Της Μαρίας Χούκλη
Απορία ψάλτου βήξ. Απο το βράδυ της Τρίτης ένα καταλυτικής σημασίας ερώτημα πλανάται πάνω απο τη χώρα: είστε με τον Φίλη ή εναντίον του; Έπρεπε να εκστομίσει ή όχι, την προσωπική του άποψη περί το Ποντιακό ζήτημα; Δικαιούται ο υπουργός Παιδείας να αφίσταται από την επίσημη -πολιτική- θέση της Βουλής και να επικαλείται την επιστήμη για ενα ιστορικό γεγονός;
Προφανώς-προφανέστατα. Ο Νίκος Φίλης δεν αμφισβήτησε τις σφαγές, μίλησε με σεβασμό για την οδύνη του Ποντιακού Ελληνισμού, τα δεινά του οποίου, είμαι βέβαιη ότι γνωρίζει. Δεν είμαι βέβαιη, ότι τη γνωρίζουν πολλοί από τους πνέοντες τα μένεα εθνικό-θιγμένους. Αντιθέτως, πιστεύω ότι οι περισσότεροι από τους θυμωμένους αγνοούν την διάκριση ανάμεσα στους όρους “εθνοκάθαρση και γενοκτονία”.
Αλλά, ο υπουργός Παιδείας τους προσέφερε στο πιάτο σπουδαία αφορμή για να φωνάξουν. Να σηκώσουν λάβαρα για τα ελάσσονα, αφού για τα μείζονα τι να πουν; Άλλα λόγια, ν' αγαπιόμαστε. Η διάχυτη αμηχανία στο πολιτικό προσωπικό και στην κοινωνία, η παραλυτική βαρυθυμία μπροστά στο άδηλο μέλλον, τα αμέτρητα μέτρα που μαστιγώνουν την υπομονή μας χρειάζονται από καιρού εις καιρόν εκτόνωση. Αρκεί ένα υπουργικό “ατόπημα” και αποστρέφουμε τα μάτια μας απο ασφαλιστικό, προσφυγικό, ανεργία, κόκκινα δάνεια, αμφιλεγόμενους διορισμούς, φρούτα και απειλές σε πανεπιστημιακούς αξιολογητές, «παγωμένες» επενδύσεις, χαώδη γεωπολιτικό περίγυρο. Μας αρέσει ο καφενές. Να μαλώνουμε για άκαιρα ζητήματα και οχι για τη φωτιά που καίει το σπιτι μας.
Η Ελλάδα, δυστυχώς, δεν μετέλαβε στον Διαφωτισμό και έτσι ο σεβασμός της διαφορετικής άποψης, το αξίωμα της σύγχρονης Δημοκρατίας “Διαφωνώ με ό,τι λές, αλλά θα υπερασπιζομαι έως θανάτου το δικαιωμά σου να το λες” δεν βρίσκει πολλούς θιασώτες στην πράξη. Το να διατυπώνεις ελεύθερα την γνώμη σου, είναι κορυφαίο συστατικό των ανοιχτών κοινωνιών. Αλλιώς, γίνεσαι βόρεια Κορέα, Τουρκία, Ρωσία, Σαουδική Αραβία. Η άλλη άποψη -όσο ακραία κι αν τη θεωρούμε, όσο άβολη κι να είναι- αντιμετωπίζεται με γνώση και αντεπιχειρήματα, όχι με φιλιππικούς της μιας δεκάρας. Ο Φίλης και ο κάθε Φίλης -της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης- μπορεί να “στηθεί στον τοίχο” για τις πολιτικές πράξεις ή παραλείψεις του, να σταλεί στη Δικαιοσύνη γιατί παραβιάζει το Σύνταγμα και τις επιταγές του, όχι με βάση αμφιλεγόμενους νόμους, κομμένους και ραμμένους στη συγκυρία και στην αδυναμία των πολιτικών δυναμεων να απομονώσουν την Χρυση Αυγή με το πιο αποτελεσματικό όπλο: την αποφασιστικότητα να εργαστούν από κοινού ώστε τάχιστα να βγει η χώρα απο την πολλαπλή κρίση. Οικονομική, πολιτική, θεσμική.
Κατά την άποψή μου, δεν χωράει συμψηφισμός στην περίπτωση του υπουργού Παιδείας. Επειδή, δηλαδή, ο Σύριζα μιλούσε για “γενοκτονία του μνημονίου” ήρθε η ώρα να πάρουμε εκδίκηση; Ασφαλώς και όχι. Όχι! Ο Νίκος Φίλης πρέπει να ελεγχθεί αυστηρά για όσα θα κάνει ή (μάλλον) δεν θα κάνει στον τομέα της Παιδείας. Το δικαίωμα στην ελεύθερη εκφραση και στην δημόσια διατύπωσή της είναι απόλυτο, αναφαίρετο, αναπαλλοτρίωτο. Τιμωρείστε τις πράξεις, αν τολμάτε, όχι τις απόψεις.
*Κι όμως, κινείται. Η φράση του Galileo Galilei οταν αποχωρούσε απο το Ιεροδικείο της Ρώμη το 1633, οπου κλήθηκε να αποκηρύξει το Κοπερνίκειο δόγμα για την κινηση της Γης. Οντως, το αρνήθηκε, αλλά οι τέσσερις λέξεις που είπε- χαμηλόφωνα, σύμφωνα με τις γραφές- είναι εκείνες που θα συμβολίζουν αιωνίως τη νίκη του αδεσμεύτου πνεύματος.
