. Κάποιοι λίγοι θα εξακολουθούν να ονειρεύονται την, από στιγμή σε στιγμή, κατάρρευση του.