Του Γιάννη Παντελάκη
Σ'' ένα χρόνο παρά δυο ημέρες, η χώρα βγαίνει από τα μνημόνια. Στις 18 Αυγούστου 2018, υπουργοί θα δηλώνουν ότι η κυβέρνηση έβαλε τέλος στα επαίσχυντα μνημόνια στα οποία μας έβαλαν οι Σαμαρινοβενιζέλοι, η ΕΡΤ θα μας πληροφορεί από εκπομπές της ότι τέλειωσε η λιτότητα και ο Τσίπρας θα πανηγυρίζει για την μεγάλη του επιτυχία ανάβοντας ενδεχομένως ένα κεράκι στην Εκατονταπυλιανή. Οι προβλέψεις του μέλλοντος λένε ακόμα, πως τότε θα αποφασιστεί και ο χρόνος των εκλογών που δεν θα είναι μακρινός. Και σίγουρα, όχι αργότερα από το τέλος της χρονιάς.
Το τέλος των μνημονίων βέβαια, αφορά στο επικοινωνιακό κομμάτι της ιστορίας, έναν τομέα στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει πολλές και καλές διακρίσεις. Υπάρχει και το ουσιαστικό κομμάτι που συνδέεται με την αλήθεια. Και αυτό είναι πως η χώρα έχει ουσιαστικά δεσμευτεί μ ένα μνημόνιο μεγάλης διάρκειας το οποίο δεν τελειώνει τον επόμενο Αύγουστο αλλά πολύ αργότερα. Επίσης αλήθεια είναι, πως τις επόμενες εβδομάδες ξεκινά η τρίτη αξιολόγηση για την οποία μικρή μόνο ιδέα έχουμε σε ό,τι αφορά τα μέτρα που θα ψηφιστούν και για τα οποία η κυβέρνηση έχει ήδη συμφωνήσει με τους δανειστές.
Ενώ αυτή την εποχή ασχολούμαστε με τον Κοντονή και τον υπαρκτό σοσιαλισμό και τον άγνωστο τόπο διακοπών του Τσίπρα, μας διαφεύγουν 113 προαπαιτούμενα. Αυτά τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Ιούνιο, αφορούν στην τρίτη (και εν μέρει την τέταρτη) αξιολόγηση και θα πρέπει να προωθήσει η κυβέρνηση στη Βουλή για να πάρει την επόμενη δόση. Τα 95 από τα προαπαιτούμενα αυτά, θα πρέπει να υλοποιηθούν μάλιστα, μέσα στο 2017.
Την ίδια εποχή που θα πληρώνουμε την δεύτερη δόση στην εφορία και την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ, η κυβέρνηση θα προωθεί στη Βουλή τη νέα δέσμη μέτρων την οποία, φροντίζει με επιμέλεια να αφήνει στη σκιά της επικαιρότητας, βομβαρδίζοντας μας επικοινωνιακά με θέματα παραπολιτικού χαρακτήρα. Κάτι στο οποίο την βοηθά και η αντιπολίτευση αναπαράγοντας την παραπολιτική αυτή πλευρά των πραγμάτων. Ανάμεσα σ'' αυτά τα νέα μέτρα, είναι ο «εξορθολογισμός στις δαπάνες υγείας», μειώσεις δηλαδή σ'' έναν τομέα που βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση, «επανεξέταση δαπανών» στην παιδεία, δηλαδή εκπαιδευτικά προνόμια και επιδόματα, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, άνοιγμα αγορών, εντατικοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων, αξιολόγηση στο δημόσιο, αλλαγή εργατικής νομοθεσίας και άλλα πολλά.
Αρκετά από τα μέτρα αυτά, αγγίζουν ένα μεγάλο μέρος της εν δυνάμει εκλογικής πελατείας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα βρεθεί ένας ακόμα επικοινωνιακός τρόπος διαχείρισής τους. Κάτι παρόμοιο με τις δεσμεύσεις Κατρούγκαλου παλαιότερα δηλαδή, ότι δεν θα πειραχτεί καμία σύνταξη, παρ'' ότι αυτές περικόπηκαν και αυτό θα συνεχιστεί από το 2019 σε ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά. Το βασικό μέλημα της κυβέρνησης θα είναι να προχωρήσει έως τον Αύγουστο του 2018 όσο το δυνατόν πιο αλώβητη από τα νέα μέτρα. Τότε που - όπως προαναφέραμε - θα δημιουργήσει ένα τεχνητό κλίμα αισιοδοξίας με βασικό αφήγημα την έξοδο από τα μνημόνια.
Και αυτό, παρά το δεδομένο ότι οι προβλέψεις των μνημονίων ξεπερνούν κατά πολύ χρονικά αυτή την ημερομηνία. Η δέσμευση της κυβέρνησης για πλεονάσματα 3,5% έως το 2022 και 2% έως το 2060 (!) σημαίνει λιτότητα μακράς διάρκειας. Οι στόχοι αυτοί ισοδυναμούν με δημοσιονομική πίεση για περίπου τέσσερις δεκαετίες. Παρ'' ότι αυτές οι κυβερνητικές δεσμεύσεις δεν γίνονται αντιληπτές άμεσα γιατί δεν έχουν χειροπιαστά αποτελέσματα το αμέσως επόμενο διάστημα, δεν παύουν να σημαίνουν την ύπαρξη ενός διαρκούς μνημονίου.
Αυτό ωστόσο, είναι μάλλον το τελευταίο που απασχολεί την κυβέρνηση σ αυτή την χρονική περίοδο. Οι πιέσεις που δέχεται και οι οποίες θα ενταθούν μετά το τέλος του 2018 είναι άλλες. Οι ψηφισμένες από την πλειοψηφία δεσμεύσεις της για παράδειγμα, για περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις (με μειώσεις που μπορεί να φτάσουν και το 30%) και η εφαρμογή της μεγάλης μείωσης του αφορολόγητου. Τα μέτρα αυτά θα γίνουν αάμεσα αισθητά τότε. Και αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο ο Τσίπρας και η ομάδα γύρω του, θα σκεφτούν πως το 2018 είναι η καλύτερη χρονιά για εκλογές.
Καλύτερη για τον ΣΥΡΙΖΑ φυσικά και την προσπάθειά του να συσπειρώσει ψηφοφόρους για ένα στοιχειωδώς αξιοπρεπές ποσοστό στις εκλογές. Με τις πιο πολλές πιθανότητες να δείχνουν πως η πρώτη θέση είναι μια χαμένη υπόθεση, η ηγεσία του κόμματος θα προσπαθήσει μια όσο το δυνατόν καλύτερη επίδοση ώστε να μην δημιουργηθούν τάσεις διάλυσης σ ένα πολυσυλλεκτικό πολιτικό συνονθύλευμα το οποίο διατηρείται ακόμα συμπαγές λόγω της συγκολλητικής ουσίας που λέγεται εξουσία.