Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Πληθαίνουν οι φωνές αλλά και τα «πονταρίσματα» στην παγκόσμια χρηματιστηριακή αγορά που μιλάνε για επερχόμενη κατάρρευση τιμών στο επόμενο διάστημα. Σε τι βαθμό έχουν δίκιο, και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για όλους μας;
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ο φημισμένος Hedge fund μανατζερ Jones, ιδρυτής της Tudor Investment Corp έχει διπλασιάσει το ποντάρισμα του για επερχόμενη κατάρρευση της αγοράς αγοράζοντας τεράστια ποσότητα προϊόντων που του επιτρέπουν ασύμμετρο κέρδος στην πτώση (put options). Αρχικά το κερδοσκοπικό του fund φαίνεται ότι πόνταρε σε αυξημένη νευρικότητα της αγοράς, τώρα ποντάρει καθαρά σε πτώση. Όμως, την ίδια τακτική περίπου έχει ακολουθήσει και ο γνωστός κερδοσκόπος George Soros. Υπόψιν και οι δύο κορυφαίοι κερδοσκόποι ποντάρουν σε κατάρρευση του αμερικάνικου δείκτη S&P500. Να σημειώσουμε ότι ο πρώτος κερδοσκόπος (Jones) ειχε προβλέψει το κραχ του 1987 (Μαύρη Δευτέρα) και ο δεύτερος, (Soros) την κατάρρευση της Αγγλικής λίρας.
Ας δούμε όμως πρώτα τα δεδομένα της Αμερικάνικης αγοράς. Η σχέση τιμής προς κέρδη (Ρ/Ε) είναι 18,3 δηλαδή 15% υψηλότερα από τα επίπεδα στα οποία ήταν πριν την κατάρρευση του 2008! Αν το δει κάποιος σε σχέση με τις αποτιμήσεις που ίσχυαν τα προηγούμενα έτη είναι 9% υψηλότερα από τα υψηλά του Ρ/Ε των προηγουμένων 2 ετών, όμως καθώς η μέση τιμή ήταν 14, δηλαδή μια διόρθωση της τάξης του 25% είναι στα πλαίσια του λογικού, ακόμη και σε μια αγορά που μετά θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά.
Πολλοί κατηγορούν τους αναλυτές και επενδυτές για συντηρητισμό, ότι δεν προβλέπουν τα πολλά κέρδη που…έρχονται! Η αλήθεια είναι ότι οι αγορές θα μπορέσουν να συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά σε διάστημα εβδομάδων, και μια με βεβαιότητα πρόβλεψη για κατάρρευση της Αμερικάνικης αγοράς στο άμεσο διάστημα θα ήταν στα όρια της υπερβολής καθώς δεν έχουμε σαφείς ενδείξεις για ύφεση της αμερικάνικης οικονομίας. Αυτή όμως είναι μόνο η μια πλευρά της αλήθειας. Η άλλη πλευρά είναι εκείνη του τι θα συμβεί σε αγορές όπως εκείνες της Ιταλίας ή της Γερμανίας, που πλήττονται από άσχημα μακροοικονομικά και επιχειρηματικά δεδομένα. Είναι ίσως δύσκολο κάποιος να προβλέψει τι θα συμβεί στις άλλες αγορές; Μάλλον, το αντίθετο, είναι αρκετά εύκολο!
Η Αμερικάνικη αγορά μπορεί να επιβιώσει με μια απλή διόρθωση τιμών της τάξης του 25%-30% , και όλα τα υπόλοιπα θα κριθούν από την πορεία της Αμερικάνικης οικονομίας. Όμως οι κίνδυνοι σε άλλες αγορές, είναι ορατοί και ωθούν σε διορθώσεις τιμών που μπορεί να κινηθούν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα. 35%, 50% ή και 60%. Υπό αυτή την έννοια, η αφορμή για διόρθωση τιμών φέτος ίσως δοθεί από άλλες, από την Αμερικάνικη αγορά, οι οποίες στη συνέχεια ίσως δεν ανακάμψουν έτσι εύκολα, ενώ η Αμερικάνικη αγορά ίσως έχει μια πρώτη διόρθωση τιμών φέτος, αλλά με κάποια ανάκαμψη και στη συνέχεια θα οδεύσει για οριστική κατάρρευση όταν και αν βγουν άσχημα μακροοικονομικά στην Αμερικάνικη αγορά.
Αυτό εξηγεί και γιατί οι εν λόγω επενδυτές πήραν ασύμμετρη θέση (options) και όχι απλό σορτ (futures). Διότι δεν είναι καθόλου σίγουροι ούτε για την διόρθωση ούτε για την τελική κατάληξη της διόρθωσης (κατάρρευση ή ανάκαμψη) στην Αμερικάνικη αγορά. Επιγραμματικά, οι ενδείξεις για σημαντική πτώση πληθαίνουν, όμως είναι προτιμότερη η μείωση θέσεων, παρά το ποντάρισμα σε καθαρά πτωτική αγορά ακόμη, σε ότι αφορά την Αμερικανική αγορά. Λέμε την Αμερικάνικη, διότι η Ευρωπαϊκή αγορά όπως έχουμε εξηγήσει, εκτιμούμε ότι θα συνεχίσει να χάνει έδαφος, δυστυχώς…
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.