Τα καλά νέα για την Ελλάδα, σύμφωνα με την Bank of America, είναι ότι φέτος η ανάκαμψη θα είναι ισχυρή και υπό προϋποθέσεις, εφόσον το πλήγμα από τη μετάλλαξη στον τουρισμό είναι διαχειρίσιμο, μπορεί να φτάσει και το 5,1%. Τα κακά νέα είναι ότι καθώς τους επόμενους μήνες η μετάλλαξη θα συνεχίζει να εξαπλώνεται παγκοσμίως, αυτό δεν θα αφήσει αλώβητη την οικονομία και οι αρχικές προβλέψεις για εκτίναξη της ανάπτυξης στο 5,7% το 2022, προσγειώνεται στο 3,8%.
Την εικόνα αυτή μεταφέρει στο Liberal ο αναλυτής της Bank of America Merrill Lynch, Αθανάσιος Βαμβακίδης, καθιστώντας πάντως σαφές ότι ακόμη και στο απαισιόδοξο σενάριο, αθροίζοντας τα δύο χρόνια μαζί, προκύπτει μια ισχυρή ανάκαμψη που η χώρα είχε να δει χρόνια. Βάζοντας πάντως στην άκρη τις δυσοίωνες εκτιμήσεις λόγω κορονοιού, μεταφέρει μια εικόνα στο εξωτερικό για την Ελλάδα, «την πιο θετική που έχει δει ποτέ στην καριέρα του». Κάνει λόγο για επενδυτές που έχουν εντυπωσιαστεί από τον χειρισμό της πανδημίας, από την εστίαση της κυβέρνησης σε μεταρρυθμίσεις, τη γρήγορη πρόοδο στην επαναφορά των τραπεζών, την ψηφιοποίηση του κράτους και το λεπτομερές σχέδιο για την Ελλάδα 2.0. «Είναι μια μοναδική ευκαιρία που η Ελλάδα πρέπει να την εκμεταλλευτεί όσο μπορεί», τονίζει ο αναλυτής της BofA.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Βλέπουμε ένα σχετικά μεγάλο εύρος εκτιμήσεων για τη φετινή ανάπτυξη στην Ελλάδα - από 3,6% του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου έως 5% και 6% από πλευράς τραπεζών και αναλυτών. Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, ποιο σενάριο θεωρείτε πιο κοντά στην πραγματικότητα και γιατί;
Πρόσφατα, η BofA αύξησε την πρόβλεψή της για τη φετινή ανάπτυξη στην Ελλάδα. Την αναθεώρησε στο 5,1% έναντι 3,4% πριν, καθώς το πρώτο τρίμηνο ήταν καλύτερο από το αναμενόμενο, παρά τα lockdowns και μια σειρά από πρώιμα δεδομένα.
Ωστόσο, οι βασικές επιπτώσεις των φαινομένων που ζούμε εσχάτως σημαίνουν βραδύτερη ανάπτυξη το 2022, με τις προβλέψεις μας να αναθεωρούνται στο 3,8% από 5,7% πριν. Κοιτάζοντας πάντως και τα δύο χρόνια μαζί, προκύπτει μια σταθερή ανάκαμψη.
Έπειτα από το πλήρες άνοιγμα της οικονομίας, βλέπουμε την ανάπτυξη να επιβραδύνεται στο 2,1% το 2023. Έπειτα από τα παραπάνω, τα πάντα εξαρτώνται από τον ρυθμό της δημοσιονομικής εξυγίανσης, τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις από τις επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ και από την πρόοδο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
- Από την 1η Ιουλίου ξεκίνησε η εφαρμογή του Green Pass σε όλη την ΕΕ, σηματοδοτώντας στην ουσία την πρεμιέρα για τον τουρισμό. Ποιες οι εκτιμήσεις σας ; Είναι εφικτός ο στόχος του ελληνικού τουρισμού για έσοδα ίσα με το 40%-45% του 2019 ή όχι;
Το βασικό μας σενάριο έχει κάνει παρόμοιες παραδοχές για την φετινή τουριστική σεζόν, ωστόσο το νέο στοιχείο αφορά τον κίνδυνο από την εξάπλωση του νέου στελέχους «Δέλτα», τόσο για την Ελλάδα όσο και για άλλους τουριστικούς προορισμούς στην Ευρώπη.
Ο τουρισμός είναι τέσσερις φορές πιο σημαντικός για την ευρωπαϊκή οικονομία από ό, τι για τις ΗΠΑ. Για την Ελλάδα και ειδικότερα για την Κύπρο, ο τουριστικός τομέας πλησιάζει το 20% του ΑΕΠ, εφόσον συμπεριλάβει κανείς και τις έμμεσες επιπτώσεις στην οικονομία.
Μια αδύναμη τουριστική περίοδος για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις στον τομέα.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι μια κρίσιμη μάζα του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί στην Ευρώπη, γεγονός που θα επιτρέψει μια καλύτερη σεζόν για φέτος. Το πόσο καλύτερη παραμένει ένα ερώτημα. Η επαναφορά των περιοριστικών μέτρων ως απάντηση στο νέο στέλεχος θα αποτελούσε σίγουρα πρόβλημα για τον τομέα.
- Εκτιμάτε δηλαδή ότι οι μεταλλάξεις που επελαύνουν παντού στο πλανήτη μπορεί να αποτελέσουν τυχόν «μαύρους κύκνους» για την διεθνή και ελληνική οικονομία το 2021 ή και το 2022;
Το σαφές μάθημα που έχουμε πάρει από τις εξελίξεις στο μέτωπο του κορονοϊού είναι ότι παραμένουν σημαντικοί κίνδυνοι εφόσον δεν έχουμε εμβολιάσει την πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού. Το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, πέρα από τις προηγμένες χώρες εξακολουθεί να είναι πολύ πίσω και να παραμένει ευάλωτο σε νέες πιέσεις.
Το επίκεντρο τους επόμενους μήνες πρέπει να είναι η βοήθεια στις φτωχές χώρες να εμβολιάσουν τον πληθυσμό τους.
Όπως υποδηλώνει και πρόσφατη εκτίμηση του ΔΝΤ, το κόστος του εμβολιασμού για το σύνολο του πληθυσμού είναι πολλαπλάσια χαμηλότερο από το να πρέπει να ζήσουμε με την Covid και τον κίνδυνο νέων στελεχών και περιορισμών κύλισης.
- Σε κάθε περίπτωση, εισπράττετε μια βελτίωση στο επενδυτικό κλίμα όσον αφορά την Ελλάδα ; Είναι ικανά τα μεγάλα έργα που ξεκινούν (όπως Ελληνικό, Ε65, Γραμμή 4 του Μετρό) σε συνδυασμό με τις πρώτες εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, να φέρουν μια διατηρήσιμη ανάπτυξη ή τα πάντα υπόκεινται στη πορεία των μεταλλάξεων;
Σίγουρα ναι. Η αίσθηση της αγοράς για την Ελλάδα είναι η πιο θετική που έχω δει στην καριέρα μου.
Οι επενδυτές με τους οποίους μιλώ εντυπωσιάζονται από τον χειρισμό της πανδημίας από την κυβέρνηση, τη συνεχιζόμενη εστίαση στις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις, τη γρήγορη πρόοδο στην επαναφορά των τραπεζών, την ψηφιοποίηση του κράτους και το λεπτομερές σχέδιο για την Ελλάδα 2.0.
Αυτή η δυναμική είναι μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα και η χώρα θα πρέπει να την εκμεταλλευτεί όσο μπορεί. Υπάρχει μεγάλο έδαφος που πρέπει να καλύψουμε, μετά από τόσα χρόνια σε κρίση.
