Της Μαρίας Χούκλη
Θα έχετε ακούσει, αν δεν έχετε δει ιδίοις όμμασι, το μετεωρολογικό φαινόμενο, που αποκαλείται Φάτα Μοργκάνα. Κατά τα λεξικά, είναι ο ανώτερος αντικατοπτρισμός, που οφείλεται σε θερμοκρασιακή αναστροφή και δημιουργεί οφθαλμαπάτες. Νησιά, πλοία, παγόβουνα ή και ολόκληρες πόλεις να εμφανίζονται σαν τα digital effect της ταινίας "Inception": ενωμένα με το είδωλό τους, αντίστροφα, κορυφή με κορυφή. Μου το θυμίζει η γκρίζα ελληνική πραγματικότητα. Μας κυκλώνουν γεγονότα που υπερβαίνουν τη χώρα, τους εκάστοτε κυβερνώντες, την κοινωνία σε όλες τις εκφάνσεις της. Καταστάσεις που μπλοκάρουν η μια τη λύση της άλλης, γεννώντας νέα προβλήματα και άλυτες εξισώσεις. Εμείς όμως, βλέπουμε το είδωλο, εκλαμβάνοντας το για πραγματικότητα.
Για να θυμηθούμε το ανέκδοτο των πανεπιστημιακών μας χρόνων, όταν μας δείχνουν το φεγγάρι, εμείς κοιτάμε το δάχτυλο. Εντωμεταξύ ο κόσμος προχωράει δίχως να λαμβάνει υπόψη την δικιά μας μελαγχολία.
Η Dana Anderson είναι επικεφαλής του τμήματος marketing αμερικανικού κολοσσού από τον κλάδο των τροφίμων. Το προϊόν δημοφιλές, οι πωλήσεις σπουδαίες αλλά οι ειδικοί περί την προώθηση εισηγήθηκαν «less TV, more digital». Το διαδίκτυο και τα έξυπνα κινητά έχουν αλλάξει άρδην τις συνήθειες των καταναλωτών, οι λουδίτες ιστορικά έχουν αποτύχει, άρα μόνη λύση είναι η στροφή της εταιρείας στην ιντερνετική διαφήμιση. Η εμπειρότατη Anderson, εξηγεί στη συνέντευξή της στην WSJ, την επιτακτική ανάγκη της εποχής που συνοψίζεται στην αποδιδόμενη στον Keynes φράση «όταν αλλάζουν τα δεδομένα, αλλάζω και εγώ άποψη».
Η αλλαγή, όμως, ξεκίνησε από την κορυφή του εμπορικού κολοσσού. Από τον CEO και τα μεγαλοστελέχη. Όλοι κάθισαν ξανά στα θρανία. Αντιλαμβάνεστε ότι μιλάμε για την αφρόκρεμα του διοικείν, ωστόσο όλοι επαν-εκπαιδεύονται για να διαχειριστούν την νέα πραγματικότητα. «Γιατί είναι τόσο σημαντικό το θέμα της εκπαίδευσης των εγνωσμένων ικανοτήτων ηγετών της εταιρείας;» ρωτάει ο δημοσιογράφος την Anderson.
Η απάντηση ολιγόλογη και προφανής (όχι, όμως, εις τα καθ’ ημάς): "Εάν τα στελέχη μας δεν γνωρίζουν απολύτως την καινούργια κατάσταση που καλούνται να αντιμετωπίσουν, θα επιστρέψουν σε ό,τι ξέρουν. Θα συνεχίσουν να έχουν τον τρόπο σκέψης και τις συμπεριφορές του παρελθόντος. Μόνον εάν μάθουν τη νέα αλφαβήτα δεν θα γυρίσουν πίσω".
Προσέξετε! Η τροποποίηση της πολιτικής της συγκεκριμένης επιχειρηματικής οντότητας δεν ξεκινά από την βάση αλλά από την κορυφή της διοικητικής πυραμίδας. Δεν προβαίνουν σε πειραματικές αλλαγές στα μεσαία και κατώτερα δώματα της παραγωγικής αλυσίδας, αλλά μαθαίνουν σε εκείνους που παίρνουν τις αποφάσεις πως να εγκαταλείψουν την παλιά συλλογιστική προκειμένου να επιτευχθεί το μέγιστο όφελος για την εταιρία.
Δεν έχει καμία σημασία, που το παράδειγμα αφορά εταιρεία και κίνητρο είναι το κέρδος. Η ίδια ανάγκη μετεκπαίδευσης στα νέα αιτούμενα διέπει και τους πολιτικούς οργανισμούς, τις κρατικές δομές, τις θεσμικές συσσωματώσεις. Πρωτίστως τις ηγετικές ομάδες κάθε θύλακα εξουσίας: νομοθετικής, εκτελεστικής, δικαστικής, οικονομικής. Επί 5,5 χρόνια μηρυκάζουμε το σύνθημα "Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε". Δυστυχώς, ακόμη, δεν έχουμε συμφωνήσει, τί είδους αλλαγές χρειαζόμαστε και αφηνόμαστε να βουλιάζουμε. Όταν φθάνουν οι αλλαγές στην αυλή μας, αυτοεξαιρούμαστε με το φαιδρό πρόσχημα ότι εμείς -ο καθένας μας- είναι αρκούντως σωστός και επαρκής, ως έχει, παρά τα απείρως πιο σύνθετα αιτήματα των καιρών. Και δείχνουμε τους απέναντι ως υποψηφίους να μεταμορφωθούν. Αν περιμένουμε, έτσι, ανάταξη της κρίσης θα περιμένουμε πάρα πάρα πολύ ακόμη.
